Akordo de Pittsburg
Akordo de Pittsburg (ĉeĥe kaj slovake "Pittsburská dohoda", angle Pittsburg Treaty aŭ "Pittsburgh Accord", germane "Pittsburgher Abkommen") estis traktato signita je 31-a de majo 1918[1] inter ĉeĥaj kaj slovakaj ekzil-grupoj, per kiu ili fiksis la bazon por fondota komuna ŝtato. La ĉeĥa flanko sub gvido de la posta ĉeĥoslovaka prezidento Tomáš Garrigue Masaryk konfirmis al la slovakaj reprezentantoj aŭtonomion kaj egalrajtecon en la estonta ŝtato Ĉeĥoslovakio.[2]
Ĉar la politike plej aktivaj slovakoj vivis en Usono, kiam la ĉeĥoj kaj slovakoj decidis vivi en nacia ŝtato, la interkonsento estis subskribita en Pittsburgh (Pensilvanio). La Ĉeĥo-Slovaka akordo, proklamis ke ili laboras por formi unu landon: “Ĉeĥo-Slovakio”. Kundiskutis en Pittsburgh i.a. la Slovaka Ligo (Slovenská Liga), la Ĉeĥa Nacia Unuiĝo (České národní sdruženi) kaj reprezentantoj de ĉeĥaj kaj slovakaj katolikaj asocioj.
La slovakoj esperis, ke per kreo de komuna ŝtato kun la ĉeĥoj ili pli facile povus eliri el la tiama hungara parto de Aŭstrio-Hungario. Por la ĉeĥoj la problemo estis la granda germana minoritato en Bohemio kaj Moravio. Kun la slovakoj la slava plimulto estus konsiderinde pli granda.
La Akordo de Pittsburgh pavimis la vojon al la deklaro de sendependeco de Ĉeĥoslovakio subskribita de Masaryk, Milan Rastislav Štefánik kaj Edvard Beneš (Deklaro de Vaŝintono) la 18-an de oktobro 1918, gvidis poste al la deklamo de Ĉeĥoslovakio la 28-a de oktobro en Prago kaj la deklaro de Martin la 30-an de oktobro, per kiu la slovakoj postulis aŭtonomion en la nova ŝtato.
Piednotoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ . Pittsburgh Agreement. Slovak Studies Program (University of Pittsburgh). Arkivita el la originalo je 2018-08-10. Alirita 2010-06-20. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-08-10. Alirita 2010-06-20.
- ↑ Preclík, Vratislav. Masaryk a legie (Masaryk and legions), váz. kniha, 219 pages, first issue vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karvina, Czech Republic) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (Masaryk Democratic Movement, Prague), 2019, ISBN 978-80-87173-47-3, site 8-34, 36-39, 41-42, 106-107, 111-112, 124–125, 128, 129, 132, 140–148, 184–215.
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Teksto de la Akordo Arkivigite je 2007-09-28 per la retarkivo Wayback Machine (en la slovaka)