30-a de januaro
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
januaro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
januaro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 30-a de januaro estas la 30-a tago de la jaro laŭ la gregoria kalendaro. 335 tagoj restas (336 en superjaroj).
Je la 30-a de januaro okazis, interalie:
Eventoj
- -9: Romo: sur Marsa Kampo oni konsekris Altaron de la Paco (Ara Pacis)
- 1018: En Budziszyn Boleslao la 1-a kaj Henriko la 2-a subskribis polan-germanan packontrakton. Pollando akiris Luzacion kaj Supran Luzacion
- 1260: Pollando: Tczew ricevis urborajton
- 1517: Post venka batalo apud Kairo Otomana Imperio aneksis la urbon
- 1606: Londono: ekzekuto de la unuaj kvar kondamnitoj, kiuj partoprenis pulvan konspiron
- 1648: Hispanio agnoskis sendependecon de Respubliko de la Sep Unuiĝintaj Provincoj
- 1661: Anglio: en datreveno de la ekzekuto de reĝo Karlo la 1-a kadavro de Oliver Cromwell estis eltombigita kaj publike pendigita
- 1667: Pollando kaj Rusa Carlando subskribis armisticon de Andrusovo (nun Smolenska provinco); ĝi stabiligis landlimojn de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj por preskaŭ cent jaroj
- 1868: Meteorŝtono devenanta de asteroido Hebo falis proksime al Pułtusk, videbla en la tuta Pollando, de Vroclavo ĝis Lvovo kaj Kaliningrado
- 1889: Kronprinco Rudolf Habsburg sinmortigis sin kune kun sia amatino
- 1931: Premiero de la muta filmo Urbaj Lumoj
- 1933: Adolf Hitler iĝis regna kanceliero en Germanio.
- Dua mondmilito en Pollando:
- 1940: Hans Frank ricevis rajton amnestii kondamnitojn al mortpuno fare de juĝejoj en Ĝenerala Gubernio
- 1941: Regopovoj de ĜG malpermesis eldoni katolikan monatrevuon fonditan de Maksimiliano Kolbe
- 1942: Greiser dum politika manifestacio en Poznań diris: Poloj estas por ni nur laborforto, nenio plu; en Varto-Lando oni malpermesis al poloj kaj ukrainoj, devenantaj de ĜG, studi en Universitato de Nazia Germanio
- 1943: Roma Kurio en Vatikano turnis sin al ambasadejo de Apostola Seĝo en Berlin por plibonigi situacion de polaj trudlaboristoj en Nazia Germanio; germanaj ĝendarmoj pafmortigis en Wojciechów 5 personojn; Pola Enlanda Armeo pendigis en Varsovio afiŝojn anoncantajn la 30-an de januaro libera tempo, lige al la 10-a datreveno de Hitlera regado - la anonco kaŭzis senorientiĝon de civilaj germanoj kaj furiozecon de germanaj regopovoj; grupo de Juda Batal-Organizo nokte de la 29-a/30-a perforte prenis de la kaso de Varsovia geto ĉ. 100 mil zlotojn
- Karl Dönitz iĝis ĉefkomandanto de la germana mararmeo - Kriegsmarine
- 1944: Germanoj solene festis sur enkorpigitaj teritorioj la datrevenon de rego-transpreno fare de Hitler - reprezentantoj de Nacisocialisma Germana Laborista Partio ĉie esprimis konvinkon pri venko de Nazia Germanio en la daŭranta milito
- Usona armeo liberigis Majuron, ĉefurbon de Marŝala Insularo
- 1945: Ruĝa Armeo liberigis polajn urbojn: Krajenka, Kwidzyn, Międzyrzecz kaj Złotów; Ĉeĥoslovakio agnoskis Provizoran Registaron de Pollando; ne malproksime de Ustka sovetia submarŝipo sinkigis germanan ŝipon Wilhelm Gustloff - pereis 9 mil homojn (la plej granda mara katastrofo)
- 1946: Proklamo de la Hungara Respubliko
- 1948: Barata naciisto pafmortigis en Delhi Mohandas Karamchand Gandhi, kunkreinton de barata ŝtataneco
- 1948: Sankta Maŭrico: la 5-a Vintra Olimpiko komenciĝis
- 1968: Vjetnama milito: Tet-ofensivo - komunistaj soldatoj komencis atakojn kontraŭ sudvjetnamaj urboj, i.a. Hue kaj Saigono.
- 1969: La lasta prezentiĝo de brita rokgrupo The Beatles okazis en Londono
- 1972: Sanga dimanĉo: en Derry/Londonderry (Norda Irlando), irlandaj katolikoj manifestaciis por civilaj rajtoj kaj brita armeo pafis ilin, mortigante 13 kaj vundante 14 pliajn.
- 1976: George H. W. Bush iĝis direktoro de CIA
- 1982: Tago de Solidareco kun Pollando
- 1991: Premiero de la usona filmo La silento de la ŝafidoj
- 1992: Dek estintaj respublikoj de Sovetunio aliĝis al la Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo
- 2000: Rompo de digo sur lageto kun erco en orminejo en la rumana Baia Mare, kio kaŭzis ekologian katastrofon en riveroj Tiso kaj Someș
- 2007: Premiero de la nova sistemo de la firmao Mikrosofto - Vindozo Vista
- 2011: Sinbruligo de 4 viroj en Tanĝero komencis serion de sociaj protestoj en Maroko
Naskiĝoj
- 133: Didio Juliano, imperiestro de Romio (m. 193)
- 1550: Georgo Basta, aŭstria militestro albandevena (m. 1607)
- 1621: György Rákóczi la 2-a, reganto de Transilvanio (m. 1660)
- 1697: Johann Joachim Quantz, Germana komponisto (m. 1773)
- 1770: Sámuel Köteles, hungara filozofo, altlerneja instruisto (m. 1831)
- 1781: Adelbert von Chamisso, franca-germana natursciencisto kaj verkisto (m. 1838)
- 1795: Sámuel Méhes, hungara instruisto, verkisto (m. 1852)
- 1821: Dániel Dózsa, hungara verkisto (m. 1889)
- 1832: Aleksandro Silbernik, pola-litova komercisto juddevena kaj esperantisto (m. 1906)
- 1878: Anton Hansen Tammsaare, estona verkisto (m. 1940)
- 1882: Franklin D. Roosevelt, usona prezidento 1933-1945 (m. 1945)
- 1884: Lajos Szotyori, rumania hungara reformita pastro, verkisto (m. 1960)
- 1887: István Csengery, hungara pentristo, karikaturisto (m. 1946)
- 1894: Boriso la 3-a, bulgara caro (m. 1943)
- 1896: József Klein, rumania hungara pentristo (m. 1945)
- 1897: Adorján Stella, hungara verkisto (m. 1967)
- 1899: Miĥas Lynkoŭ - belorusa verkisto (m. 1975)
- 1899: Alexander Schläffer, aŭstra lignoskulptisto (m. 1984)
- 1901: Hans Erich Nossack, germana verkisto
- 1904: József Fülöp, hungara poeto (m. 1975)
- 1909: Henryk Magnuski, pola inĝeniero kaj inventisto (m. 1978)
- 1910: Carola Höhn, germana aktorino (m. 2005)
- 1915: John Profumo, brita politikisto (m. 2006)
- 1918: Marian Żelazek, pola misiisto ligita kun Barato, zorgisto de lepruloj (m. 2006)
- 1921: Ivan Ŝamjakin, belorusa verkisto (m.2004)
- 1923: Leonid Gajdaj, sovetia reĝisoro, komikisto (m. 1993)
- 1927: Olof Palme, ĉefministro de Svedio (m. 1986)
- 1935: Szilvia Dallos, hungara aktorino, verkistino
- 1937: Vanessa Redgrave, brita aktorino
- 1937: Boris Spasskij, soveta-franca ŝakmondĉampiono
- 1937: Sándor Szabó, rumania hungara poeto, tradukisto
- 1938: Islom Karimov, prezidento de Uzbekio
- 1940: József Máriás, rumania hungara redaktoro, literaturhistoriisto
- 1941: Dick Cheney, usona politikisto
- 1942: Heidi Brühl, germana aktorino kaj kantistino (m. 1991)
- 1947: Ilma Hendi, hungara poetino, tradukistino
- 1949: Peter Agre, usona nobelpremiita biologo
- 1955: János Ujj, rumania hungara lokhistoriisto, ĵurnalisto
- 1962: Abdullah la 2-a, reĝo de Jordanio
- 1968: Filipo de Burbono kaj Grekio, princo de Asturio
Mortoj
- 1556: Sebestyén Tinódi, hungara poeto, kantkomponisto (n. antaŭ 1515)
- 1606: Everard Digby, angla konspirulo kontraŭ reĝo Jakobo la 1-a (n. 1578)
- 1649: Karlo la 1-a, reĝo de Anglio, Skotlando kaj Irlando, ekzekutita (n. 1600)
- 1652: Georges de La Tour, franca pentristo (n. 1593)
- 1730: Petro la 2-a, caro de Rusia Imperio (n.1715)
- 1858: Coenraad Jacob Temminck, nederlanda aristokrato kaj ornitologo (n. 1778)
- 1867: Komei, imperiestro de Japanio (n. 1831)
- 1889: Rudolf Habsburg, kronprinco de Aŭstrio (n. 1858)
- 1929: La Goulue, franca dancistino de kankano (n. 1866)
- 1930: Benedykt Dybowski, pola natursciencisto, esploristo de Azio (n. 1833)
- 1944: László Fényes, hungara ĵurnalisto (m. 1871)
- 1948: Mohandas K. Gandhi, kunkreinto de la nuntempa ŝtateco de Barato, kreinto de civila malobeo, pacisto, murdita (n. 1869)
- 1948: Orville Wright, usona aviadila pioniro kaj aviadil-konstruisto (n. 1871)
- 1949: Vilmos Bálint, rumania hungara pastro (n. 1877)
- 1951: Ferdinand Porsche, aŭstra aŭtokonstruisto (n. 1875)
- 1958: Ernst Heinkel, germana aviadila inĝeniero (n. 1888)
- 1960: Kálmán Bodor, rumania hungara agronomo (n. 1886)
- 1960: József Károly, rumania hungara verkisto, ĵurnalisto (n. 1886)
- 1963: Francis Poulenc, franca komponisto kaj pianisto (n. 1899)
- 1973: László Weith, hungara pentristo (n. 1914)
- 1976: Béla Czóbel, hungara pentristo (n. 1883)
- 1981: József Óváry-Óss, hungara ĵurnalisto (n. 1913)
- 1990: Ágnes Kovács, hungara etnografo (n. 1918)
- 1991: John Bardeen, usona nobelpremiita fizikisto (n. 1908)
- 1994: Pierre Boulle, franca verkisto (n. 1912)
- 1995: Rudolf Schuller, rumania hungara tradukisto, verkisto (n. 1916)
- 2007: Sidney Sheldon, usona verkisto (n. 1917)
- 2010: Zsuzsanna Ferencz, rumania hungara verkistino (n. 1947)
- 2014: Stefan Bałuk, pola generalo, fotoraportisto de la ribelo de Varsovio (n. 1914)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Barato: Monda Tago de Lepruloj - celebrata ekde 1954 (en aliaj landoj la lastan dimanĉon de januaro)
Tagoj de semajno
La 30-a de januaro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1583 1594 1600 1605 1611 1622 1628 1633 1639 1650 1656 1661 1667 1678 1684 1689 1695 1701 1707 1718 1724 1729 1735 1746 1752 1757 1763 1774 1780 1785 1791 1803 1814 1820 1825 1831 1842 1848 1853 1859 1870 1876 1881 1887 1898 1910 1916 1921 1927 1938 1944 1949 1955 1966 1972 1977 1983 1994 2000 2005 2011 2022 2028 2033 2039 2050 2056 2061 2067 2078 2084 2089 2095;
- Lundo en jaroj: 1584 1589 1595 1606 1612 1617 1623 1634 1640 1645 1651 1662 1668 1673 1679 1690 1696 1702 1708 1713 1719 1730 1736 1741 1747 1758 1764 1769 1775 1786 1792 1797 1804 1809 1815 1826 1832 1837 1843 1854 1860 1865 1871 1882 1888 1893 1899 1905 1911 1922 1928 1933 1939 1950 1956 1961 1967 1978 1984 1989 1995 2006 2012 2017 2023 2034 2040 2045 2051 2062 2068 2073 2079 2090 2096;
- Mardo en jaroj: 1590 1596 1601 1607 1618 1624 1629 1635 1646 1652 1657 1663 1674 1680 1685 1691 1703 1714 1720 1725 1731 1742 1748 1753 1759 1770 1776 1781 1787 1798 1810 1816 1821 1827 1838 1844 1849 1855 1866 1872 1877 1883 1894 1900 1906 1912 1917 1923 1934 1940 1945 1951 1962 1968 1973 1979 1990 1996 2001 2007 2018 2024 2029 2035 2046 2052 2057 2063 2074 2080 2085 2091;
- Merkredo en jaroj: 1585 1591 1602 1608 1613 1619 1630 1636 1641 1647 1658 1664 1669 1675 1686 1692 1697 1704 1709 1715 1726 1732 1737 1743 1754 1760 1765 1771 1782 1788 1793 1799 1805 1811 1822 1828 1833 1839 1850 1856 1861 1867 1878 1884 1889 1895 1901 1907 1918 1924 1929 1935 1946 1952 1957 1963 1974 1980 1985 1991 2002 2008 2013 2019 2030 2036 2041 2047 2058 2064 2069 2075 2086 2092 2097;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1586 1592 1597 1603 1614 1620 1625 1631 1642 1648 1653 1659 1670 1676 1681 1687 1698 1710 1716 1721 1727 1738 1744 1749 1755 1766 1772 1777 1783 1794 1800 1806 1812 1817 1823 1834 1840 1845 1851 1862 1868 1873 1879 1890 1896 1902 1908 1913 1919 1930 1936 1941 1947 1958 1964 1969 1975 1986 1992 1997 2003 2014 2020 2025 2031 2042 2048 2053 2059 2070 2076 2081 2087 2098;
- Vendredo en jaroj: 1587 1598 1604 1609 1615 1626 1632 1637 1643 1654 1660 1665 1671 1682 1688 1693 1699 1705 1711 1722 1728 1733 1739 1750 1756 1761 1767 1778 1784 1789 1795 1801 1807 1818 1824 1829 1835 1846 1852 1857 1863 1874 1880 1885 1891 1903 1914 1920 1925 1931 1942 1948 1953 1959 1970 1976 1981 1987 1998 2004 2009 2015 2026 2032 2037 2043 2054 2060 2065 2071 2082 2088 2093 2099;
- Sabato en jaroj: 1582 1588 1593 1599 1610 1616 1621 1627 1638 1644 1649 1655 1666 1672 1677 1683 1694 1700 1706 1712 1717 1723 1734 1740 1745 1751 1762 1768 1773 1779 1790 1796 1802 1808 1813 1819 1830 1836 1841 1847 1858 1864 1869 1875 1886 1892 1897 1904 1909 1915 1926 1932 1937 1943 1954 1960 1965 1971 1982 1988 1993 1999 2010 2016 2021 2027 2038 2044 2049 2055 2066 2072 2077 2083 2094.