Principoj de Jogjakarto

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Principoj de Jogjakarto estas principoj de internacia juro de homaj rajtoj pri GLAT (gejoj, lesbianoj, ambaŭseksemulo, kaj transgenrulo), kaj intersekseco adoptita la 9-an de novembro 2006 de internacia konferenco en universitato Gadiah Mada de Yogyakarta per la Internacia Kmisiono de Juristoj kaj Unuiĝintaj Nacioj kun 29 juristo-specialistoj de Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj.

Ĝi estas protekto kontraŭ ĉiuj diskriminacioj, stereotipoj, antaŭjuĝoj, violentoj, kaj honormurdo pri seksa orientiĝo kaj seksa identeco.

La Konsilio de Eŭropo bone estimas ĝi Principoj[1] ankaŭ Parlamenta Asembleo de la Konsilio de Eŭropo[2] Ankaŭ Alta Komisarino pri Homaj Rajtoj faras la raporto pri seksa orientiĝo kaj seksa identeco apud internacia juro de homaj rajtoj.[3]

Sistemo de principoj

Preamblo (Difinoj de seksa orientiĝo kaj seksa identeco)

Principo 1 La rajto al universala ĝuado de homaj rajtoj

Principo 2 La rajto al egaleco kaj nediskriminacio

Principo 3 La rajto al rekono de la personeco per la juro sen hormonoj, steriligoseksoŝanĝ-operacio

Principo 4 La rajto al vivo

Principo 5 La rajto al sekureco de la persono

Principo 6 La rajto al priva vivo

Principo 7 La rajto al liberco kontraŭ arbitra pravigo de libereco

Principo 8 La rajto al justa tribunalo

Principo 9 La rajto al traktado kun humaneco in malliberejo (rajto al hormona kaj opreratia terapio pro transseksuloj kaj terapio kontraŭ Aidoso/HIV)

Principo 10 La rajto al protecto kontraŭ la torturo, kruelaj, malhumanaj aŭ sendignigaj punoj

Principo 11 La rajto al protekto kontraŭ tutaj formoj de exploito antaŭ seksa, homa komerco

Principo 12 La rajto al laboro

Principo 13 La rajto al socia sekureco

Principo 14 La rajto al adekvata vivnivelo

Principo 15 La rajto al adekvata domo

Principo 16 La rajto pri edukado kun resepekto ĉia seksa orientiĝo kaj seksa identeco

Principo 17 La rajto al eble ple bona sanstato (rajto al seksoŝang-terapio sen diskriminacioj)

Principo 18 Protekto kontraŭ misuzo de medicino. Neniu persono estu postulita suferi ajnan formon de traktado, proceduro aŭ medicinaj aŭ psikologiaj ekzamenoj, aŭ esti internigita en medicina facilejo, pro sia seksa orientiĝo kaj seksa identeco; tiel protektas kontraŭ misuzo de operacio pri intersekseco[4]

Principo 19 La rajtoj al parollibereco sed ne kontraŭ homaj rajtoj de GLAT

Principo 20 La rajto al kunvenlibereco

Principo 21 La rajto al libereco de pensado, konscienco kaj religia libereco

Principo 22 La rajto al libereco de movo

Principo 23 La rajto je azilo

Principo 24 La rajto al familio

Principo 25 La rajto al partopreno en la publika vivo

Principo 26 La rajto al partopreno en la kultura

Principo 27 La rajto al promoti homaj rajtoj

Principo 28 Damaĝkompenso

Principo 29 Puna respondeco. Ĉiu persono, kiu seksperfortas homajn rajtojn, inkluzive la rajtojn menciitajn en tiuj principoj, rajtas ricevi la homajn respondecojn pri sia seksperfortado, li estas respondeca laŭ puna juro pro siaj agoj en proporcio al la severeco de sia malobservo.

Aldonaj rekomendoj (el Unuiĝintaj Nacioj kaj aliaj).

Referencoj

  1. Homaj rajtoj kaj seksa identeco
  2. Diskriminacio pri seksa orientiĝo kaj seksa identeco
  3. Leĝoj kaj discriminacia pratiko kaj aktoj de violentoj farataj kontraŭ homoj pri seksa orientiĝo kaj seksa identeco, A.HRC/19/41(angla lingvo)
  4. Jurisprudencaj Notacioj ankaŭ akuzas tian diagnozon de psikiatrio pri seksa identeco sen medicina mistraktado, vidu Jurisprudenticaj Notacioj pri Principoj de Jogjakarto, p.43

Vidu antaŭ

Eksteraj ligiloj