Károly Böhm
| Károly Böhm | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 17-an de septembro 1846 en Banská Bystrica |
| Morto | 19-an de majo 1911 (64-jaraĝa) en Kluĵo |
| Lingvoj | hungara • germana |
| Ŝtataneco | Hungario |
| Okupo | |
| Okupo | filozofo |
BÖHM Károly (beOm) estis hungara filozofo, universitata profesoro, ano de MTA naskita en Besztercebánya la 17-an de septembro 1846 kaj mortinta en Kolozsvár la 19-an de majo 1911.
Biografio[redakti | redakti fonton]
Károly Böhm lernis en Pozsony, Göttingen, Tübingen kaj Berlin. Elde 1870 li instruis en evangelia liceo de Pozsony, ekde 1873 en evangelia gimnazio de Budapest, samloke ekde 1883 li estis direktoro. Ekde 1896 li estis universitata profesoro de filozofio en Koloĵvaro. Ekde 1881 por kvar jaroj li redaktis la revuon Magyar Philosophiai Szemle. Kiel profesoro li havis grandan influon, kvazaŭ kreis filozofian skolon (Béla Tankó, György Bartók, Béla Varga ktp.). Li estis pensulo subjektiv-idealista, unue influita de Immanuel Kant kaj Auguste Comte, poste pli kaj pli li iĝis sekvanto de Johann Gottlieb Fichte.
Ĉefaj verkoj[redakti | redakti fonton]
- Az ember és világa (I-III, Bp., Kolozsvár, 1883-1906, en 1911 li ricevis por ĝi la grandan premion de MTA);
- Kriticizmus és pozitivizmus (Magy. Philos. Szle, 1884);
- A pozitivista philozófia rendszere (Magy. Philos. Szle, 1885);
- A fil. propedeutika magyar gymnasiumainkban (Magy. Philos. Szle, 1889-90);
- Az értékelmélet feladata s alapproblémái (Bp., 1900; akadémiai székfoglaló);
- Logika (2. kiad., Bp., 1901);[1]
- Tapasztalati lélektan (2. kiad., Bp., 1904);
- A megértés mint a megismerés középponti mozzanata (Bp., 1910.; akadémiai r. tagsági székfoglaló);
- B. K. összegyűjtött művei (L, Bp., 1913)
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
- B. K. élete és munkássága. Emlékkv. (I-III. Besztercebánya, 1913);
- Bartók György: B. K. (Bp., 1928);
- B. K. ifjúkori önéletrajza (kiadta és bev. ellátta Joó Tibor, Szeged, 1930);
- Sándor Pál: Két magyar filozófus $. K. és Brandenstein Béla (Bp., 1944).
- Hajós József: Böhm Károly filozófiája. Kriterion Könyvkiadó, 1986.
- Ungvári Zrínyi Imre: Öntételezés és értéktudat. Böhm Károly filozófiája. (Monográfia) (Kolozsvár – Szeged, 2002).
- Kissné Novák Éva: Böhm Károly értékelméletének és ez értékelmélet történeti hatásának kritikai elemzése [2]