Departemento La Libertad
- Tiu ĉi artikolo temas pri departemento de Peruo. Por la samnoma departemento de Salvadoro vidu ĉe La Libertad (Salvadoro).
La Libertad estas regiono de Peruo. Ĝi situas ĉe la marbordo, limanta norde kun Lambajekio (Lambayeque) kaj Kaŝamarko (Cajamarca), sude kun Ankaŝio (Ancash), oriente kun San Martín kaj okcidente kun Pacifika Oceano. Oazo en la dezerto, havas marbordajn valojn tre fekundajn, ankaŭ la andinajn valojn. Plaĝo havas grandan marinan riĉecon, en la Marfluo de Humboldt. La danĝera rivero Marañón situas en la oriento.
- Fondita: 12-a de februaro 1821
- Surfaco: 25.569 km2.
- Suda latitudo: 6° 56´ 38"
- Okcidenta longitudo: inter 79° 27´ 9" kaj 79° 41´ 18".
- Loĝantaro: 1.440.828
- Ĉefurbo: Trujillo
- Provincoj: Trujillo, Ascope, Bolívar, Chepen, Gran Chimu, Julcan, Otuzco, Pacasmayo, Pataz, Sanchez Carrión, Santiago de Chuco kaj Viru.
- Distriktoj: 82
Transporto
- Flughaveno: Carlos Martínez de Pinimmos (Huanchaco) Internacia.
Geografio
- Riveroj: Jequetepeque, Chicama, Moche, Viru kaj Chao.
- Montoj: Bolivar (4.696 m.s.n.m.)
- Montopasejoj: Togana (4.255 m.s.n.m.), Pagrash (4.250 m.s.n.m.) kaj Alaska (4.200 m.s.n.m.)
en Pataz. La Condor (4.200 m.s.n.m.) en Santiago de Chuco.
- Insuloj: Guanapa Norte, Chao, Macabi kaj La Vidvino.
- Havenoj: Salaverry, Malabrigo (Chicama) kaj Pacasmayo.
Politika Administro
- Trujillo
- Chepen
- Pacasmayo
- Ascope
- Viru
- Gran Chimu
- Otuzco
- Julcan
- Santiago de Chuco
- Sanchez Carrion
- Bolivar
- Pataz
Klimato
La marbordo kaj la anda regiono havas malsamajn klimatojn.
La marbordo havas varman klimaton, dum la jaro. Temperaturo inter 18 - 28 grados en la somero. Malmultaj pluvoj en la vintro.
La Andoj sur la 3000 m. havas sekan klimaton, ne tre malvarma dum la tago, la nokto estas malvarma. Inter Januaro - Marto granda malvarmo.
Historio
La teritorio estis okupita de la kulturoj Cupisnique, Salinar, Viru, Mochica kaj Chimu.
La Moĉika kulturo havas originalan ceramikon, kun homaj figuroj, bestoj kaj plantoj. Ili konstruis templojn grandajn kun peronoj.
Post la kulturo Moĉika, aperas la Chimu kulturo. Chan Chan, ĝia ĉefurbo, estis la plej granda urbo konstuita per koto en Sudameriko. Ili estis grandaj metalistoj kaj arkitektoj, konstruis grandajn akvokanalojn, ankoraŭ nun uzatajn.
Ekonomio
Oni plantas sukeron, rizon en la valoj. Ankaŭ vinberon kaj ananason. Fiŝo. Troviĝas mineraloj, oro (Pataz), fero, lignokarbo.
Turismo
La Libertad havas multajn lokojn por koni.
Edukado
Lernejoj
- Bazlernejoj: 718
- Mezlernejoj: 1.730
- Gimnazioj: 460
Universitatoj
- Trujillo Nacia Universitato
- Antenor Orrego Universitato
- César Vallejo Universitato
- Nordo Universitato
Personoj
Manĝo
- Cebiche
- Kaprido kun faboj
- Shambar
- Teologa Supo
- Meleagro Pepian
- Trujillano Fiŝo