Maketo (arkitekturo)

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 18 mar. 2013, estis bazita sur ĉi tiu versio.

Maketo estas tridimensia laŭskala reprezentado de objekto.

Faka uzado de maketoj

Maketoj en arkitekturo kaj urboplanado

Tre utila estas maketo en arkitekturo, ĉar per maketo nespertulo pli facile imagas iun konstruotaĵon kaj komprenas la spacajn interrilatojn ol per du-dimensiaj desegnaĵoj. Helpe de maketoj oni pli povas eksperimenti pri ekzemple la efiko de lumo aŭ de aerodinamiko.

Urboplanado perkomputile (Duisburg)
Varmdomo de Botanika Ĝardeno en Kolonjo, maketo
Flughaveno, maketo

Produktado de maketoj

Materialo por fari maketojn estas papero, kartono, ligno, plasto, foje gipso aŭ cemento, vitro aŭ metaloj.

Kutime uzataj skaligoj por arkitekturaj maketoj estas

1:2000 ĝis 1:500 por urbodesajnaj maketoj
1:200 ĝis 1:50 por unuopaj konstruaĵoj
1:20 ĝis 1:1 por montri arkitekturajn detalojn

Komputilmaketoj

Virtuala blokmaketo (urbocentro de Duisburg)

Maketoj por planado aŭ scienca uzo hodiaŭ ofte estas realigataj kiel virtualaj maketoj en komputiloj per komputilapogita desajno: la konstruataj modeloj entenas la necesajn spacokoordinatojn kaj permesas rigardi la virtualan objekton el diversaj vidpunktoj aŭ eĉ "moviĝi" en ĝi. En stereolitografio okazas la inversa proceso: el la spacokoordinatoj la komputilo stiras la tranĉadon de reala maketo, ebeno post ebeno.

Plie maketoj estas utilaj en multaj aliaj fakoj, ekzemple en geografio (globusoj, Reliefoj), en astronomio (planetarioj) kaj en militstrategio (terenreliefoj). Plia utilo de maketo, lastatempe tre uzata, temas pri maketo uzata de blinduloj por kompreni pere de la tuŝosenso kia estas ĉu konstruaĵo ĉu urbo (ekzemple historia centro, tipa kvartalo ktp.). Ĉar tiaj maketoj estas tuŝotaj kaj suferos eventualajn damaĝojn oni faras plej ofte el metalo (ekzemple bronzo) kaj pli malofte el ŝtono aŭ ia rokaĵo.