Leteroj de Klemento
Leteroj de Klemento (aŭ literaturo pseŭdo-klementa) estas du epistoloj atribuitaj al papo Klemento la 1-a, episkopo de Romo de la 1-a jarcento de la kristana epoko (88-97).
Unua letero de Klemento
La tieldirita Unua letero de Klemento el Romo (“1-a Klemento”) estas teksto sermonstile skribita kojnelingve inter la jaroj 80aj kaj 140aj. Ĝi ĝuis rinarkan bonaliron ĝispunkte ke kelkaj Patroj ĝin konsideris enkanonigebla inter la libroj de la Revelacio, sed la Tradicio filologio ĝin taksis apokrifoj de la Nova Testamento, inkuzigebla en subapostola literaturo.
Pri tiu letero la konsento pri ĝia aŭtentikeco estas preskaŭ unuanima [1] se konsideri ke, male, estas vaste akceptite ke la dua letero ne povis havi kiel aŭtoron Klementon el Romo. Diversaj aŭtoroj koincidigas la redaktadon de tiu letero kun tiu de la Apokalipso de Johano. Kvankam ĝia kelkloka enkanonigo inter la libroj de la kristana Biblio, fine ĝi restis nur katalogita inter la kolekto de la Apostolaj Patroj.
La epoko en kiu aperis tiu unua letero de Klemento rekonstrueblas apogiĝante sur la informoj de la letero mem: la eklezio de Romo estas difinita antikva kaj ke la presbiteroj enoficigitaj de la apostoloj jam mortis (44,2)) kaj dua eklezia generacio jam regas la Eklezion; kaj ĉar estas aludataj la subitaj kaj ripetitaj malfeliĉoj kaj obstakloj kiuj nin atakis (1.1) kiuj priskribas la situacion alestigitan de la kontraŭkristana persekuto de Domiciano.[2]
La unua letero de Klemento estas entenata ankaŭ en la Kodekso jerusalema
Dua letero de Klemento
La tieldirita Dua letero de Klemento el Romo (“2-a Klemento”) estas homiliforma greklingva apokrifaĵo de la Nova Testamento erare atribuita al la episkopo de Romo, Klemento la 1-a, Ĝi estis redaktita kojnelingve inter la 130aj kaj 160aj jaroj. Simile al la unua de Klemento, ankaŭ tiu estas inkluzivita en la subapostola literaturo.
Letero de Paŭlo apostolo al Klemento
La biblia tradicio de la Etiopia Ortodoksa Eklezio enkorpigas en sia ampleksega kanono de la libroj inspiritaj epistolon adresitan al Klemento kaj onidire atribuata la Sankta Paŭlo el Tarsio. Sed eĉ Tiun filologiaj studoj izolas inter la apokrifaĵoj.
Kromaj verkoj atribuitaj al Klemento
- Du leteroj al “Virgulinoj”, sirilingvaj; la grekaj originaloj perdiĝis; diversaj kritikistoj ilin taksis aŭtentaj, ĉar ili estis konataj en la 4-a jarcento kaj de Epifanio el Salamino (kiu asertis ke ili estis legataj en la preĝejoj) kaj de Hieronimo, sed niaepoke estas pruvate ke ili ne povis havi la saman aŭtoron de la Unua de Klemento al la Korintanoj. Iuj filologoj, inter kiuj Karl Joseph von Hefele kaj Westcott, ilin datigis je la 2-a jarcento, sed plejprobablas ke ili almondiĝis en la 3-a jarcento kiel subtenas (Adolf von Harnack). Harnack opiniis ke la du leteroj, dekomence, estis nur unu.
- Aliaj kvin leteroj atribuitaj al Klemento troviĝas en la komenco de la Pseŭdo-Izidoraj dekretoj: la unua estas adresita al Jakobo (poste latinigita de Rufino, la dua al la sama Jakobo. La aliaj tri estis redaktitaj de la sama Pseŭdo-Izidoro
- Oni, fine, atribuis al Klemento ankaŭ la Apostolajn Konstituciojn, kiuj male havas alian “inventiston” de la 4-a jarcento, la Testamenton de Nia Sinjoro kaj Apostolajn kanonojn kaj Anaforon Jakoban.
Vidu ankaŭ
Notoj
- ↑ Louth 1987:20; preface to both epistles in William Jurgens The Faith of the Early Fathers, vol 1", p 6 and 42 respectively.
- ↑ Kompendio (HTML) Kompendio (PDF)
Bibliografio
- Vol 1-a kaj 2-a de Migne
- Letero de Klemento el Romo al la Korintanoj