24-a de oktobro
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
oktobro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
oktobro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | |||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 24-a de oktobro estas la 297-a tago de la jaro (la 298-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 68 tagoj restas.
Je la 24-a de oktobro okazis, interalie:
Eventoj
- 69: Apud la urbo Kremono adeptoj de Vespasiano venkis armeon de la romia imperiestro Vitelio
- 1147: Rekonkero: reĝo de Portugalio Afonso Henriques rekonkeris Lisbonon de islamanoj
- 1149: Rekonkero de Ilerdo
- 1260: Konsekro de la Katedralo de Chartres
- 1260: Post murdo de Kutuz, sultano de Egiptujo el dinastio de mamelukoj, Bajbarso okupis lian postenon
- 1273: Fondinto de la dinastio de habsburgoj Rudolfo la 1-a kroniĝis en Aquisgranum kiel reĝo de Germanio
- 1526: Ferdinando la 1-a iĝis reĝo de Ĉeĥio
- 1648: Vestfalia Paco estis subskribita por fini la Tridekjaran Militon.
- 1669: Brazilo: Manaŭo iĝis urbo
- 1767: Pollando: Andrychów ricevis urborajton
- 1795: Unu jaron post falo de la Insurekcio de Kościuszko regantoj de Rusia Imperio, Prusio kaj Aŭstrio subskribis la trian dispartigon de Pollando (por ke la nomo de Pollando, laŭ postulo de Rusio, neniam plu aperu; ĝi tamen reaperis post 123 jaroj)
- 1813: Subskribo de pactraktato finanta Ruso-Persan Militon
- 1831: Pompejo: malkovro de antikva mozaiko kun Aleksandro la Granda kaj Dario la 3-a dum la batalo de Issos (lime de antikva Sirio kaj Kilikio, ĉe Iskenderuna golfo)
- 1836: Oni patentis alumetojn
- 1851: William Lassell malkovris satelitojn de Urano: Arielo kaj Umbrielo
- 1862: Rezulte de militista puĉo estis detronigita kaj forpelita la unua reĝo de Grekio Otto la 1-a
- Unua mondmilito:
- 1914: Rusa armeo rekonkeris Skierniewice de la germana
- 1916: Dum Batalo apud Verdun franca armeo rekonkeris fortikaĵon Douaumont
- 1917: Batalo de Caporetto komenciĝis
- 1925: Bulgario: fino de militjuro, enkondukitan post la atenco en la katedralo de Sveta Nedelja
- 1929: Financa krizego de Novjorka Borso komencis Grandan depresion
- 1931: Al Capone estis kondamnita al puno de 11 jaroj de malliberigo pro trompado pri impostoj
- 1933: Brazilo: urbo Goiânia fondiĝis
- 1938: Joachim von Ribbentrop prezentis germanajn postulojn al Pollando, i.a. polan koridoron al Orienta Prusio
- Dua mondmilito:
- 1939: Pollando: ĉefo de Ordnungspolizei deklaris, ke dum la milito oni ne antaŭvidas liberigon de poloj de koncentrejoj; germana kvazaŭarmea taĉmento Selbstschutz pafmortigis en Tuchola kaj apude 109 polojn; sekureca polico en Radom pafmortigis 10 personojn pro posedo de armiloj; polico enprizonigis en Włocławek 60 eksproprietigitajn bienposedantojn el norda Mazovio; Hitler nomumis Arthur Greiser ĉefo de Nacisocialisma Germana Laborista Partio en regiono de Poznań
- 1941: Germana armeo konkeris Ĥarkovon; Pollando: okupada administracio de Ĝenerala Gubernio malpermesis al Pola Ruĝa Kruco sanigistan agadon kaj likvidis feston de Ĉiuj Sanktuloj; ministerio pri ekonomio de Nazia Germanio malpermesis sen permeso sendi pakaĵojn al ĜG
- 1942: Pollando: germana polico pafmortigis en Nałęczów 12 polojn kaj judon de Ĉeĥoslovakio kaj en Piotrkow Trybunalski 6 judojn; SS murdis en koncentrejo Aŭŝvico 6 polinojn revenĝe pro ribelo en puna taĉmento; revenĝe pro publika pendumo de 50 poloj de varsovia malliberejo Pawiak taĉmentoj de Popola Armeo kaj Popola Gvardio atencis kontraŭ germanaj restoracio Mitropa, Café Club kaj gazetpresejo en Varsovio; en Dubno (Rivna provinco) germanaj kaj ukrainaj taĉmentoj murdis ĉ. 1000 judojn de likvidata de majo geto
- 1943: Pollando: germanaj policoj pafekzekutis en Sulejów 30 personojn kaj en 4 aliaj lokoj - 76; Komitato "Pro Polonia" aranĝis en Rapperswil publikan koncerton de pola muziko
- 1944: Pollando: dum bataloj pri liberigo de Augustów mortfalis 1479 sovetaj soldatoj
- 1945: Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj ekvalidis - UNO fondita.
- 1946: Majoro de Naciaj Armitaj Fortoj de Pollando Antoni Żubryd kun sia graveda edzino estis murditaj en Malinówka (proksime al Brzozów) de funkciulo de komunista Sekureca Oficejo
- 1949: Sendependecpartio gajnis parlamentan baloton en Islando
- 1964: Zambio fariĝas sendependa de Britio.
- 1964: Dua Vatikana Koncilio: papo Paŭlo la 6-a anoncis Benedikton de Nursio patrono de Eŭropo
- 1970: Salvador Allende iĝis prezidento de Ĉilio (elektita de parlamento)
- 1979: Florido: Nacia Parko Everglades estis enlistigita al Monda heredaĵo de Unesko
- 1980: Paul McCartney estis enskribita al Guinness-libro de rekordoj kiel kreinto, kies verkoj plej bone vendiĝis en historio de la muziko
- 1990: En insularo Nova Zemlo oni faris la lastan sovetan/rusan nuklean teston
- 1997: En Moskvo Boris Jelcin kaj Algirdas Brazauskas subskribis rusan-litovan landliman pakton
- 2003: La lasta komerca flugo de pasaĝeravidilo Konkordo
- 2004: Zine El Abidine Ben Ali refoje iĝis prezidento de Tunizio
- 2007: Lanĉo de la unua ĉina luna kosmosondilo Chang'e 1
Naskiĝoj
- 51: Domiciano, imeriestro de Romio (m. 96)
- 1503: Izabela de Portugalio, edzino de Karlo la 5-a (Sankta Romia Imperio) (m. 1539)
- 1558: Szymon Szymonowic, pola renesanca poeto armendevena, organizanto de Akademio de Zamość (m. 1629)
- 1632: Antoni van Leeuwenhoek, nederlanda komercisto kaj fizikisto, pliboniginto de mikroskopo (m. 1862)
- 1734: Anna Göldi, svisa viktimo de justica murdo, konsiderata kiel lasta Eŭropa sorĉistino (m. 1782)
- 1785: Rafael del Riego, hispana generalo kaj politikisto (m. 1823)
- 1804: Wilhelm Eduard Weber, germana fizikisto (m. 1891)
- 1811: Ferdinand Hiller, germana komponisto kaj dirigento (m. 1885)
- 1817: Vilmos Lázár, hungara honvedgeneralo, unu el martiroj de Arado (m. 1849)
- 1821: Ferenc Aschermann, hungara honvedkolonelo (m. 1893)
- 1830: Marianne North, angla naturistino kaj pentristino de floroj (m. 1890)
- 1843: Jákó Ávéd, hungara ĵurnalisto (m. 1922)
- 1868: Alexandra David-Néel, franca verkistino, vojaĝistino kaj orientalistino (m. 1969)
- 1872: Artúr K., Tompa, rumania hungara pastro (m. 1944)
- 1882: Imre Kálmán, hungara komponisto (m. 1953)
- 1883: Károly Kiss, rumania hungara pentristo (m. 1953)
- 1891: János Kallós, hungara ĵurnalisto (m. 1970)
- 1891: Rafael Trujillo, prezidento de Domingo (m. 1961)
- 1896: Leopold Dreher, juda esperantisto poldevena (m. nekonata)
- 1901: Ferenc Balázs, rumania hungara verkisto, sociologo (m. 1938)
- 1907: István Torjai Szabó, rumania hungara literarurhistoriisto (m. 1991)
- 1911: István Kovács altranga hungara komunista politikisto (m. 2012
- 1925: Luciano Berio, itala komponisto (m. 2003)
- 1929: George Crumb, usona komponisto
- 1930: Johan Galtung, norvega sociologo, esploristo pri paco
- 1931: Sofia Gubaidulina, rusa komponistino
- 1931: Gyula Cseresznyés, rumania hungara aktoro, reĝisoro
- 1932: Pierre-Gilles de Gennes, franca nobelpremiita fizikisto (m. 2007)
- 1936: Lajos Bardócz, hungara grafikisto
- 1946: Tibor Bogdán, rumania hungara ĵurnalisto, redaktoro
- 1960: Christoph Schlingensief, germana reĝisoro filma kaj teatra (m. 2010)
- 1969: Adela Noriega, meksika aktorino
Mortoj
- 996: Hugo Kapeto, reĝo de Francio (n. ĉ. 940)
- 1601: Tycho Brahe, dana astronomo (n. 1546)
- 1604: Za Dengel, imperiestro de Etiopio
- 1725: Alessandro Scarlatti, itala komponisto (n. 1660)
- 1733: Henrietta Godolphin (dukino de Marlborough), filino de John Churchill (1-a duko de Marlborough) (n. 1681)
- 1799: Karl Ditters von Dittersdorf, aŭstria komponisto kaj violonisto (n. 1739)
- 1849: Imre Szacsvay, advokato, politikisto (n. 1818)
- 1852: Daniel Webster, usona politikisto (n. 1782)
- 1912: Fülöp Jákó Imets, hungara romkatolika pastro, instruisto, verkisto, (n. 1837)
- 1925: Jindřich Šimon Baar, ĉeĥa katolika pastro kaj verkisto (n. 1869)
- 1941: Sándor Reményik hungara poeto (m. 1890)
- 1944: Louis Renault, franca industriisto, pioniro de aŭtomobilismo (n. 1877)
- 1945: Vidkun Quisling, norvega nazia politikisto (n. 1887)
- 1948: Ferenc Lehár, aŭstra komponisto (n. 1870)
- 1957: Christian Dior, franca kudristo kaj modumisto (n. 1905)
- 1989: Jerzy Kukuczka, pola montogimpisto, kiu akiris Kronon de Himalajoj kaj Karakorumo (n. 1948)
- 1990: Ernst Zwilling, aŭstra vojaĝverkisto
- 1991: Gene Roddenberry, usona scenaristo kaj televida produktoro (n. 1921)
- 1994: Erich Wustmann, germana etnologo kaj vojaĝisto (n. 1907)
- 1996: Gladwyn Jebb, brita politikisto kaj diplomato (n. 1900)
- 2005: Rosa Parks, afrik-usonanino batalanta kontraŭ rasismo (n. 1913)
- 2006: William Montgomery Watt, skota historiisto kaj interpretisto de islamo (n. 1909)
- 2011: John McCarthy, usona komputikisto, inventinto de la termino artefarita inteligenteco (n. 1927)
- 2012: Margaret Osborne duPont, usona tenisludistino (n. 1918)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Nacia tago en Zambio, Tago de la sendependiĝo (1964)
- Romkatolika Kalendaro: Sankta Antonio Maria Claret, kataluna episkopo
- Monda Informo-Tago pri Disvolviĝo - rezoluciita de Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj en 1972
- Tago de Unuiĝintaj Nacioj - enkondukita okaze de ekvalido de la Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj kaj festata ekde 1948
- Semajno de Malarmigo komenciĝas en Membroŝtatoj de Unuiĝintaj Nacioj - fiksita de Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj en 1978
Tagoj de semajno
La 24-a de oktobro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Lundo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Mardo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Merkredo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Vendredo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
- Sabato en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099.