Erwin Piscator
| Erwin Piscator | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 17-an de decembro 1893 en Greifenstein, Reĝlando Prusio,  Germana Imperiestra Regno
|
| Morto | 30-an de marto 1966 (72-jaraĝa) en Distrikto Starnberg,  Okcidenta Germanio
|
| Tombo | Waldfriedhof Zehlendorf |
| Lingvoj | germana |
| Ŝtataneco | Germanio • Germana Imperiestra Regno • Vajmara Respubliko • Okcidenta Germanio |
| Alma mater | Gymnasium Philippinum Marburg |
Subskribo 
| |
| Familio | |
| Edz(in)o | Maria Ley-Piscator |
| Okupo | |
| Okupo | teatra reĝisoro • filmreĝisoro • reĝisoro • teatrologo |
| TTT | |
| Retejo | http://www.erwin-piscator.de |
Erwin Friedrich Maximilian PISCATOR (17a de Decembro 1893 – 30a de Marto 1966) estis germana teatroreĝisoro kaj produktoro. Kun Bertolt Brecht, li estis la plej elstara reprezentanto de la nomita "epika teatro", nome formo kiu emfazas la soci-politikan enhavon de teatro, pli ol la emocian manipuladon de la publiko aŭ la formalan belecon de la produktado.[1]
Kariero[redakti | redakti fonton]
Kunlabore kun la verkisto Hans José Rehfisch, Piscator formis teatrokompanion en Berlino ĉe la Komedi-Teatro de Alte Jacobsstrasse, laŭ la koncepto Volksbühne ("popolteatro"). En 1922–1923 ili surscenejigis teatraĵojn de Maksim Gorkij, Romain Rolland, kaj Leo Tolstoj.[2] Kiel teatroreĝisoro en la Volksbühne (1924–1927), kaj poste kiel administra direktoro de sia propra teatro (la Piscator-Bühne en Nollendorfplatz), Piscator produktis teatraĵojn kun socia kaj politika enhavo speciale kongrue kun siaj teorioj.
Liaj teatraj celoj estis utilismaj — por influi en voĉdonadoj aŭ klarigi maldekstrajn politikojn. Li uzis mekanikigitajn scenejojn, prelegojn, filmojn kaj mekanikajn aparatojn kiuj altiru la publikon. En 1926, lia moderna produktado de la verko de Friedrich Schiller nome La Rabistoj en la elstata Preußisches Staatstheater en Berlino okazigis vastan polemikon. Piscator faris etendajn fortranĉojn el la teksto kaj reinterpretis la teatraĵon kiel vehiklo pop siaj politikaj kredoj. Li prezentis la protagoniston Karl Moor kiel substance egocentra insurekcianto.
Piscator fondis la influan (kvankam mallongdaŭran) Piscator-Bühne en Berlino en 1927. En 1928 li produktis elstaran adaptaĵon de la nefinita, epizoda ĉeĥa komika romano La brava soldato Ŝvejk. En la dramaturga kolektivo kiu produktis tiun adaptaĵon estis Bertolt Brecht.[3]
Verkoj[redakti | redakti fonton]
- Erwin Piscator: Briefe. Band 1: Berlin – Moskau 1909–1936. Eld. de Peter Diezel. B&S Siebenhaar, Berlin 2005, ISBN 3-936962-14-6.
- Erwin Piscator: Briefe. Band 2: Paris, New York 1936–1951. Eld. de Peter Diezel. B&S Siebenhaar, Berlin 2009.
- Band 2.1: Paris 1936–1938/39. ISBN 978-3-936962-57-4.
- Band 2.2: New York 1939–1945. ISBN 978-3-936962-58-1.
- Band 2.3: New York 1945–1951. ISBN 978-3-936962-70-3.
- Erwin Piscator: Briefe. Band 3 Eld. de Peter Diezel. B&S Siebenhaar, Berlin 2011.
- Band 3.1: Bundesrepublik Deutschland, 1951–1954. ISBN 978-3-936962-83-3.
- Band 3.2: Bundesrepublik Deutschland, 1955–1959. ISBN 978-3-936962-84-0.
- Band 3.3: Bundesrepublik Deutschland, 1960–1966. ISBN 978-3-936962-85-7.
- Erwin Piscator: Das Politische Theater. Rowohlt, Reinbek 1963, Informoj pri Erwin Piscator en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane). (Originalausgabe: Adalbert Schultz, Berlin 1929, Informoj pri Erwin Piscator en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane))
- Erwin Piscator: Theater, Film, Politik. Ausgewählte Schriften. Eld. de Ludwig Hoffmann. Henschel, Berlin 1980, Informoj pri Erwin Piscator en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane).
- Erwin Piscator: Zeittheater. Das politische Theater und weitere Schriften. 1915–1966. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1986, ISBN 3-499-55429-1.
- Krieg und Frieden. Kunlabore de Alfred Neumann, Erwin Piscator kaj Guntram Prüfer. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1955, Informoj pri Erwin Piscator en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane).
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
- Heinrich Goertz: Erwin Piscator in Selbstzeugnissen und Bilddokumenten. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1974, ISBN 978-3-499-50221-7 (iam: ISBN 3-499-50221-6)
- Hermann Haarmann: Erwin Piscator und die Schicksale der Berliner Dramaturgie. Nachträge zu einem Kapitel deutscher Theatergeschichte. Wilhelm Fink, München 1991, ISBN 3-7705-2685-6.
- Peter Jung: Erwin Piscator. Das politische Theater. Ein Kommentar. Nora, Berlin 2007, ISBN 978-3-86557-105-2.
- Judith Malina: The Piscator Notebook. Routledge Chapman & Hall, London 2012, ISBN 978-0-415-60073-6.
- Probst, Gerhard F. Erwin Piscator and the American Theatre. New York, San Francisco, Bern etc. 1991.
- Rorrison, Hugh. Erwin Piscator: Politics on the Stage in the Weimar Republic. Cambridge, Alexandria VA 1987.
- Willett, John. The Theatre of Erwin Piscator: Half a Century of Politics in the Theatre. London: Methuen 1978. ISBN 0-413-37810-1.
Notoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Piscator, Erwin. Grolier Encyclopedia of Knowledge, volumo 15, copyright 1991. Grolier Inc., ISBN 0-7172-5300-7
- ↑ Willett (1978, 15–16, 46–47).
- ↑ Willett (1978, 90–95).