Orientaj katolikaj eklezioj
La Orientaj katolikaj eklezioj estas sendependaj, aŭtonomaj (en la latina, suiiuris) eklezioj en plena komunio kun la Episkopo de Romo, la papo. Ili konservas la plurjarcentajn liturgiajn, religiajn, kaj teologiajn tradiciojn de la diversaj orientaj kristanaj eklezioj kun kiuj ili estas asociitaj historie. Dum doktrinaj diferencoj dividas la orientajn kristanajn ekleziojn en grupoj ne en komunio unu kun la alia, la Orientaj katolikaj eklezioj estas unuigita unu kun la alia kaj kun laKatolika Latina Eklezio, kvankam ili varias en teologia emfazo, formoj de liturgia adoro kaj populara pieco, kanonika disciplino kaj terminologio. Aparte, ili rekonas la centran rolon de la Episkopo de Romo ene de laKolegio de Episkopoj kaj lia neeraripovo dum parolado eks cathedre.
La plejmulto de la orientaj katolikaj eklezioj havas ekvivalentojn en alia orienta nekatolika eklezio de kiuj ili estas apartigitaj pro kelkaj teologiaj aferoj, aŭ laOrienta Ortodoksa Eklezio, de kiu ili estas apartigitaj unue pro diferencoj en komprenado de la rolo de la Episkopo de Romo en la eklezio.
La Orientaj katolikaj eklezioj estis situantaj historie en Orienta Eŭropo, la azia Mezoriento, Nordafriko kaj Hindio, sed estas nun, pro migrado, troveblaj en Okcidenta Eŭropo, Ameriko kaj Oceanio laŭ la mezuro de formado de plenskalaj ekleziaj strukturoj kiel ekzemple eparkejoj, laŭ la latinaj diocezoj. Unu lando, Eritreo, havas nur orientan katolikan hierarkion, sed latina strukturita hierarkio.
La esprimoj bizanca katoliko kaj greka katoliko estas uzitaj pri tiuj kiuj apartenas al eklezioj kiuj uzas la bizancan liturgion. La esprimoj orienta katoliko kaj okcidenta katoliko inkludas tiujn, sed estas pli larĝaj, ĉar ili ankaŭ kovras katolikojn kiuj sekvas la aleksandrian, antioĥian, armenajn kaj ĥaldeajn liturgiajn tradiciojn.
Nuntempe estas 22 orientaj katolikaj eklezioj:
- aleksandria tradicio:
- antioĥia tradicio:
- armena tradicio:
- ĥaldea tradicio:
- konstantinopola tradicio:
- albana grek-katolika eklezio
- belorusa grek-katolika eklezio
- bulgara grek-katolika eklezio
- greka grek-katolika eklezio
- hungara grek-katolika eklezio
- itala-albana grek-katolika eklezio
- kroata grek-katolika eklezio
- makedona grek-katolika eklezio
- melkita grek-katolika eklezio
- rumana grek-katolika eklezio
- rusa grek-katolika eklezio
- rutena grek-katolika eklezio
- slovaka grek-katolika eklezio
- ukraina grek-katolika eklezio