Izotopoj de ksenono

Nature okazanta ksenono (Xe) konsistas el 9 izotopoj konsiderataj kiel stabilaj. Ksenono havas la duan plejgrandan kvanton de stabilaj izotopoj post stano kun 10 stabilaj izotopoj.

La norma atompezo estas 131,293(6) u.

El ĉi tiuj 9 stabilaj izotopoj, 4 izotopoj ¹²⁴Xe, ¹²⁶Xe, ¹³⁴Xe kaj ¹³⁶Xe estas antaŭdiritaj al kapabli al duopa beto-disfalo, sed ĉi tio neniam estis observita, tiel ili estas konsiderataj kiel stabilaj.

Estas konataj pli ol 40 radioaktivaj izotopoj.

¹²⁹Xe estas produktata per beto-disfalo de ¹²⁹I (duoniĝotempo 16 milionoj jaroj).

^131mXe, ¹³³Xe, ^133mXe kaj ¹³⁵Xe estas iuj el la fisiaj produktoj de ²³⁵U kaj ²³⁹Pu, kaj pro tio estas uzataj kiel montriloj de atomkernaj eksplodoj.

La artefarita izotopo ¹³⁵Xe estas de konsiderebla signifeco en la operaciado de atomkernaj reaktoroj. ¹³⁵Xe havas tre grandan krucan sekcion por varmecaj neŭtronoj 2,65×10⁶ budoj, tiel ĝi agas kiel neŭtrona absorbanto aŭ atomkerna veneno kiu povas malebligi la ĉenan reakcion post iu periodo de operaciado, se ne estas ebleco aldoni sufiĉan kvanton de reakciokapablo. Ĉi tio estis esplorita en la plej fruaj atomkernaj reaktoroj konstruitaj per la Projekto Manhattan por produktado de plutonio.

Relative altaj kvantoj de radioaktivaj ksenonaj izotopoj estas ankaŭ eligataj de atomkernaj reaktoroj per liberigo de ĉi tiu fisia gaso de krakitaj brulaĵaj vergoj aŭ fisianta uranio en malvarmigan akvon. La kvantoj de ĉi tiuj izotopoj estas kutime malgrandaj kompare al nature okazantaj radioaktivaj noblaj gasoj kiel ²²²Rn.

Ĉar ksenono estas traceanto por du gepatraj izotopoj, rilatumoj de kvantoj de ksenonaj izotopoj en meteorŝtonoj povas esti uzata por studado de la formiĝo de la suna sistemo. La jodo-ksenona maniero de datigo donas la tempodaŭron inter la atomkernosintezo kaj la kondensado de la solida objekto dum formiĝo de la suna sistemo. Ksenonaj izotopoj estas ankaŭ povas esti uzataj por studado de surtera diferencialado. Aldona kvanto de ¹²⁹Xe trovita en karbona dioksido en Nov-Meksiko estas kredita al esti de disfalo de gasoj de termantelo baldaŭ post formiĝo de Tero.

Tabelo[redakti | redakti fonton]

Izotopo	Z(p)	N(n)	Izotopa maso (u)	Duoniĝotempo	Atomkerna spino	Molea frakcio de la izotopo	Limigoj de natura variado de la molea frakcio
Izotopo	Ekscita energio de la izomero			Duoniĝotempo	Atomkerna spino	Molea frakcio de la izotopo	Limigoj de natura variado de la molea frakcio
¹¹⁰Xe	54	56	109,94428(14)	310(190) ms [105(+35-25) ms]	0+
¹¹¹Xe	54	57	110,94160(33)#	740(200) ms	5/2+#
¹¹²Xe	54	58	111,93562(11)	2,7(8) s	0+
¹¹³Xe	54	59	112,93334(9)	2,74(8) s	(5/2+)#
¹¹⁴Xe	54	60	113,927980(12)	10,0(4) s	0+
¹¹⁵Xe	54	61	114,926294(13)	18(4) s	(5/2+)
¹¹⁶Xe	54	62	115,921581(14)	59(2) s	0+
¹¹⁷Xe	54	63	116,920359(11)	61(2) s	5/2(+)
¹¹⁸Xe	54	64	117,916179(11)	3,8(9) min	0+
¹¹⁹Xe	54	65	118,915411(11)	5,8(3) min	5/2(+)
¹²⁰Xe	54	66	119,911784(13)	40(1) min	0+
¹²¹Xe	54	67	120,911462(12)	40,1(20) min	(5/2+)
¹²²Xe	54	68	121,908368(12)	20,1(1) h	0+
¹²³Xe	54	69	122,908482(10)	2,08(2) h	1/2+
^123mXe	185,18(22) keV			5,49(26) µs	7/2(-)
¹²⁴Xe	54	70	123,905893(2)	Stabila [>48×10¹⁵ a]	0+	0,000952(3)
¹²⁵Xe	54	71	124,9063955(20)	16,9(2) h	1/2(+)
^125m1Xe	252,60(14) keV			56,9(9) s	9/2(-)
^125m2Xe	295,86(15) keV			0,14(3) µs	7/2(+)
¹²⁶Xe	54	72	125,904274(7)	Stabila	0+	0,000890(2)
¹²⁷Xe	54	73	126,905184(4)	36,345(3) d	1/2+
^127mXe	297,10(8) keV			69,2(9) s	9/2-
¹²⁸Xe	54	74	127,9035313(15)	Stabila	0+	0,019102(8)
¹²⁹Xe	54	75	128,9047794(8)	Stabila	1/2+	0,264006(82)
^129mXe	236,14(3) keV			8,88(2) d	11/2-
¹³⁰Xe	54	76	129,9035080(8)	Stabila	0+	0,040710(13)
¹³¹Xe	54	77	130,9050824(10)	Stabila	3/2+	0,212324(30)
^131mXe	163,930(8) keV			11,934(21) d	11/2-
¹³²Xe	54	78	131,9041535(10)	Stabila	0+	0,269086(33)
^132mXe	2752,27(17) keV			8,39(11) ms	(10+)
¹³³Xe	54	79	132,9059107(26)	5,2475(5) d	3/2+
^133mXe	233,221(18) keV			2,19(1) d	11/2-
¹³⁴Xe	54	80	133,9053945(9)	Stabila [>11×10¹⁵ a]	0+	0,104357(21)
^134m1Xe	1965,5(5) keV			290(17) ms	7-
^134m2Xe	3025,2(15) keV			5(1) µs	(10+)
¹³⁵Xe	54	81	134,907227(5)	9,14(2) h	3/2+
^135mXe	526,551(13) keV			15,29(5) min	11/2-
¹³⁶Xe	54	82	135,907219(8)	Stabila [>10×10²¹ a]	0+	0,088573(44)
^136mXe	1891,703(14) keV			2,95(9) µs	6+
¹³⁷Xe	54	83	136,911562(8)	3,818(13) min	7/2-
¹³⁸Xe	54	84	137,91395(5)	14,08(8) min	0+
¹³⁹Xe	54	85	138,918793(22)	39,68(14) s	3/2-
¹⁴⁰Xe	54	86	139,92164(7)	13,60(10) s	0+
¹⁴¹Xe	54	87	140,92665(10)	1,73(1) s	5/2(-#)
¹⁴²Xe	54	88	141,92971(11)	1,22(2) s	0+
¹⁴³Xe	54	89	142,93511(21)#	0,511(6) s	5/2-
¹⁴⁴Xe	54	90	143,93851(32)#	0,388(7) s	0+
¹⁴⁵Xe	54	91	144,94407(32)#	188(4) ms	(3/2-)#
¹⁴⁶Xe	54	92	145,94775(43)#	146(6) ms	0+
¹⁴⁷Xe	54	93	146,95356(43)#	130(80) ms [0,10(+10-5) s]	3/2-#

Notoj[redakti | redakti fonton]

Mallongigoj de duoniĝotempo estas: a=jaro, d=diurno, h=horo, min=minuto, s=sekundo, ms=milisekundo, µs=mikrosekundo, ns=nanosekundo.
La izotopa komponaĵo estas tiu en aero.
Ekzistas geologie esceptaj specimenoj en kiuj la izotopa komponaĵo estas ekster la raportita limigo. La necerteco en la atompezo povas superi la donitan valoron por ĉi tiaj specimenoj.
Komerce haveblaj materialoj povas havi nekonatan aŭ hazardan izotopan frakciiĝon. Konsiderindaj dekliniĝoj de la donitaj atompezo kaj izotopa komponaĵo povas okazi.
Valoroj markitaj per # estas ne pure derivitaj de eksperimentaj datumoj, sed almenaŭ parte de sistemaj tendencoj. Spinoj kun malfortaj asignaj argumentoj estas enmetitaj en krampojn.
Necertecoj estas donitaj en konciza formo en krampoj post la respektivaj lastaj ciferoj. Necertecaj valoroj signifas unu norman diferencon, escepte de izotopa komponaĵo kaj norma atompezo de IUPAC kiuj uzas elvolvitajn necertecojn.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Izotopaj masoj de Ame2003 atoma masa pritakso Arkivigite je 2011-09-28 per la retarkivo Wayback Machine de G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot kaj O. Bersillon en Atomkerna Fiziko A729 (2003).
Izotopaj komponaĵoj kaj normaj atomaj masoj de Atompezoj de la eroj. Recenzo 2000 (Teknika raporto de IUPAC). Pure Appl. Chem. volumo 75, no. 6, pp. 683-800, (2003) kaj Atomaj pezoj peviziitaj (2005) Arkivigite je 2008-03-05 per la retarkivo Wayback Machine.
Audi, Bersillon, Blachot, Wapstra. La Nubase2003 pritakso de atomkernaj kaj disfalaj propraĵoj Arkivigite je 2011-07-16 per la retarkivo Wayback Machine, Nuc. Phys. 729, pp. 3-128 (2003).
Nacia Atomkerna Datuma Centro, Brookhaven Nacia Laboratorio. Informo ekstraktita de la NuDat 2.1 datumbazo (ekstraktita en septembro de 2005).
ßß-disfalo de ksenono Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine de Roland Lüscher
Averaĝaj rekomenditaj duoniĝotempoj por du-neŭtrina duopa beta disfalo, A. S. Barabash, Ĉeĥoslovaka Ĵurnalo de Fiziko 52, #4 (aprilo 2002), pp. 567–573.


1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
^*H																	^*He
^*Li	^*Be											^*B	^*C	^*N	^*O	^*F	^*Ne
^*Na	^*Mg											^*Al	^*Si	^*P	^*S	^*Cl	^*Ar
^*K	^*Ca	^*Sc	^*Ti	^*V	^*Cr	^*Mn	^*Fe	^*Co	^*Ni	^*Cu	^*Zn	^*Ga	^*Ge	^*As	^*Se	^*Br	^*Kr
^*Rb	^*Sr	^*Y	^*Zr	^*Nb	^*Mo	^*Tc	^*Ru	^*Rh	^*Pd	^*Ag	^*Cd	^*In	^*Sn	^*Sb	^*Te	^*I	^*Xe
^*Cs	^*Ba	¹	^*Hf	^*Ta	^*W	^*Re	^*Os	^*Ir	^*Pt	^*Au	^*Hg	^*Tl	^*Pb	^*Bi	^*Po	^*At	^*Rn
^*Fr	^*Ra	²	^*Rf	^*Db	^*Sg	^*Bh	^*Hs	^*Mt	^*Ds	^*Rg	^*Cn	^*Nh	^*Fl	^*Mc	^*Lv	^*Ts	^*Og

¹ Lantanoidoj			^*La	^*Ce	^*Pr	^*Nd	^*Pm	^*Sm	^*Eu	^*Gd	^*Tb	^*Dy	^*Ho	^*Er	^*Tm	^*Yb	^*Lu
² Aktinoidoj			^*Ac	^*Th	^*Pa	^*U	^*Np	^*Pu	^*Am	^*Cm	^*Bk	^*Cf	^*Es	^*Fm	^*Md	^*No	^*Lr