Katedralo de sanktaj Cirilo kaj Metodo (Prago)
Kripto en la templo de sanktaj Cirilo kaj Metodo, simpla baroka spaco, estas hodiaŭ nacia monumento de la viktimoj de Heydrich-periodo, loko de repaciĝo. Ĝi estas memento de tragedio kiel eble ia alia preĝejkripto.
La hodiaŭa templo estis konstruita en loko de devena romana preĝejo de sanktaj Petro kaj Paŭlo en la jaroj 1730 – 1740 subgvide de K. I. Dientzenhofer kiel katolika preĝejo de sankta Karolo Boromeja, kiu famiĝis pro zorgo pri malsanuloj en la tempo de pesto. Tial li estas bildigita eĉ sur freskoj en volbo de la preĝejo. En la jaro 1935 la preĝejo estis transdonita al ortodoksa eklezio eble ankaŭ tial, ke ĝi situas en la lokoj, kie laŭ pli nova tradicio povis la sankta Metodo agadi.
En la kripto sub la preĝejo estis sepultataj anoj kaj favoruloj de la ordeno (sed naziistoj eltiris kaj dispremis per la piedoj iliajn ostojn). La devena enirejo estis parte tra malgranda fenestreto el la strato (ĉi tie estas hodiaŭ lokigita memortabulo), parte tra aperturo 40 x 60 cm, kovrita per peza ŝtono (la germanaj soldatoj trabatis ĝin dum la sieĝado de kripto). Kaj ĝuste tiu ĉi kripto fariĝis en junio de 1942 kaŝejo de ĉeĥoslovakaj paraŝutistoj post ilia atenco kontraŭ regna protektoro Reinhard Heydrich. (Post tiu ĉi atenco venis la tempo de reprezalioj flanke de la naziistoj. Vilaĝoj Lidice kaj Ležáky estis forbruligitaj kaj ties loĝantoj pafmortigitaj. Tiu ĉi tempo estas nomata kiel Heydrich-periodo.) Kiam la paraŝutistoj estis perfiditaj, ĉiuj ĉi tie tragike pereis. La preĝejo kaj la kripto estis dum tiu ĉi batalo difektitaj.
Ankoraŭ mortonte la paraŝutistoj provis trafosi sin ĝis kanaliza galerio, kiu kondukas de Karolo-placo suben ĝis rivero Vltava. La galerio ne estas alirebla por publiko, sed ĝi estas ĝis nun trairebla en longeco preskaŭ 300 m kaj se la paraŝutistoj estus sukcesintaj trafosi lastajn 70 cm, ili povus fuĝi el la kripto.
Inter la paraŝutistoj en la kripto estis ankaŭ Jaroslav Švarc, la eksa komandinto de la infanteria fuorto MO S-18 „Ĉasarbaro“, kiu troviĝas en sektoro Moravia Ostrava. La fuorto estas hodiaŭ konsisto de muzeo de fortikaĵoj ĉe Hlučín.
La preĝejo estis riparita kaj redonita al la ortodoksa eklezio en la jaro 1945.
La templo situas en Prago 2 – Nova Urbo, Resslova-strato, kaj ĝi estas alirebla por publiko.
Ĉi tie mortis
En la templo mortis la 18-an de junio 1942:
- Jozef Gabčík, slovaka soldato, membro de Operaco Anthropoid
- Jan Kubiš, ĉeĥa soldato, membro de Operaco Anthropoid
- Jaroslav Švarc, ĉeĥa soldato, membro de TIN, (kun membroj de Operaco Anthropoid)
- Josef Valčík, ĉeĥa soldato, membro de Silver A (kun membroj de Operaco Anthropoid)
- Adolf Opálka, ĉeĥa soldato, membro de Out Distance (kun membroj de Operaco Anthropoid)
- Josef Bublík, ĉeĥa soldato, membro de BIOSCOP (kun membroj de Operaco Anthropoid)
- Jan Hrubý, ĉeĥa soldato, membro de BIOSCOP (kun membroj de Operaco Anthropoid)