Fidio

Fidio
Persona informo
Naskiĝo	en Ateno
Morto	en Antikva Ateno
Lingvoj	antikva greka
Ŝtataneco	Antikva Ateno
Familio
Patro	Charmides
Frat(in)o	Pleistaenetus
Infano	Fidias the Younger
Okupo
Okupo	skulptisto • arkitekto • pentristo
Verkoj	Statuo de Zeŭso en Olimpio Athena Promachos Lemnian Athena Atena Partena Aphrodite Urania statue at Elis Athena statue at Elis Statue of youth at Olympia

Reprodukto de skulptaĵo de Fidio en la Nacia Arkeologia Muzeo de Ateno

Fidias, en antikva greka Φειδίας / Feidias, en Esperanto Fidio aŭ Fidiaso (Ateno, ĉirkaŭ 490 a. K. – Olimpio, ĉirkaŭ 431 a. K.), estis la plej fama skulptisto de la Antikva Grekio, pentristo kaj arkitekto, apartenanta al la unua greka klasikismo. Fidiaso dezajnis la statuojn de la diino Atena en la Akropolo de Ateno (Atena Partenosa ene de la Partenono kaj Atena Promakosa) kaj la enorman statuon de sidanta Zeŭso en Olimpio. La atenaj verkoj estis ŝajne menditaj de Periklo en 447 a. K.. Eble Periklo uzis la monon de la Konfederacio de Deloso por pagi al li, sed tio ne certas.

Fidiaso kaj Esperanto

En la kvina kanto de la verko de Abel Montagut nome Poemo de Utnoa okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo Noa) pere de la drogo anoŭdo. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto Valmikio kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el Ĉina Murego al insulo Srilanko. Poste aperas la japana pentristo Hokusajo kiu siavice montras aliajn mirindaĵon el Azio. Kaj poste venas la vico de Fidiaso, kiu montros mirindaĵojn el Eŭropo. Jen kiel oni prezentas Fidiason:

Sed nun alproksimiĝas alia homa vidaĵo,

kies konturo brilas kvazaŭ per suna korono.

Nun diras la gvidanto al la nomado denove:

-Jen estas Fidiaso, verva skulptisto Grekuja,

kiu la perfektecon al la homaro prezentos

kun plibeligaj trajtoj kaj grandigita mezuro,

en siaj verkoj ŝtonaj aŭ en arĝente metalaj,

plenaj je harmonio kaj kun vizaĝo serena,

por ke la homoj teraj al idealo klopodu,

vidante reprodukton de diaj ecoj en ili.