Manifesto de Superrealismo
| Le Manifeste du surréalisme | |
|---|---|
| |
| arta manifesto | |
| Aŭtoroj | |
| Aŭtoro | André Breton |
| Lingvoj | |
| Lingvo | franca lingvo |
| Eldonado | |
| Eldondato | 1924 |
| Ĝenro | manifesto |
La Manifesto de Superrealismo estis verkita per la franca verkisto André Breton kaj estis eldonita en 1924. Tiu dokumento difinas Superrealismon kiel:
- Psika aŭtomatismo en ĝia pura stato, per kiu oni proponas esprimi -- pervorte, en maniero de la skribita vorto, aŭ en iu alia maniero -- la efektivan funkciadon de pensado. Diktita per la penso, en la foresto de iu kontrolita ekzerco per racio, krom de iu estetika aŭ morala koncerno.
La teksto enhavas nombrajn ekzemplojn de la aplikoj de Superrealismo al poezio kaj literaturo, sed klarigas, ke la principoj de Superrealismo povas esti aplikataj al iuj ajn cirkonstancoj de vivo, kaj ke ili ne estas limigitaj nur al la arta regno. La graveco de la sonĝo kiel baseno de Superrealisma inspirado ankaŭ estas substrekita.
Breton ankaŭ diskutas sian komencan renkonton kun la superreala en fama priskribo de hipnota stato, kiun li unu fojon spertis. En ĝi, stranga frazo seneksplike aperis en lia menso: Estas viro tranĉita en du per la fenestro. Tiu ĉi frazo eĥas la areston de Breton de Superrealismo kiel ironian kunmeton de du malproksimaj realecoj, kunprenitan kune por krei novan, strangegan union.
La manifesto ankaŭ referencas la nombrajn antaŭvenantojn de Superrealismo, kiuj enkarnigis la Superrealisman spiriton antaŭ lia verkado de la manifesto, enhavante tiajn gravulojn kiel Marquis de Sade, Charles Baudelaire, Arthur Rimbaud, Lautréamont, Raymond Roussel, kaj eĉ tiel malfreŝdate kiel Dante.
La verkaĵoj de kelkaj el liaj samtempuloj en evoluigi la Superrealisman stilon en poezio ankaŭ estas cititaj, enhavante tekstojn de Philippe Soupault, Paul Éluard, Robert Desnos kaj Louis Aragon, inter aliuloj.
La manifesto estis skribita kun multe da absurda komedio, demonstrante la influon de la Dadaisma movado, kiu tuj antaŭvenis ĝin en Francio, kaj en kiu Breton estis grava membro.
La teksto findas per aserti, ke Superrealisa agado sekvas neniujn fiksan planon aŭ konvencian fasonon, kaj ke Superrealistoj estas fine malfilistroj.
Citaĵoj[redakti | redakti fonton]
- Mi povas pasi mian tutan vivon prenante laksige la sekretojn de la frenezuloj. Tiuj homoj estas honestaj ĝis kulpo, kaj ilia naiveco havas neniun kolegon krom la mia.
- Ni ankoraŭ vivas sub la regno de logiko: tio, kompreneble, estas tio, al kio mi stiris. Sed en tiu tago kaj epoko, logikaj metodoj estas aplikeblaj nur por solvi problemojn de duaranga intereso.
- Ni ne haketi vortojn: la mirinda ĉiam estas bela, io mirinda estas bela, fakte nur la mirinda estas bela.
- Superrealismo pedelos vin en morton, kiu estas sekreta socio. Ĝi engantigos vian manon, enfosante tie la profundan literon M kun kiu la vorto Morto komenciĝas.
- Superrealismo ne permesas tiujn, kiuj dediĉas ilin mem al ĝi forlasi ĝin iam ajn. Estas ĉiu kialo kredi, ke ĝi efikas la menson multe kiel drogoj; kiel drogoj, ĝi kreas specialan mensan staton de bezono kaj povas puŝi homon al timindaj ribeloj.
- En tiu regno kiel en iu alia, mi kredas je la pura Superrealisma ĝojo de la homo, kiu, antaŭavertita, ke ĉiuj aliuloj antaŭ li malsukcesis, rifuzas koncedi malvenkon, formetas el iu punkto, kiun elektas li, laŭlonge de alia vojo krom racia vojo, kaj alvenas iam kiam li povas.
- Estas vivi kaj ĉesi vivi kiuj estas imagaj solvoj. Ekzistado estas aliloke.