Meksikurbo
Meksik-urbo (Tenoĉtitlano) | |||
hispane: México, angle: Mexico City | |||
urbo | |||
Katedralo en Meksikurbo
| |||
|
|||
Oficiala nomo: Ciudad de México | |||
Moto: La Ciudad de los Palacios - Urbo de Palacoj | |||
Ŝtato | Meksiko | ||
---|---|---|---|
Distrikto | Federacia Distrikto | ||
Historia regiono | Azteka imperio | ||
Valo | Valo de Meksiko | ||
Flughaveno | Aeroméxico | ||
Kvartaloj | 16
| ||
Memorindaĵoj | Kastelo de Ĉapultepeko, Baziliko de Gvadalupo | ||
Konstruaĵoj | Torre Latinoamericana, El Palacio de Hierro, Nacia muzeo de Arto | ||
Sekiĝanta lago | Lago Texcoco | ||
Situo | Meksik-urbo | ||
- alteco | 2 310 m s. m. | ||
- koordinatoj | 19° 26′ 00″ N 99° 08′ 00″ U / 19.43333 °N, 99.13333 °U (mapo) | ||
Plej alta punkto | |||
- alteco | 3 930 m s. m. | ||
Areo | 1,485 km² (148,5 ha) | ||
Loĝantaro | 8 851 080 (2010) | ||
Denseco | 5 960 323,23 loĝ./km² | ||
Nacia parko | Parko Cumbres del Ajusco | ||
Fondo | 1521 | ||
Horzono | MTZ (UTC-6) | ||
- somera tempo | MSTZ (UTC-5) | ||
Poŝtkodo | 00 - 16 | ||
Telefona antaŭkodo | (+52) 55 | ||
ISO 3166 | MX-DFE | ||
HDI | 0.915 Tre alta | ||
Loko de Monda heredaĵo de UNESKO | |||
Nomo | Historia centro de Meksik-urbo | ||
Tipo de heredaĵo | kultura heredaĵo | ||
Jaro | 1987 (#11) | ||
Numero | 412 | ||
Regiono | Latina Ameriko | ||
Kriterioj | i, ii, iii, iv | ||
Amuzparko | Ses flagoj de Meksiko | ||
Vizitindaĵo | Popocatépetl | ||
Situo enkadre de Meksiko
| |||
Kvartaloj de Meksik-urbo
| |||
Situo enkadre de Nord-Ameriko
| |||
Vikimedia Komunejo: Ciudad de México | |||
Retpaĝo: www.df.gob.mx | |||
Meksik-urbo (hispane, Ciudad de México) aŭ Meksiko estas la ĉefurbo kaj la plej granda urbo de Meksiko kaj unu el la plej grandaj urboj de la tuta mondo. Antaŭ la alveno de la hispanoj, Meksikurbo estis la ĉefurbo de la aztekoj kaj nomiĝis Tenoĉtitlano. Ĝi troviĝas en la Federacia Distrikto, kiu koncepte similas al aliaj federaciaj distriktoj, ekzemple la Distrikto Kolumbio en Usono aŭ Kanbero en Aŭstralio.
Historio
Tenoĉtitlano, la antikva urbo, estis urbo sur insuleto en mezo de lago. Tamen, la urbo kreskiĝis sur la lago, kaj la akvo sekiĝis. Tenoĉtitlano jam estis granda urbo, kiam venis la hispanoj, kaj nun Meksikurbo estas unu el la plej grandaj urboj en la mondo.
Antaŭ 1972, Meksik-urbo estis la ĉefurbo de la Federacia Distrikto, sed tiun jaron, administrativa reformo ŝanĝis ties statuson, fakte malaperigante ĝin. Ĝi estis dividita en kvar distriktojn (delegaciojn), kiuj aldoniĝis al la jam ekzistantaj 12 delegacioj de la Federacia Distrikto. Tiel, nun, la Federacia Distrikto konsistas el 16 delegacioj. Kaj Meksik-urbo, kiel politika kaj administrativa estaĵo, ne plu ekzistas. Do, en la praktiko, nun Meksikurbo kaj Federacia Distrikto estas la samaj.
Ĝis 1997, la urbestro estis nomumita de la prezidanto. Sed tiun jaron, leĝa reformo ebligis al la loĝantaro elekti sian urbestron. La unua elektita urbestro, nomata guberniestro, estis inĝeniero Cuauhtémoc Cárdenas, de la Partio de la Demokratia Revolucio (PRD). De tiam, ĉiuj guberniestroj estis membroj de la PRD (centro-maldekstra). La nuna guberniestro estas Marcelo Luis Ebrard Casaubon.
Meksikurbo havas la karakterizajn problemojn de la grandaj urboj: poluado, malsekureco, transporto, manko de akvo, k.t.p. sed ankaŭ la urbegajn karakterizajn malproblemojn: diverseco, pleneco, kulturo, konkuro, opcioj, k.t.p.
Vidindaĵoj
Ĝemelurboj
- Ŝablono:Flagikono Ateno, Grekio
- Ŝablono:Flagikono Arequipa, Peruo
- Ŝablono:Flagikono Pekino, Ĉinio
- Ŝablono:Flagikono Bejruto, Libano
- Ŝablono:Flagikono Berlino, Germanio
- Ŝablono:Flagikono Bogoto, Kolumbio
- Ŝablono:Flagikono Bonaero, Argentino
- Ŝablono:Flagikono Kairo, Egiptio
- Ŝablono:Flagikono Karakaso, Venezuelo
- Ŝablono:Flagikono Chicago, Usono
- Ŝablono:Flagikono Ranchi, Barato
- Ŝablono:Flagikono Ciudad Juárez, Meksiko
- Ŝablono:Flagikono Cusco, Peruo
- Ŝablono:Flagikono Dolores Hidalgo, Meksiko
- Ŝablono:Flagikono Gvatemalurbo, Gvatemalo
- Ŝablono:Flagikono Houston, Usono
- Ŝablono:Flagikono Istanbulo, Turkio
- Ŝablono:Flagikono Kaliningrado, Rusio
- Ŝablono:Flagikono La Paz, Bolivio
- Ŝablono:Flagikono Limo, Peruo
- Ŝablono:Flagikono Lisbono, Portugalio
- Ŝablono:Flagikono Los-Anĝeleso, Usono
- Ŝablono:Flagikono Madrido, Hispanio
- Ŝablono:Flagikono Malmö, Svedio
- Ŝablono:Flagikono Manilo, Filipinoj
- Ŝablono:Flagikono Nagoja, Japanio
- Ŝablono:Flagikono Nikozio, Kipro
- Ŝablono:Flagikono Panamurbo, Panamo
- Ŝablono:Flagikono Parizo, Francio
- Ŝablono:Flagikono Rio-de-Ĵanejro, Brazilo
- Ŝablono:Flagikono Romo, Italio
- Ŝablono:Flagikono Santiago, Ĉilio
- Ŝablono:Flagikono San-Paŭlo, Brazilo
- Ŝablono:Flagikono San Jose, Usono
- Ŝablono:Flagikono Seulo, Sud-Koreio
- Ŝablono:Flagikono Stuttgart, Germanio
- Ŝablono:Flagikono Sidnejo, Aŭstralio
- Ŝablono:Flagikono Tel Aviv, Izraelo
- Ŝablono:Flagikono Toronto, Kanado
- Ŝablono:Flagikono Vaŝingtono, Usono
Geesperantistoj el Meksik-urbo
- Abraham Vega Acosta
- Alberto Gómez Cruz
- Alejandro Mejía
- Alicia Zepeda
- Ambrosio Vargas
- Ángel Luna Cárdenas
- Daniel Moreno Martínez
- Emilio Arias García
- Estela Gracia García
- Fidel Figueroa
- Francisco Azorín Izquierdo (hispano sed aktivis en Meksiko)
- Hugo González Monteverde (venezuelano sed aktivas en Meksiko)
- Jesús Amaya Topete tie mortis.
- Jesús Nájera Castaneira
- Jorge Luis Gutiérrez
- José Serrano López
- Juan de Oyarzábal
- Juan Jacobo Schmitter
- Julie Regal (usonanino sed aktivis en Meksiko)
- Leonora González
- Leonora Torres
- Manuel C. Rodríguez
- Mar Kardenas (Meksikanino sed loĝas en Kalifornio)
- Martin Schäffer (Germano sed aktivas en Meksiko)
- Vicente Valdés Bejarano (Naskiĝis en Meksikurbo)
Vidu ankaŭ
- 1968 en Meksikurbo
- Listo de urboj de Meksiko
- Plej grandaj urboj (laŭ enloĝantaro)
- Listo de milionurboj
Eksteraj ligiloj
greke Retejo pri restoracioj, trinkejoj kaj noktejoj greke Aerfotoj greke Meksiko, turismaj informoj en esperanto enretigitaj de Alejandro Mejía
|