Gurmuka skribsistemo
Gurumuĥi-ortografio aŭ Gurumuĥa ortografio (en gurumuĥo: ਗੁਰਮੁਖੀ; el la buŝo de guruo) estas unu el la du ĉefaj ortografioj de panĝaba, la dua estas shahmukhi-ortografio. Ĝi estas abugido, kiu evoluis el malnovaj ortografioj de la subkontinento. Oni ĝin uzas ĉefe en orienta Panĝabo.
Aboco
La ortografio konsistas el 38 konsonantoj, 10 vokaloj, 9 vokal-signoj, 2 kromsingoj por nazaloj kaj 1 signo por duobli la sonon de konsonanto. Tiu ĉi ortografio estas tute malsama de shahmukhi-ortografio, kiu estas uzata en okcidenta Panĝabo.[1]
Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ੳ | uṛa | – | ਅ | æṛa | ə | ੲ | iṛi | – | ਸ | səsa | sa | ਹ | haha | ha |
ਕ | kəka | ka | ਖ | kʰəkʰa | kʰa | ਗ | gəga | ga | ਘ | kəga | kà | ਙ | ngənga | ŋa |
ਚ | chəcha | t͡ʃa | ਛ | chʰəchʰa | t͡ʃʰa | ਜ | jəja | d͡ʒa | ਝ | chəja | t͡ʃà | ਞ | neiia | ɲa |
ਟ | ṭenka | ʈa | ਠ | ṭʰəṭʰa | ʈʰa | ਡ | ḍəḍa | ɖa | ਢ | ṭəḍa | ʈà | ਣ | ṇaṇa | ṇa |
ਤ | təta | ta | ਥ | tʰətʰa | tʰa | ਦ | dəda | da | ਧ | təda | tà | ਨ | nəna | na |
ਪ | pəpa | pa | ਫ | pʰəpʰa | pʰa | ਬ | bəba | ba | ਭ | pəba | pà | ਮ | məma | ma |
ਯ | yaiya | ya | ਰ | rara | ra | ਲ | ləla | la | ਵ | vava | ʋa | ੜ | ṛaṛa | ɽa |
ਸ਼ | Sussa pair bindi | ʃa | ਖ਼ | Khukha pair bindi | xa) | ਗ਼ | Gugga pair bindi | ɣa) | ਫ਼ | Phupha pair bindi | fa | ਲ਼ | Lalla pair bindi | ɭa |
Kvankam panĝaba estas tona lingvo la ortografio rare montras tonon.
Gurumuĥa ortografio kaj Esperanto
Estas eble transskribi Esperanton per la ortografio. Ĝi enhavas ĉiuj da sonoj, kiujn uzas Esperanto. Sube estas prezento:
ਏਨ ਲਾ ਨੋਰਦ-ਓਰੀਏਨਤਾ ਪਾਰਤੋ ਦੇ ਆਫਰੀਕੋ ਤਰੋਵੀਜਾਸ ਏਗੀਪਤੋ, ਲਾ ਪਾਤਰੂਯੋ ਦੇ ਲਾ ਪਲੇਅ ਆਨਤੀਕਵਾ ਤ੍ਸੀਵੀਲੀਜ਼ਾਤ੍ਸੀਓ ਏਨ ਲਾ ਮੋਨਦੋ।
En la nord-orienta parto de Afriko troviĝas Egipto, la patrujo de la plej antikva civilizacio en la mondo.Ankaŭ Vidu
Inform-fontoj
- ↑ M. G. Abbas Malik Punjabi Machine Transliteration. Department of Linguistics Denis Diderot, University of Paris 7 Paris, France.