Jean Anouilh
| Jean Anouilh | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Jean Anouilh | |||||
| Naskonomo | Jean Marie Lucien Pierre Anouilh | ||||
| Naskiĝo | 23-an de junio 1910 en Bordeaux | ||||
| Morto | 3-an de oktobro 1987 (77-jaraĝa) en Laŭzano | ||||
| Tombo | Pully cemetery vd | ||||
| Etno | Eŭskoj vd | ||||
| Lingvoj | franca vd | ||||
| Loĝloko | Laŭzano vd | ||||
| Ŝtataneco | Francio vd | ||||
| Alma mater | Lycée Chaptal vd | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Monelle Valentin • Nicole Anouilh vd | ||||
| Amkunulo | Monelle Valentin • Nicole Anouilh vd | ||||
| Infanoj | Colombe Anouilh • Caroline Anouilh • Catherine Anouilh vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | dramaturgo • scenaristo • verkisto • reĝisoro vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Jean Anouilh (naskiĝis la 23-an de junio 1910 en Bordozo, Francio, mortis la 3-an de oktobro 1987 en Laŭzano, Svislando) estis franca verkisto, aŭtoro de multaj teatraĵoj, el kiuj plej famas Antigono. En 1980 li estis la unua ricevinto de la Granda premio de teatro de la Franca Akademio, kiu estas donata por agnoski la karieron de aŭtoroj.
Stilo[redakti | redakti fonton]
Jean Anouilh ĉiam uzas la samajn temojn: protesto kontraŭ riĉeco kaj kontraŭ privilegiitaj homoj, malakcepto de la mondo de hipokriteco kaj mensogoj, sopiroj al la perdita paradizo de infanaĝo, seniluziigita amo kaj morto. Li uzas satiron por priskribi homan tragedion, sed emfazas antaŭ ĉio belan teatran aktoradon. En multaj el liaj teatraĵoj li alfrontas la spektanton pri la neevitebla kontrasto inter idealismo kaj realismo. La homo kiel individuo ĉiam estas en stato de lukto kontraŭ la socio. En iuj el liaj teatraĵoj kompromiso estas atingita, sed en multaj aliaj la individuo estas kondamnita al malsukceso unue. La herooj de Anouilh ne kapablas liberiĝi de sia pasinteco, kaj restas malbenitaj kiel kaptitoj de la pasinteco, de sia socia statuso kaj de sia mizero, kaj en la plej multaj kazoj havas neniun elekton krom morti.
Lia teatraĵo "Antigono", en kiu lia edzino ludis la ĉefan rolon, estis prezentita unue la 4-an de februaro 1944 ĉe la Atelera Teatro en Parizo. Kvankam li ne esprimis sian publikan opinion pri kunlaboro kun la nazioj, aŭ pri la franca rezista movado, Jean Anouilh uzis simbolajn terminojn en ĉi tiu teatraĵo por esprimi la tragedion, en kiu Francio spertis dum la nazia okupo. La premiero malsukcesis, sed kun la paso de la tempo ĉi tiu teatraĵo fariĝis lia ĉefverko.
Kun la liberigo de Francio Jean Anouilh ligis sian subskribon al la peticio de multaj francaj intelektuloj, kiuj petis la pardonon de Robert Brasillach, kiu estis mortkondamnita pro akuzo pri kunlaboro kun la nazioj. Generalo de Gaulle decidis ignori ĉi tiun peticion kaj Berziak estis ekzekutita.
Dum kvindek jaroj (1932 - 1981) Jean Anouilh verkis 36 teatraĵojn. Lia literatura verko inkluzivas ankaŭ komplementan kolekton, kelkajn rakontojn, libreton por kelkaj operoj kaj multajn adaptaĵojn por filmo kaj televido. Li tradukis en la anglan teatraĵojn de Shakespeare, Oscar Wilde, Eugene O'Neill kaj Graham Green kaj adaptis ilin al teatraĵo en la franca.
Verkoj[redakti | redakti fonton]
- L'Hermine (1932)
- Mandarine (1933)
- Y avait un prisonnier (1935)
- Le voyageur sans bagage (1937)
- La sauvage (1938)
- Le bal des voleurs (1938)
- Léocadia (1940)
- Eurydice (1941)
- Le rendez-vous de Senlis (1941)
- Antigono (1942) (esperantigita, vidu sube)
- Romeo kaj Jeannette (1946)
- L'invitation au châteaux (1947)
- Monsieur Vincent, filmo en 1947
- Ardèle ou la Marguerite (1948)
- La répétition ou l'amour puni (1950)
- Colombe (1951)
- La valse des toréadors (1952)
- L'alouette (1952)
- Ornifle ou le courant d'air (1955)
- Becket ou l'honneur de Dieu (1959)
- L'hurluberlu ou le réactionnaire amoureux (1959)
- La petite Molière (1959)
- La Grotte (1961)
- Le boulanger, la boulangère et le petit mitron (1968)
- Cher Antoine ou l'Amour raté (1969)
- Ne réveillez pas Madame (1970)
- Les Poissons rouges ou Mon père ce héros (1970)
- Le Directeur de l'Opéra (1972)
- Tu étais si gentil quand tu étais petit (1972)
- Le scénario (1976)
- Chers zoizeaux (1976)
- La Culotte (1978)
- Le Nombril (1981)
En Esperanto aperis[redakti | redakti fonton]
Antigona. Unu el la plej famaj dramoj de la konata franca verkisto, verkita laŭ la malnova temo de la greka tragediisto Sofoklo. El la franca originalo trad. Roger Imbert. Eldonejo Grafokom, Đurđevac, Kroatio, 2009.