Katzhütte

	Katzhütte
Katzhütte (Germanio)
neurba komunumo de Germanio
Administrado
Federacia lando	Turingio
Distrikto	Distrikto Saalfeld-Rudolstadt
Komunumaro	Verwaltungsgemeinschaft Schwarzatal
Urborajtoj	–
Telefona antaŭkodo	036781
Poŝtkodo	98746
Malnova poŝtkodo de antaŭ 1993	6424
Aŭtomobila kodo	SLF
Oficiala Municipokodo	16073037
Subdivido	2 komunumopartoj (Ortsteile)
Politiko
Komunumestro	Wilfried Machold
Partio de komunumestro	Nepartia
Adreso de la administrejo	Markt 7; 98744 Oberweißbach
Demografio
Loĝantaro	1257 (stato 2022-12-31) [fonto: landa statistika oficejo]
Geografio
Geografia situo	50° 33′ N, 11° 3′ O (mapo)50.55222222222211.053333333333Koordinatoj: 50° 33′ N, 11° 3′ O (mapo)
Alto super la marnivelo	420 m
Areo	28,69 km²
Oficiala retejo	http://www.gemeinde-katzhuette.de
	v • d • r

Katzhütte estas komunumo en Germanio. Ĝi troviĝas en la distrikto Saalfeld-Rudolstadt de la federacia lando Turingio, kaj krome estas parto de komunumaro, do grupiĝo de pluraj najbaraj komunumoj por komuna plenumo de iuj administraj servoj, nomata Verwaltungsgemeinschaft Schwarzatal. Fine de la jaro 2022 la komunumo havis 1257 loĝantojn.

Historio[redakti | redakti fonton]

La hodiaŭaj limoj komunumaj estiĝis per la enkorpigo de la najbara komunumo Oelze en julio 1950.^[1] Tiam loĝis surloke ĉ. 3800 homoj. Post la kuniro la nombro de la enloĝantaro ege malkreskis; je la fino de 2004 loĝis tie ĉi ankoraŭ 2197 uloj, en 2012 nur 1486 homoj.

En la 23.12.1595 lepsika entrepreno metalfandaĵsegregacia ricevis fare de la schwarzburgaj grafoj Günther kaj Hans Günther la permeson starigi en ĝis tiam malsetlita loko en la valo Rosenthal apud la enfluo de Katze en Schwarza fandaĵsegregacian centron. Inter la kompanianoj estis Wolf von Lindenaŭ la pli maljuna, Arnt Preun, Theobald Preun kaj Markus Merten. La konstruo de la unuaj ejoj komenciĝis en aprilo 1566. La fabriko Hütte an der Katze aŭ Katzenhütte im Rosenthal estis ankaŭ nomdonanto de la tuta vilaĝo.^[2] Eĉ pli malnovaj skribaĵoj en ekleziaj libroj de la komunumo Meuselbach atestis la nomon Gräntzhaus por la sama areo. La fabriko pritraktis tenoriton (nigran kupron) venantan el la regiono de Mansfeld. De tio oni per divido faris pretan kupron kaj arĝenton. Post la kadukiĝo de tiu ĉi uzino la nova fer-martelego sekurigis la vivperlaboron de tre multaj el la lokuloj.

La ampleksaj arboroj donis ankoraŭ en la 14a jarcento kaŝejojn al ursoj, cervoj kaj aliaj bestoj kaj pro tio troviĝis ĉe Wurzelberg-monto duka ĉasdomo. En 1786 estis ankoraŭ proksime reĝaj agloj kaj brunaj ursoj kaj en 1810 mortpafitis la lasta linko kaj en 1820 la lasta lupo. Okaze de kortega ĉasamuziĝo en 1581 pafitis dum unu semajno 266 cervoj. La arbaro liveris al la arbaragrikulturistoj la fojno, al la metiistoj lignokarbon. La flosistoj transportadis la lignon envalen. Dehakistoj, karbistoj kaj flosistoj sekve estas multaj laŭprofesie. tie ankaŭ faritis la unuaj provoj pri produktado de porcelenaĵoj ĉirkaŭ la jaro 1759a. Tio estas en kunteksto kun la feruzinestro Johann Wolfgang Hammann. Baldaŭ poste Hammann translokigis la produktadon al Neuhaus-Wallendorf. Tie la Wallendorf-porcelanaĵoj famiĝis ne nur medie sed pluse en pli foraj regionoj. La Sinjorara domo konstruitis en 1760 de Hamann. Nur en la 19a jarcento alvenis novaj fabrikoj, kaj aparte gravis ekde 1864 la porcelanaĵfabriko Hertwig kiu funkcias ĝis hodiaŭ.

Antaŭ la daŭra setlo estis jam konataj kelkaj orientiĝaj kaj limaj punktoj. Unue menciitis en 1229 la rivero Oelze sub la nomo Ulsna.^[3], en 1366 Wenigen Wolgast (Kleine Wulst) kaj Weiße Schwarza^[4]. La loko Katzhütte entndiĝas multajn kilometrojn tra la valoj de Katze, Oelze, Masse kaj Sĉwarza. La etaj, per ardezo kovritaj domoj seninterrompe sterniĝas ĉe la montodeklivo en la supera Saale-valo. Ĝis 1918 apartenis Katzhütte al la Supera administrujo de la Princlando Schwarzburg-Rudolstadt.

Dum la Dua mondmilito 52 punlaboristoj el Pollando kaj Sovetio aktivis en la labortendaroj eosteŭropulaj.

Vidindaĵoj[redakti | redakti fonton]

Preĝejo Sankta Miĥaelo

Trafiko[redakti | redakti fonton]

Katzhütte havas stacidomon ĉe Schwarzatalbahn fakte temas pri la fina punkto de ĝi.

Pereintaj lokoj[redakti | redakti fonton]

Multas surloke iam gravaj ejoj/lokoj kiuj pereis aŭ estas pereanta. Jen kelkaj el ili:

iama okangula ĉaskastelo (Jagdsalon) de la grafoj kaj princoj de Schwarzburg-Rudolstadt sur Wurzelberg-monto (1740-1900; malkonstruitis ĝi pro kadukiĝo troa). Apartenis al la komplekso ankaŭ loĝejoj por ĉasidtoj kaj servistoj, ĉevalejo, fiakrejo kaj karbejo.^[5]
grundo de la iama feruzino, la posta VEB KEFAMA; kvazaŭ ĉiuj ejoj ĝiaj malkonstruitis en la 1990aj jaroj
grundoj de la iama porcelanaĵfabriko Hertwig kaj de la posta VEB Zierkeramik (produktofino je la fino de la 1990aj jaroj, malkonstruiĝo en 2005)
kolorfabriko Farbenfabrik zu Neuwerk bei Oelze (fermo en 1990 kaj poste malkonstruiĝo)
eksa Hotelo Kieslerstein, la posta Popoldomo kun gastejo, trinkejo kaj du salonegoj; ĝi malkonstruitis en 2015; maluzo ekde 1990 kaj kadukiĝo post privatigo; malapero de la plej granda kultura institucio en la tuta komunumo kie okazis i.a. Karnevalo en la Schwarza-valo kaj multaj porturistaĵoj
Gastejo Zum Rosenbaum – sidejo de la civitanardefendantoj de 1848; poste loĝejo kaj aĉethalo post la Turniĝo; apudas nun ŝparkaso
iama someraj ĝardeno kaj pavilono de la familio Hertwig; dum GDR-temo ĝis la komenco de la 1970aj jaroj Domo de la junaj pioniroj; pli malfrue kadukiĝo intencata
Hertwig-vilao de iamaj fabrikestroj; post 1945 utiligo kiel loĝejo, post 1990 maluzo; malkonstruo necesis en 2011.
abio Königstanne, iam la plej granda kaj impona abio de tuta Germanujo kun alteco de 44 metroj kaj ĉepieda grando de 8,75 metroj; ĝi terenfalis en septembro 1947 dum ventego

Homoj rilataj al Katzhütte[redakti | redakti fonton]

Johann Wolfgang Hammann, fabrikestro kaj mecenato

Notoj[redakti | redakti fonton]

↑ Herbert Kühnert, Rudolf Ruhe: Die geschichtliche Entwicklung der Landkreise Rudolstadt und Neuhaus a. R. En: Rudolstädter Heimathefte. Bd. 2, Heft 3/4, 1956, ISSN 0485-5884, p. 90–101.
↑ Thüringer Staatsarchiv Rudolstadt, Kanzlei Rudolstadt, Nr. E XI Nr. 87, Privilegiricevo pri fabrikstarigo.
↑ Otto Dobenecker: Regesta diplomatica necnon epistolaria historiae Thuringiae. Band 3: (1228–1266). Gustav Fischer, Jena 1925, p. 17, Nr. 81.
↑ Herbert Kühnert: Flurnamen des Oberen Schwarzagebietes im Jahre 1366. En: Schwarzburgbote. Nr. 2, 24.1.1930, ZDB 1448344-0.
↑ Paul Liebmann: Die Geschichte des Jagdhauses auf dem Wurzelberg. En: Thüringer Monatsblätter. Jg. 22, Nr. 4, 1914, ZDB-ID 527359-6, p. 75–80.

Katzhütte en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Katzhütte en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri Germanio.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).

[1] Herbert Kühnert, Rudolf Ruhe: Die geschichtliche Entwicklung der Landkreise Rudolstadt und Neuhaus a. R. En: Rudolstädter Heimathefte. Bd. 2, Heft 3/4, 1956, ISSN 0485-5884, p. 90–101.

[2] Thüringer Staatsarchiv Rudolstadt, Kanzlei Rudolstadt, Nr. E XI Nr. 87, Privilegiricevo pri fabrikstarigo.

[3] Otto Dobenecker: Regesta diplomatica necnon epistolaria historiae Thuringiae. Band 3: (1228–1266). Gustav Fischer, Jena 1925, p. 17, Nr. 81.

[4] Herbert Kühnert: Flurnamen des Oberen Schwarzagebietes im Jahre 1366. En: Schwarzburgbote. Nr. 2, 24.1.1930, ZDB 1448344-0.

[5] Paul Liebmann: Die Geschichte des Jagdhauses auf dem Wurzelberg. En: Thüringer Monatsblätter. Jg. 22, Nr. 4, 1914, ZDB-ID 527359-6, p. 75–80.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]