Brunkola ibiso
 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Brunkola ibiso, en San-Paŭlo, Brazilo
| ||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Theristicus caudatus (Boddaert, 1783) | ||||||||||||||
| Konserva statuso | ||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||
La Brunkola ibiso (Theristicus caudatus), konata ankaŭ kiel Sablokola ibiso (sablokolora), estas tre granda ibiso troviĝanta amplekse en malfermaj vivejoj de orienta kaj norda Sudameriko. Ĝi iam inkludis la similan specion de la Nigrabrida ibiso kiel subspecio, sed tiu specio estas preskaŭ entute limigita al pli malvarmaj partoj de Sudameriko, havas sablokolorajn (ne malhelgrizaj) suban bruston, kaj ne havas la kontrastajn grandajn blankajn flugilmakulojn.
Aspekto
Ĝi havas totalan longon de proksimume 75 cm. La kolo estas sablokolora sed kun bruna krono kiel ĉe la Nigrabrida ibiso, sed ankaŭ pli malhela ĝenerala kolkoloro kaj kun pli bruna antaŭkolo ol tiu; la supraj partoj estas grizaj, la ventro kaj flugoplumoj estas nigraj, kaj estas granda blanka flugilmakulo. Dumfluge, kie la relative mallongaj kruroj ne etendas preter la vosto (malkiel ekz. Eudocimus kaj Plegadis), la blanka makulo formas larĝan blankan bendon ĉe supraflugiloj kiu separas la nigrajn flugoplumojn el la grizaj pli malgrandajn flugilkovrilojn. La beko estas subenkurba kaj nigreca kaj la nuda haŭtaĵo ĉirkaŭokula estas pintakra ĉe la orelareo kaj tre nigra; la kruroj estas ruĝaj kaj ankaŭ la irisoj estas tre ruĝaj.
Vivejo kaj statuso
La Brunkola ibiso loĝas en ampleksa teritorio de malfermaj biotopoj, inklude de terkultivejoj, marĉoj, savanoj kaj herbejoj. Estas du ĉefaj populacioj; la nomiga subspecio troviĝas tra norda kaj centra Sudameriko en Kolombio, Venezuelo, Gujanoj kaj Brazilo, dum la tre simila subspecio nome hyperorius troviĝas en sud-centra Sudameriko en suda Brazilo, orienta kaj norda Bolivio, Paragvajo, Urugvajo, kaj norda Argentino. Tiu neotropisa specio estas preskaŭ entute limigita al tropikaj kaj pli varmaj subtropikaj malaltaj teroj, sed tre surloke ĝi etendas al altaj teroj (kvankam neniam tio alte kiom la Anda ibiso). Ĝi estas preskaŭ entute specio de loĝantaj birdoj, kvankam povas okazi lokaj movoj. Ĝi estis registrita kiel akcidenta vizitanto en Panamo.
Kun grandaj teritorioj kaj ĉirkaŭkalkulata populacio de 25,000 al 100,000, la Brunkola ibiso estis taksata kiel Malplej Zorgiga ĉe la IUCN Ruĝa Listo de Minacataj Specioj.
Kutimaro
Ties dieto konsistas ĉefe el insektoj, araneoj, ranoj, reptilioj, helikoj, senvertebruloj kaj malgrandaj mamuloj troviĝantaj en mildaj grundoj. La ino kutime demetas 2 al 4 ovojn en platforma nesto, konstruita el bastonetoj kaj branĉetoj, en arbo.
Referencoj
- BirdLife International (2004). Theristicus caudatus. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 28a Majo 2007.
- Matheu, E., & J. del Hoyo (1992). Family Threskiornithidae (Ibises and Spoonbills). pp. 472–506 in: del Hoyo, J., A. Elliott, & J. Sargatal (editors). Handbook of the Birds of the World. Vol. 1. Ostrich to Ducks. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-10-5
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- Filmetoj de Brunkola ibiso ĉe Internet Bird Collection
- BirdLife Species Factsheet
- IUCN Ruĝa Listo
- Photo-Medium Res; Article borderland-tours
- Photo-High Res; Artikolo chandra.as.utexas.edu
| ||||||||||||||||||
