Novgermana skolo

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La novgermana skolo estis tendenco en la muzika evoluo for de konservema kompreno de muziko kiel absoluta ek al la programeco de muziko.

Ĉirkaŭ Ferenc Liszt formiĝis en la dua duono de la 19-a jarcento grupo el muzikistoj kaj muziksciencistoj, kiuj stampis la moton de pri la “estonteco de la muziko“. La nocio novgermana skolo devenis de Franz Brendel, eldonisto de la "Neue Zeitschrift für Musik". Al la grupo de la novgermanoj krom Brendel kaj Liszt apartenis la komponistoj Hector Berlioz, Richard Wagner kaj la Liszt-disĉiploj Joachim Raff, Peter Cornelius kaj Felix Draeseke. Kiel historiaj modeluloj oni starigis Ludwig van Beethoven (kiel komponisto) kaj Robert Schumann (kiel kritikisto). La novgermana skolo celis la novdifinadon de la artisto en la socio, krom la komponadon de muziko oni levis la intelektan diskurson pri muziko, la muzikkritikon, al substanca taskaro de artisto, muzikisto fariĝis intelektulo. Tio metis gravan fundamenton por la muzika modernismo.

Tiel progresema tendenco ankaŭ bezonis kontraŭecon. Tiun Brendel rapide trovis en i.a. Johannes Brahms, Joseph Joachim kaj Eduard Hanslick. (Poste ankaŭ la iama novgermano Hans von Bülow direktiĝis kontraŭ la movado.) Pri tio okazis la t.n. muzikista disputo kun la novgermanoj, efektivigita en la disvastiĝintaj muzikrevuoj, precipe "Neue Zeitschrift für Musik" kaj "Rheinische Musik-Zeitung". Temoj kaj paradigmoj de la novgermana skolo stampis la debatojn muzikestetikajn ĝis komence de la 20-a jarcento. Je tio establiĝis la nocio novgermana skolo por tiu direkto en Germanio, kiu proklamis la muzikdramon kaj la programmuzikon esenco de progreso en muziko. Dum la 20-a jarcento oni enordigis la komponiston Richard Strauss samkiel la muzikscienciston Musikwissenschaftler Arthur Seidl en ĉi tiun kuntekston.

La nocio "novgermana" implikas politikan tendencon aŭ almenaŭ nacian apartenecon. Tion kontraŭas tamen la decidan internaciecon de la triopo Berlioz, Liszt, Wagner. Fakte frusocialismaj socialutopioj, ligitaj kun strebadoj la nacia ŝtato, kondukis la junajn Lizst kaj Wagner je iliaj traktaĵoj. Ĉi tiuj politikaj dimensioj tamen tre rapide perdiĝis en ĵurnalisma disputo, nur Brendel diras en sia eseo "Das Kunstwerk der Zukunft und die Einzelkünste" pri mondsocio, kies gvidarto estu la muzikdramo (de Wagner). La novgermana skolo kaj precipe la simfoniaj poemoj de Liszt tamen preparis por multaj eŭropaj artistoj la vojon identiĝi kun sia landoj kaj evoluigi propran 'tonlingvon': ekz. preskaŭ ĉiuj naciaj skoloj kaj stiloj (ekz. Rusio, Ĉeĥio kaj Suomio) de la malfrua 19-a jarcento rekte kaj nerekte estas dedukteblaj de la estetiko kaj muziko de Liszt, Wagner kaj Berlioz.

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

  • Altenburg, Detlef (ed.): Liszt und die Neudeutsche Schule, Weimarer Liszt-Studien, im Auftrag der Franz-Liszt-Gesellschaft e. V. Weimar herausgegeben von Detlef Altenburg, Band 3, Laaber-Verlag, Laaber 2006.
  • Altenburg, Detlef: Die Neudeutsche Schule - eine Fiktion der Musikgeschichtsschreibung?, in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.9ff.
  • Berger, Christian: Berlioz und die Neudeutsche Schule: Vorbild oder Vehikel?, in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.187ff.
  • Berlioz, Hector, Mémoirs, Garnier-Flammerion 1969.
  • Brendel, Franz: F. Liszt's symphonische Dichtungen, in: Neue Zeitschrift für Musik 49 (1858), pp. 73ff, 85ff, 109ff, 121ff, 133ff and 141ff.
  • Brendel, Franz: Zur Anbahnung einer Verständigung, in: Neue Zeitschrift für Musik 50 (1859), p.265ff.
  • Cornelius, Peter, Augewählte Briefe nebst Tagebuchblättern und Gelegenheitsgedichten, ed. Carl Maria Cornelius, 2 vols., Leipzig 1904, 1905.
  • Deaville, James: Die neudeutsche Musikkritik, in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.55ff.
  • Edler, Arnfried: Schumann und die Neudeutschen, in: Altenburg: Neudeutsche Schule, p.171ff.
  • Joachim, Johannes, and Moser, Andreas (ed.): Briefe von und an Joseph Joachim, 3 vols., Berlin 1911-13.
  • Jung, Hans Rudolf (ed.): Franz Liszt in seinen Briefen, Frankfurt am Main 1988.
  • Kaminiarz, Irina (ed.): Richard Strauss, Briefe aus dem Archiv des Allgemeinen Deutschen Musikvereins 1888-1909, Weimar 1995.
  • Kleinertz, Rainer: Zum Begriff "Neudeutsche Schule", in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.23ff.
  • Lucke-Kaminiarz, Irina: Der Allgemeine Deutsche Musikverein und seine Tonkünstlerfeste 1859-1886, in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.221ff.
  • Merrick, Paul: Liszt's transfer from Weimar to Rome: a Thwarted Marriage, in: Studia Musicologica Academiae Scientiarum Hungaricae, 21 (1979), p.219ff.
  • Millington, Baryy (ed.) The Wagner Companion, London, 2001
  • Pohl, Richard: Die Leipziger Tonkünstler-Versammlung, Erster Artikel, in: Neue Zeitschrift für Musik, 50 (1859), pp. 282ff and 289ff.
  • Raabe, Peter: Liszts Schaffen, Cotta, Stuttgart und Berlin 1931.
  • Schäfers, Matthias: "Individualitätsregungen" im Umkreis Franz Liszts, Hans von Bülow: "Nirwana" op.20, in: Altenburg (ed.): Neudeutsche Schule, p.237ff.
  • Schneider, Herbert: Wagner, Berlioz und die Zukunftsmusik, in: Altenburg (ed): Neudeutsche Schule, p.77ff.
  • Scruton, Roge: Death-Devoted Heart, Oxford , 2004
  • Wagner, Cosima, and Strauss, Richard: Ein Briefwechsel, Tutzing 1978.
  • Wagner, Richard: An Mathilde Wesendonk, Tagebuchblätter und Briefe 1853-1871, Siebenundzwanzigste durchgesehene Ausgabe, Berlin 1906.
  • Wagner, Richard: Briefe an Hans von Bülow, Jena 1916.
  • Wagner, Richard, and Liszt, Franz: Briefwechsel zwischen Wagner und Liszt, 3. erweiterte Auflage, ed. Erich Kloss, Leipzig 1910.
  • Walker, Alan: Franz Liszt, The Weimar Years (1848-1861), Cornell University Press 1989.
  • Walter, Michael: Richard Strauss und seine Zeit, Laaber-Verlag, Laaber 2000.
  • Winkler, Gerhard J.: Der "bestimmte Ausdruck", Zur Musikästhetik der Neudeutschen Schule, in: Altenburg (ed): Neudeutsche Schule, p.39ff.