Afrika Unio
| Afrika Unio | |
| angle: African Union, arabe: الاتحاد الأفريقي, france: Union africaine, hispane: Unión Africana, portugale: União Africana, svahile: Umoja wa Afrika | |
| unio | |
.svg) Landoj enkadre de Afrika Unio
| |
|
|
|
| Ŝtatoj | 54 |
|---|---|
| Politikaj ĉefurboj | Ŝablono:Flagikono Adis-Abebo, Ŝablono:Flagikono Midrand |
| Areo | 29 757 900 km² (2 975 790 000 ha) |
| Loĝantaro | 967 810 000 (2011) |
| Denseco | 32,52 loĝ./km² |
| Horzono | (UTC-1 al +4) |
| Lingvoj | De jure ĉiuj lingvoj de Afriko; de facto Angla, Araba, Franca, Hispana, Portugala, Svahila |
 Vikimedia Komunejo: African Union
| |
| Retpaĝo: au.int | |
 Portalo pri Afriko
| |
Afrika Unio estas organizaĵo de ŝtatoj en Afriko, kiu havas nuntempe 53 membroŝtatojn. Ĝi estiĝis la 9-an de julio 2002[1], anstataŭante la ĝistiaman Organizaĵon por Afrika Unueco kiel la plej alta tutkontinenta politika estaĵo de Afriko.
Ĝi celas disvastigi demokratiecon, homajn rajtojn, kaj ekonomian pliboniĝon tra la kontinento. Malsimile al la OAU, la AU havas pli fortajn povojn interveni en la aferojn de membraj ŝtatoj. Ĝi estos pactena forteco, internacia kortumo, kaj centra banko kun fina celo krei komunan monunuon.
La nuna prezidanto de la Unio estas (2010) Bingu wa Mutharika, el Malavio. Li enoficiĝis la 31-an de januaro 2010.
Anoj
En la Afrika Unio nuntempe (nun en 2010) estas 53 membroŝtatoj[2], ĉiuj hereditaj el la Organizaĵo por Afrika Unueco (OAU). La Unio sekve inkluzivas ĉiujn afrikajn landojn krom Maroko, kiu eliĝis el la OAU en 1984 okaze de la aliĝo de Okcidenta Saharo, kiun Maroko pretendas kiel parton de sia teritorio.
Krome, la anecoj de kelkaj landoj estas nuntempe (nun en 2010) suspenditaj, pro ŝtatrenversoj aŭ pro decido de la koncernitaj landoj:
- Eritreo revokis siajn ambasadorojn ĉe la Afrika Unio la 20-an de novembro 2009, pro la subteno de la Unio al rezolucio de la Unuiĝintaj Nacioj kiu kulpas Eritreon pro ĝia subteno al kontraŭuloj de la internacie rekonata (kaj nuntempe ekzilita) registaro de Somalio.
- Gvineo estis suspendita pro ŝtatrenverso okazinta en 2008.
- Madagaskaro estis suspendita pro politika krizo okazinta en 2009.
- Niĝero estis suspendita pro ŝtatrenverso okazinta en 2010.
Historio
La Afrika Unio oficiale estiĝis okaze de la pintokunveno de ŝtat- kaj registar-estroj okazinta en la urbo Durbano, en Sud-Afriko, la 9-an de julio 2002. En tiu okazo, la sudafrika prezidanto Thabo Mbeki enoficiĝis kiel prezidanto de la nova politika estaĵo. Oni tiam aprobis la unuajn dokumentojn kiuj priskribas la instituciojn de la Unio. Tiun kunvenon partoprenis, kiel observanto, ankaŭ la tiama ĝenerala sekretario de la Unuiĝintaj Nacioj, Kofi Annan.
La naskiĝo de la Unio tamen fakte ŝuldiĝas al la eksterordinara kunveno de la Organizaĵo por Afrika Unueco okazinta en 1999 en Surt, en Libio; tiam la Organizaĵo oficiale aprobis la estigon de la nova Unio.
En 2000 oni aprobis la Konsistigan Akton, kiu efektiviĝis la 26-an de majo 2001, monaton post la subskribo fare de Niĝerio kiel la 36-a aprobinta lando. Ekde tiam, kaj laŭ la priskriboj de la Akto mem, la du organizaĵoj kunekzistis dum unu jaro.
Prezidantoj
Ekonomio
La membroŝtatoj de la Afrika Unio kune konsistigas la 17-an plej grandan ekonomion de la mondo laŭ malneta enlanda produkto, tuj post Nederlando. La MEP de la Afrika Unio (en 2009) estas proksima al 500 miliardoj da usonaj dolaroj.
La Unio klopodas estigi komunan ekonomian zonon, centran bankon kaj komunan monunuon antaŭ 2023.[4]
Oficialaj lingvoj
Laŭ la Konsistiga Akto de la Afrika Unio, ĝiaj laborlingvoj estas la angla, la araba, la franca kaj la portugala, kaj ĉiuj afrikaj lingvoj "se eble".[5] Laŭ dokumento kiu celas modifi la Akton kaj proponiĝis en 2003, sed ankoraŭ ne aprobiĝis (2007), oni aldonas al la liston ankaŭ la hispanan, la sŭahilan kaj "ĉiujn aliajn afrikajn lingvojn", kaj anstataŭigas la vorton "laborlingvo" per "oficiala lingvo".[6]
Praktike, tradukado de afrikuniaj dokumentoj eĉ en la kvar nuntempe oficialajn laborlingvojn ofte okazas malfrue kaj malfaciligas la funkciadon de la organizaĵo.
En 2001, la Afrika Unio estigis la Afrikan Akademion de Lingvoj por antaŭenpuŝi la pluan uzadon de afrikaj lingvoj inter afrikanoj.
Notoj
- ↑ Thabo Mbeki (9-a de julio 2002) Launch of the African Union, 9 July 2002: Address by the chairperson of the AU, President Thabo Mbeki. africa-union.org. Alirita 2009-02-08.
- ↑ The Member States of the African Union
- ↑ South Sudan Becomes African Union's 54th Member. Voice of America News (28 July 2011). Alirita 28 July 2011.
- ↑ "Profile: African Union", BBC News, 2006-07-01. Kontrolita 2006-07-10.
- ↑ Artikolo 25, Konstitucia Leĝo de la Afrika Unio.
- ↑ Artikolo 11, Protokolo pri Ŝanĝoj al la Konstitucia Leĝo de la Afrika Unio [1]
Internaj ligiloj
Eksteraj ligiloj
- Retejo de Afrika Unio (angle kaj france)
| ||||
