Argentinaj enlandaj militoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Argentino suferis serion de enlandaj militoj dum granda parto de la 19a jarcento, kies rezulto oni difinis la formon de registaro kiu regis tiun landon ĝis la aktualo.

La periodo de la argentinaj enlandaj militoj etendiĝis el 1814 al 1880. En la unua de tiuj datoj oni registris la aperon de la federa partio kial alternativo al la centralizismo heredita de la kolonia administrado. En 1880, post la akiro de ĝenerala interkonsento pri la libera ekonomio, la organizado federa de la registaro kaj la Argentina Konstitucio de 1853, oni decidis la federigon de la urbo Bonaero kiel ĉefurbo de Argentino.

En diversaj periodoj partoprenis en la konfliktoj eksterlandaj trupoj, ĉu de najbaraj landoj ĉu de eŭropaj potencoj, kiuj apogis ĝenerale la centralisman partion defende de siaj komercaj kaj strategiaj interesoj.

Artigas en la Ciudadela, pentraĵo de Juan Manuel Blanes.
La Unuiĝintaj Provincoj de Rivero Plata en 1816; en ruĝa, la Liga de los Pueblos Libres.
Facundo Quiroga.
Juan Manuel de Rosas.
Fructuoso Rivera.

Federa revolucio en la marbordo kaj Artigas[redakti | redakti fonton]

Malordo de 1820[redakti | redakti fonton]

Milito inter Quiroga kaj Lamadrid[redakti | redakti fonton]

Milito inter unueciguloj kaj federaloj: 1828-1831[redakti | redakti fonton]

Konfliktoj inter federaloj en la 1830-aj jaroj[redakti | redakti fonton]

La Norda Koalicio[redakti | redakti fonton]

La marbordo kontraŭ Rosas[redakti | redakti fonton]

Milito en Urugvajo[redakti | redakti fonton]

Granda Milito de 1848 al 1856[redakti | redakti fonton]

La ŝtato Bonaero[redakti | redakti fonton]

Kolorada Revolucio[redakti | redakti fonton]

Jordana Revolucio[redakti | redakti fonton]

Mitrismo en la 1870-aj jaroj[redakti | redakti fonton]

Bonaera Revolucio de 1880[redakti | redakti fonton]

La Batalo de Los Corrales, aŭ en hispana Batalla de los Corrales Viejos (Bonaero, 22a de junio 1880) estis la lasta batalo de la Argentinaj enlandaj militoj, en la kadro de la Revolucio de 1880. La venko de la naciaj trupoj devigis la ribelulojn de la provinco Bonaero akcepti la postulojn de la nacia registaro.

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

  • Álvarez, Juan, Las guerras civiles argentinas, EUDEBA, Bs. As. (Bonaero), 1983. ISBN 950-23-0027-0
  • Best, Félix: “Historia de las Guerras Argentinas“, Ed. Peuser, Bs. As., 1980.
  • Ruiz Moreno, Isidoro J., Campañas militares argentinas, Tomo III, Ed. Emecé, Bs. As., 2008. ISBN 978-950-620-245-3
  • Ruiz Moreno, Isidoro J., El misterio de Pavón, Ed. Claridad, Bs. As., 2005. ISBN 950-620-172-2
  • Ruiz Moreno, Isidoro J., La federalización de Buenos Aires, Ed. Hyspamérica, Bs. As., 1986. ISBN 950-614-467-2
  • Sierra, Vicente D., Historia de la Argentina, Ed. Garriga, Bs. As., 1973.
  • Zinny, Antonio, Historia de los gobernadores de las Provincias Argentinas, Ed, Hyspamérica, 1987. ISBN 950-614-685-3
  • Aráoz de Lamadrid, Gregorio, Memorias, Bs. As., 1895.
  • Paz, José María, Memorias póstumas. Ed. Hyspamérica, Bs. As., 1988. ISBN 950-614-762-0
  • Saldías, Adolfo, Historia de la Confederación Argentina, Ed. Hyspamérica, Bs. As., 1987.
  • Alén Lascano, Luis C., Historia de Santiago del Estero, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1991. ISBN 950-21-1034-X
  • Arteaga, Juan José y Coolighan, María Luisa, Historia del Uruguay, Ed. Barreiro y Ramos, Montevideo, 1992. ISBN 9974-33-000-9
  • Bazán, Armando R., Historia de Catamarca, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1996. ISBN 950-21-1229-6
  • Bazán, Armando R., Historia de La Rioja, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1991. ISBN 950-21-0104-9
  • Bischoff, Efraín, Historia de Córdoba, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1989. ISBN 950-21-0106-5
  • Bosch, Beatriz, Historia de Entre Ríos, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1991. ISBN 950-21-0108-1
  • Castello, Antonio Emilio, Historia de Corrientes, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1991. ISBN 950-21-0619-9
  • Gianello, Leoncio, Historia de Santa Fe, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1986. ISBN 950-21-0150-2
  • Núñez, Urbano J., Historia de San Luis, Ed, Plus Ultra, Bs. As., 1980.
  • Páez de la Torre, Carlos (h), Historia de Tucumán, Ed. Plus Ultra, Bs. As., 1987. ISBN 950-21-0907-4
  • Chumbita, Hugo, Jinetes rebeldes, Ed. Vergara, Bs. As., 1999. ISBN 950-15-2087-0