Kojsanaj lingvaroj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kojsanaj lingvoj (verde) estas parolataj en suda (ĉefe) kaj orienta Afriko

La kojsanaj lingvarojtua, ĵua, koja, sandava, kaj hadza — estas tri lingvaj familioj de suda Afriko (ĉefe Bocvano kaj Namibio) kaj du senparencaj lingvoj de Tanzanio.

Fonetiko[redakti | redakti fonton]

Komuna karakteriza trajto de la kojsanaj lingvoj estas la klaketoj, sonoj kiuj ne havas ekvivalenton en klasikaj alfabetoj, sed estas notitaj per IPA-simboloj:

Sono IPA-simbolo (malnova) Ekzemplo
bilabialo (en) ʘ Pri tiu ĉi sono aŭskultu
dentalo (en) ǀ ʇ Pri tiu ĉi sono aŭskultu
alveolaro (en) ǃ ʗ Pri tiu ĉi sono aŭskultu
retroflekso (en) 𝼊 ψ
palatalo (en) ǂ 𝼋 Pri tiu ĉi sono aŭskultu
lateralo (en) ǁ ʖ Pri tiu ĉi sono aŭskultu


Parolantaro[redakti | redakti fonton]

Lingvaro Lingvoj Parolantaro
Haza 1 1 mil
Sandava 1 40 mil
Kojaj 9 300 mil
Tuaj 2 4 mil
Ĵuaj 6 45 mil
Totalo ĉ. 20 ĉ. 400 mil

Etnoj parolantaj kojsanan lingvon[redakti | redakti fonton]

Boŝmanoj[redakti | redakti fonton]

  • Nomo: [f] Boschimans; [r] buŝmeni (de nederlanda vorto 'bosjesman' - arbara homo)
  • Popolo, ĉefloĝantoj de Suda kaj Orienta Afriko. En XVI-XIX jc. estis dislokigitaj de bantuaj popoloj en dezertaj regionoj de Namibio (85 mil, 1992), Bocvano (35 mil), Angolo (8 mil) kaj Zimbabvo (1 mil).
  • Apartenas al boŝmana raso.
  • Lingvoj: boŝmanaj.
  • Konservas tradiciajn konfesojn.

Namoj[redakti | redakti fonton]

  • Nomo: [m] koj-koin; [f] Hottentots; [r] gottentoti
  • Negra gento en Namibio, Bocvano kaj Sud-Afriko, ĉefloĝantoj de Sud-Afriko. Totala kvanto: 130 mil, inter ili en Namibio 102 mil (1992).
  • Parolas en hotentotaj lingvoj.
  • Kredantoj: precipe protestantoj.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]