Bignoniacoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Bignoniacoj
ordinara katalpo (Catalpa bignonioides)
Biologia klasado
Regno: plantoj Plantae
Subregno: trakeofitoj Tracheophyta
Superdivizio: spermatofitoj Spermatophyta
Divizio: angiospermoj Angiospermae
Klaso: dukotiledonoj Magnoliopsida
Subklaso: asteredoj Asteridae

lamiedoj Lamiidae

Ordo: lamialoj Lamiales
Familio: bignoniacoj Bignoniaceae
Juss. [1]
bignonio Bignonia
L.
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr
tribo Bignonieae: ilustraĵo de Adenocalymma comosum
tribo Crescentieae: ilustraĵo el Flore médicale des Antilles, ou, Traité des plantes usuelles, tabulo 182 de Amphitecna latifolia
tribo Tecomeae: folioj de Pajanelia longifolia
tribo Tecomeae: Ilustraĵo de zigomorfa floro de Tecoma stans

La bignoniacoj[2] (latine Bignoniaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo lamialoj (Lamiales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 80 genrojn kaj pli ol 850 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estas bignonio[2].

Preskaŭ ĉiu el la bignoniacoj estas lignoplantoj, sed kelkaj estas preskaŭlignaj, ĉu rebojarbustoj. Kelkaj pliaj estas herboj de habitatoj de alta montano, en tri nuraj herbaj genroj: Tourrettia, Argylia, kaj Incarvillea.[4] Tiu familio inkludas multajn lianojn. La plej granda tribo en la familio, nome Bignonieae, konsistas ĉefe el lianoj kaj elstaras pro sia unika anatomio.[5]

Tiu familio havas preskaŭ kosmopolitan distribuon, sed estas ĉefe tropika, kun kelkaj specioj indiĝenaj de moderklimataj areoj. Ties plej granda diverseco estas en norda Sudameriko.[5]

Medicina uzo[redakti | redakti fonton]

La enhavaĵo bajkaleino estas fitokemiaĵo kun sennombraj aktivecoj, ekzemple antiinflamaj, antivirusaj, antitumoraj, kaj krome estas potenca antioksidigaĵo.

Taksonomio[redakti | redakti fonton]

Laŭ World Flora Online kaj The Plant List (24 jun. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[6]:

*genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. 1,0 1,1 1,2 Bignoniaceae ĉe World Flora Online
  2. 2,0 2,1 2,2 bignonio en PIV ĉe vortaro.net
  3. 3,0 3,1 Bignoniaceae ĉe The Plant List
  4. Richard G. Olmstead, Michelle L. Zjhra, Lúcia G. Lohmann, Susan O. Grose, kaj Andrew J. Eckert. 2009. "A molecular phylogeny and classification of Bignoniaceae". American Journal of Botany 96(9):1731-1743. COI:10.3732/ajb.0900004
  5. 5,0 5,1 Eberhard Fischer, Inge Theisen, kaj Lúcia G. Lohmann. 2004. "Bignoniaceae". paĝoj 9-38. ĉe: Klaus Kubitzki (eldonisto) kaj Joachim W. Kadereit (volume editor). The Families and Genera of Vascular Plants volume VII. Springer-Verlag: Berlin; Heidelberg, Germanio. ISBN 978-3-540-40593-1
  6. Listo de plantoj baza ĉe Google Sheets
  7. katalpo en PIV ĉe vortaro.net
  8. krescentio en PIV ĉe vortaro.net
  9. jakarando en PIV ĉe vortaro.net