Natria nitrato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Natri-salpetro)
Natria nitrato
natria nitrato
Plata kemia strukturo de la Natria nitrato
natria nitrato
Tridimensia kemia strukturo de la Natria nitrato
Tridimensia strukturo de la Natria nitrato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Salpetro
Kemia formulo
NaNO3
CAS-numero-kodo 7631-99-4
ChemSpider kodo 22688
PubChem-kodo 24268
Fizikaj proprecoj
Aspekto blankaj kristaloj kun dolĉa odoro
Molmaso 84.9947 g·mol−1
Denseco 2.257 g cm−3
Fandpunkto 308 °C
Bolpunkto 380 °C (malkomponiĝas)
Solvebleco Akvo:
  • 73 g/100 ml (0 °C)
  • 91.2 g/100 ml (25 °C)
  • 180 g/100 ml (100 °C)
Mortiga dozo (LD50) 3236 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko R8 R22 S34 R36 R36/37/38 R36/38
Sekureco S17 S26 S27 S36 S37/39 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
03 – Eksplodema 07 – Toksa substanco
08 – Risko al sano
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H272, H315, H319, H335, H350, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P201, P202, P210, P220, P221, P260, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P308+313, P312, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+233, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Natri-salpetro, aŭ natria nitrato, estas klaso de nitrato kun formulo NaNO³, do ĝi enhavas Natrion, Nitrogenon kaj Oksigenon. Ĝi estas vitrece brila mineralo senkolora. Ĝi havas trigonan simetrion kaj estas ege durefrakta. Ties relativa maso estas 2,25 kaj ties dureco estas 1,5. Ĝi povas troviĝi kiel resto de dezerta forvaporiĝo. Antaŭ la invento de la sintezo de amoniako produktita el aero, ĝi estis ĉefa konsistaĵo de pulvo. Lastatempe ĝi utilas kiel konsistaĵo de minerala sterko por plibonigo de terkulturado.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

nitrata acido + natria hidroksido natria nitrato + akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

dunitrogena pentoksido + 2 natria hidroksido 2 natria nitrato + akvo

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

2 nitrata acido + natria formiato 2 natria nitrato + formiata acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria klorido + etila nitrato natria nitrato + etila klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

alila nitrato + natria formiato natria nitrato + alila formiato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

nitrata acido + natria acetato natria nitrato + acetata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

izopropila nitrato + natria hidroksido natria nitrato + izopropanolo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la natria nitrato

natria nitrato + akvo natria hidroksido + nitrata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

2 natria nitrato + sulfata acido 2 nitrata acido + natria sulfato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de natria butanato per acida interŝanĝo inter natria nitrato kaj buterata acido:

natria nitrato + buterata acido natria butanato + nitrata acido

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de alila nitrato per alkohola interŝanĝo de natria nitrato kaj alila alkoholo en acida medio:

natria nitrato + alila alkoholo alila nitrato + natria hidroksido

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Per varmigo, nitrata acido malkomponiĝas en dunitrogenan pentoksidon kaj akvon:

natria nitrato dunitrogena pentoksido + akvo

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

natria nitrato + kloramino natria klorido + 2 nitrogena oksido + akvo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

natria nitrato + klorida acido natria klorido + nitrata acido

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  • Endre Dudich, "Ĉu vi konas la Teron? Ĉapitroj el la geologiaj sciencoj", Scienca Eldona Centro de UEA, Budapeŝto, 1983.