Diskuto:Irano
Je la sekcio PAROLLINGVOJ en Irano bonvolu indiki ankaaŭ La Gil-an Lingvon pri kiu baldaŭ mi skribos. Ankaŭ je la parto LINGVOJ b.v aldoni La Gil-an Lingvon. Daanke snmozaffari@yahoo.com
La Gila Lingvo
En la provinco Gilan plej norde de Irano , ĉe la bordo de Kaspia maro , vivas popolo kiujn en la persa lingvo ni nomas GIL-oj. La nomo “ GILAN “ signifas lando de Giloj. Giloj parolas lingvon kiu havas saman nomon : La GIL-a Lingvo . Alia nomo de la lingvo estas GILaKI. La Gila lingvo havas radikojn en la plej antikvaj iranaj lingvoj ĉefe en la Nord-Pahlavia lingvo. En la Gila lingvo troviĝas vortoj kiuj rilatas al la erao antaŭ de okupo de ariaj triboj. Bordoj de la Kaspia maro estis loĝitaj eĉ antaŭ la enmigro de ariaj triboj. Famaj urboj de Gilan estas : Raŝt – Astara – Lahiĝan – Langerud – Fuman – Taleŝ – Laŝte Neŝa – Anzali – Ĥomam – Ĥoŝke Biĝar – Rudsar – Manĝil – Loŭŝan – Rudbar . La Gila lingvo ne havas propran alfabeton. Aŭ se ĝi iam pratempe havis , pro la ĉiam pluva vetero kaj multa humido restis nenio . Prkosimume ĉiuj giloj povas paroli en la persa lingvo kaj faras tion kiam de oficialaj bezonoj. Sed inter si mem la giloj nepre parolas Gile. La Gila lingvo havas kelkajn dialektojn. Jen Gila alfabeto laŭ latina ordigo: (ĉiuj ne klarigotaj literoj prononciĝas kiel esperantaj literoj) A – Ax (kiel a en la angla vorto apple ) – E – Ex ( kiel e aŭdebla inter t kaj l en la angla vorto bottle ) – O – Ox ( kiel turka O kun du punktoj sur ĝi ) U – Ŭ ( kiel U kun du punktoj sur ĝi en la turka aŭ germana aŭ hungara alfabetoj ) – Ŭ – B – Ĉ – D – F – G – Ĝ – H – Ĥ – I – J – Ĵ – K – L – M – N – P – Q ( iom simile al la prononco de R ĉe francoj aŭ germanoj ) – R – S – Ŝ – T – V – Ŭ – Z Jen kelkaj originaj gilaj vortoj: Esperanto Gila Absorbo Fakexŝ Absurda haxĉi Aĉeti hen Aglo aluĥ Akvo oŭ Alo bal Alno tuse Amaso amas Arbo dar Bofilo zama Bukcinatoro ĝul Cikonio ĉoin Fajfo ŝib Fali kextexn Folio vexlg Frato brar Gejŝo giŝa – gejŝex
Glita lisk
Granda pillex Gumo vinĝex Haltu bes Histriko ĥorika Ido zaj Kaldrono gexmexĝ Kato piĉa Klimakso gup Pasero ĝiĝaj Koto ĉexl Patro per Patrino mar Perdo avir Plugilo gaĝme Rano goska Serpento lanti Sur-super buĝor Ŝnuro lafexnd Tuso ĥos
La signoj de pluralo estas N , ON , KON . Goska – GoskaN Brar – BrarON Ĝiĝaj - ĜiĝaKON mi=mu ci=tu li,ŝi,ĝi=un ni=amu vi=ŝumu ili=uŝexn .
Jen kelkaj frazoj:
Esperanto Gila
Mia patro venis Mi per bamo
Mia patrino aĉetis panon Mi mar nan bihe
Haltu! Ne iru el tiu vojo Bes ! u ra nuŝu
Kies lingvo estas Esperanto? Esperanto ki zexban isex?
Kie estas via frato? Ti brar koj isa?
Mia frato estas en Germanio Mi brar Alman isa
Kion faras li tie? Uj ĉi karex?
Fariĝas doktoro Doktor borex
Kiom kilometroj estas inter Raŝt kaj Tehran? Rexŝt ta Tehran ĉaxnd kilumetr isex?
Por pliaj informoj vi povas kontakti : snmozaffari@yahoo.com
Neŭtraligo[redakti fonton]
Mi malmetis "En lastaj jaroj tre komplikaj eventoj okazis en la lando ..." ĉar estas subjektiva kaj nekompleta, sekve neneŭtrala, afirmo. Roberto 09:43, 1. Okt 2005 (UTC)
/* oficialaj lingvoj */[redakti fonton]
La sola oficiala lingvo de Irano estas persa! Irano ne havas duan oficialan lingvon. Matingholami (diskuto) 10:21, 20 jun. 2021 (UTC)