Eŭska mitologio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Eŭska mitaro)
Familio arbo de eŭska mitologio

Eŭska Mitologio celas la mitaron de Eŭskio. En tiuj mitoj troveblas kaj kristanaj kaj paganaj influoj.

Tiel kiel en la ceteraj popoloj kaj kulturoj, la eŭska mitaro konsistas el neveraj rakontoj, praaj hipotezaj dioj, kaj rakontoj pri agoj de herooj aŭ veraj okazaĵoj.

La eŭska pagana religio[redakti | redakti fonton]

Malgraŭ la intensa kristanigo suferita de la eŭska popolo dum la lasta jarmilo kaj malgraŭ la persekutado de la inkvizicio, precipe dum la jarcento XVII, kiu enhavas la du plej kruelajn okazaĵojn de la inkvizicio, la procezojn de Logronjo, kontraŭ la tiel nomata, "Sekto de la sorĉistinoj de Zugarramurdi", kaj de Baiona (urbo de Norda Eŭskio), la eŭska popolo konservis multajn legendojn, montrante antikvegan propran mitaron. Ĉi tiuj kredoj daŭras kun la tempo de manoj de artistoj, skulptistoj kaj verkistoj, inter kiuj elstaras Patxi Xabier Lezama Perier.

La diaĵo de sonĝo nomiĝas Inguma. Li estis rigardata kiel malica forto, kiu eniris domojn nokte kaj turmentis la loĝantojn per koŝmaroj. Li ankaŭ mortigas homojn dormante.

Tiu ĉi mitaro estas arigita kaj studita dum la 20-a jarcento de fakuloj kiaj J.M. Barandiaran kaj J. Caro Baroja, interalie. Ekzistas fortaj indikaĵoj de religio antaŭa de la katolikismo montrataj de nenombreblaj legendoj kaj de iuj vivantaj tradicioj, de karaktero animisma / mitologia.

Geografia Ĉirkaŭjo[redakti | redakti fonton]

La legendoj de la apudaj popoloj pli romanigitaj, tiaj kiaj Norda Aragono, Katalunio, Rioĥo, KantabrioAsturio montras surprizan similecon, precipe en la pirenea areo, estante tiu ĉi unu el la indikaĵoj kiuj montras pli grandan disvastiĝon de la eŭska popolo antaŭ sia parta romanigo.

Familio de la eŭskaj dioj[redakti | redakti fonton]

Mari-------------+------------Maju------+------Mundakako printzesa Amalur | | | | + | | | +--------+--------+ +-------+-------+ Jaun Zuria | | | | +------Eguzki Amandre Ilargi Amandre | | | Mikelats Atarabi-----------+--------------+ | | +--------------------+--------------------+ | | | Amilamia Urtzi Basajaun-----+-----Basandere | | + | Lamiak/Laminak

Mitologiaj Roluloj[redakti | redakti fonton]

La ĉefaj roluloj kiuj aperas en la eŭskaj mitoj estas la jenaj:

A B C Ĉ D E F G Ĝ Ĥ H I J Ĵ K L M N O P Q R S Ŝ T U Ŭ V W X Y Z
Lauburu: Praa simbolo de la Suno

A[redakti | redakti fonton]

Adur

Aereda

Ahari

Aide-gaizto

Aidegaxto

Aideko

Aker

Akerbeltz

Alarabi

Amalur

Amilamia

Anxo

Arrosa, "Arrosako Birgina" (Bermioko Santa Eufemia)

Atarabi

Autzek

Axo

B[redakti | redakti fonton]

Baikorrix

Basajaun

Basandere

Behigorri

Belagile

Beste Mutilak

Berezko

C[redakti | redakti fonton]

D[redakti | redakti fonton]

Damatxo

Deabru

E[redakti | redakti fonton]

Eate, Ereheta , Erots, Egata

Egoi

Egu

Eguen

Eguzki Amandre

Ehiztari beltza

Eki

Ele

Eluaso

Erio

Errolan

Etxajaun

Etsai

Euzkibegi

F[redakti | redakti fonton]

Famerijelak

Frakazar

G[redakti | redakti fonton]

Gaizkina, Gaizkine

Galtxagorri

Gauargi

Gaueko

Gar

Gerixeti

H[redakti | redakti fonton]

Heren

Herensuge

I[redakti | redakti fonton]

Idetargi

Iditu, Iditxu

Iduski-saindu

Ihizi

Ilazki

Ilargi Amandre

Inko

Inguma

Intxitxu

Iratargi

Iraunsuge

Irel

Irelu

Ireltxu, Ieltxu, Iritxu

Iretargi

Iruztargi

Ivilia

J[redakti | redakti fonton]

Jaun Zuria

Jentil

K[redakti | redakti fonton]

Kixmi

Kaskarot

Kuusu

L[redakti | redakti fonton]

Lamiak/Laminak

Leheren

Lezekoandrea

Lur

Lurgor

M[redakti | redakti fonton]

Maide

Mairi (etxe)

Mairu, Maindi

Maju

Mamarro

Mamur, Galtzagorriak, Famerijaleak Kortezubin, Beharreztanak Orozkon, Aidetikakoak Saran, Patuek Ibarrurin, Zaingorriak Ordizian, Ximelgorriak Abadiñon , Beste Mutilak, ktp...

Mari, Maia

Markitos

Mikelats

Mirokutana

Mozorroak

N[redakti | redakti fonton]

Numen

Ñañarri, Txindoki, Larrunarri

O[redakti | redakti fonton]

Odei, Odai

Olentzero, Olentzaro

Ostri , Ortzi

P[redakti | redakti fonton]

Patuak

R[redakti | redakti fonton]

S[redakti | redakti fonton]

Saindi-Maindi

Saray

Sorgin

Sugaar

Sugoi

Sorsain

T[redakti | redakti fonton]

Tartalo

Torto

Txalgorri

Txorimalo, Malo

U[redakti | redakti fonton]

Ujanko

Urtzi

X[redakti | redakti fonton]

Xuban

Y[redakti | redakti fonton]

Yanagorri

Z[redakti | redakti fonton]

Zezengorri

Mitologiaj lokoj kaj aliaj aferoj[redakti | redakti fonton]

A B C Ĉ D E F G Ĝ Ĥ H I J Ĵ K L M N O P Q R S Ŝ T U Ŭ V W X Y Z

A[redakti | redakti fonton]

Askaata

Askoa

Ata

Azalegi

Azkenaldia

B[redakti | redakti fonton]

Bargota

C[redakti | redakti fonton]

D[redakti | redakti fonton]

E[redakti | redakti fonton]

F[redakti | redakti fonton]

G[redakti | redakti fonton]

H[redakti | redakti fonton]

Harpeko Saindua

I[redakti | redakti fonton]

Ipestikoarri

Irati

J[redakti | redakti fonton]

K[redakti | redakti fonton]

L[redakti | redakti fonton]

M[redakti | redakti fonton]

Mozorro

N[redakti | redakti fonton]

O[redakti | redakti fonton]

P[redakti | redakti fonton]

Q[redakti | redakti fonton]

R[redakti | redakti fonton]

S[redakti | redakti fonton]

T[redakti | redakti fonton]

U[redakti | redakti fonton]

Urgeldi

V[redakti | redakti fonton]

W[redakti | redakti fonton]

X[redakti | redakti fonton]

Y[redakti | redakti fonton]

Z[redakti | redakti fonton]

Zozomikote