Fenila salikato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Fenila salikato
fenila salikato
Plata kemia strukturo de la Fenila salikato
fenila salikato
Tridimensia kemia strukturo de la Fenila salikato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Fenila estero de la salikata acido
  • Salikato de fenilo
Kemia formulo
C13H10O3
CAS-numero-kodo 118-55-8
ChemSpider kodo 8058
PubChem-kodo 8361
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka solidaĵo
Molmaso 214,22 g·mol-1
Denseco 1,257g cm−3
Fandpunkto 41,5 °C
Bolpunkto 172 °C
Refrakta indico  1,615
Ekflama temperaturo 137 °C
Solvebleco Akvo:Nesolvebla
Mortiga dozo (LD50) 2980 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R36/37/38
Sekureco S26 S36
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Fenila salikatoC13H10O estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la salikata acido kaj fenolo, blanka solidaĵo, uzata kiel medicinaĵo kaj en la fabrikado de polimeroj, lakoj, gluaĵoj, ciroj kaj poluraĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Fenila salikato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Fenila salikato posedas antifungajn, antibakteriajn kaj antiinflamajn proprecojn. Ordinare ĝi uzatas kiel analgeziaĵo.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

salikata acido+fenolofenila salikato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per traktado de salikata anhidrido kaj fenolo:

salikata anhidrido+2 fenolo2 fenila salikato

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

klorobenzeno+salikata acidofenila salikato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria salikato+klorobenzenofenila salikato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

metila salikato+fenila acetatofenila salikato+metila acetato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

fenila acetato+salikata acidofenila salikato+acetata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

metila salikato+fenolofenila salikato+metanolo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la fenila salikato:

fenila salikato+akvofenolo+salikata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la fenila salikato:

fenila salikato+natria hidroksidofenolo+natria salikato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per acida transesterigo inter fenila salikato kaj benzoata acido:

fenila salikato+benzoata acidofenila benzoato+salikata acido

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per alkohola transesterigo inter fenila salikato kaj metanolo:

fenila salikato+metanolometila salikato+fenolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la fenila salikato:

fenila salikatosalikilaldehido+fenolo

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

fenila salikato+amoniakosalikilamido+fenolo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

fenila salikato+klorida acidosalikata acido+klorobenzeno

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]