Ĵelju Ĵelev
| Ĵelju Ĵelev Желю Желев | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Желю Желев | |||||
| Naskonomo | Желю Митев Желев | ||||
| Naskiĝo | la 3-an de marto 1935 en vilaĝo Veselinovo , provinco Ŝumen, Bulgario | ||||
| Morto | la 30-an de januaro 2015 en Sofio, Bulgario | ||||
| Tombo | centra tombejo de Sofio vd | ||||
| Religio | ortodoksismo vd | ||||
| Lingvoj | bulgara vd | ||||
| Ŝtataneco | Bulgario vd | ||||
| Alma mater | Sofia Universitato vd | ||||
| Partio | Unio de Demokratiaj Fortoj | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Maria Zheleva vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | politikisto • filozofo • verkisto de nefikcio vd | ||||
| |||||
| |||||
| |||||
| prezidento de Bulgario | |||||
| Dum | 1-a de aŭgusto 1990 – 22-a de januaro 1997 | ||||
| Antaŭulo | Petar Mladenov | ||||
| Sekvanto | Petar Stojanov | ||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ĵelju Mitev Ĵelev (bulgare Желю Митев Желев, naskiĝis la 3-an de marto 1935, mortis la 30-an de januaro 2015) estis bulgara politikisto kaj antaŭa disidento kiu iĝis la unua demokratie elektita prezidento de Bulgario.
Ĵelev naskiĝis en la vilaĝo Veselinovo en la provinco Ŝumen. Li finis studadon pri filozofio en la universitato Sankta Kliment Ohridski de Sofio en 1958 kaj pli poste doktoriĝis pri filozofio en 1974. Komence li estis membro de la Bulgara Komunista Partio, sed estis malmembrigita pro politikaj kialoj en 1965, estis devigita forlasi Sofion la sekvan jaron kaj devis pasigi ses jarojn en senlaboreco.
En 1988 li fondis la "Komitaton Ruse" kaj jaron poste iĝis fondomembro kaj estro de la "Klubo por Subteno de Malfermeco kaj Reformo", kio gvidis lin al gvida pozicio en la Unio de Demokratiaj Fortoj (UDF). Li elektiĝis membro de la 7-a nacia asembleo la 1-an de aŭgusto 1990. En januaro 1992 li iĝis la unua demokratie elektita prezidento de Bulgario kaj servis la plenan deĵorperiodon ĝis januaro 1997, kiam li estis venkita en antaŭa baloto fare de la nova UDF-kandidato Petar Stojanov.
Post tio, li restis aktiva en politiko, sed je pli malgranda skalo. Li iĝis honora estro de la Liberala Internacio, kaj en 1997 starigis kaj estris fondaĵon nomitan laŭ li. Ĵelev estis la initiatinto kaj prezidanto de la "Balkana Politika Klubo", unio de antaŭaj politikaj gvidantoj el Sudorienta Eŭropo.
Ĵelev verkis nombron da libroj kaj publikaĵoj, el kiuj plej menciindas lia kontroverse diskutita laboraĵo de 1982 Faŝizmat (bulgare Фашизмът; "La Faŝismo"). Tri semajnojn post publikigo de la libro en 1982, ĝis estis malpermesita kaj forigita el ĉiuj librovendejoj de Bulgario, ĉar ĝi elstarigis similecojn inter la faŝisma diktatoreco kaj la komunisma reĝimo de la tiutempa bulgara ŝtato.