Taja lingvo
| Siama | ||
| ภาษาไทย phasa thaj | ||
| ||
| natura lingvo • moderna lingvo • lingvo | ||
|---|---|---|
| Kradaja lingvaro | ||
| Parolata en | Tajlando | |
| Parolantoj | 20 700 000 | |
| Denaskaj parolantoj | >65 milionoj | |
| Skribo | Tajlanda skribo | |
| Lingvistika klasifiko | ||
kradaja
| ||
| Oficiala statuso | ||
| Oficiala lingvo en | Tajlando | |
| Reguligita de | Reĝa Societo de Tajlando | |
| Lingva statuso | 1 sekura | |
| Lingvaj kodoj | ||
| Lingvaj kodoj | ||
| ISO 639-1 | th | |
| ISO 639-2 | tha | |
| ISO 639-3 | tha | |
| SIL | THA | |
| Glottolog | thai1261 | |
| Angla nomo | Thai | |
| Franca nomo | thaï | |
| Vikipedio | ||
La taja (ภาษาไทย phasa thai), tajlanda taja aŭ precize, siama[1] lingvo paroliĝas en Tajlando. Ĝi estas unu el la tajaj lingvoj kaj havas 5 tonojn. La siama skribsistemo estas abugido, alinome alfasilabaro. La termo "taja lingvo" povas identiĝi kun taja lingvaro enhavanta isanan lingvon en la isana regiono, la laŭan en Laoso, la ĝŭangan kaj la dajan en Ĉinio kaj Vjetnamio, ktp.
Tonoj
| Tono | Siama | Ekzemplo | Fonema | Fonetika | Signifo de la ekzemplo |
|---|---|---|---|---|---|
| meza | สามัญ | นา | nāː | naː˥˧ | rizejo |
| malalta | เอก | หน่า | nàː | naː˧˩ | (kromnomo) |
| malleviĝanta | โท | หน้า | nâː | naː˥˩ | vizaĝo |
| alta | ตรี | น้า | náː | naː˧˥ | onkl(in)o (pli juna ol oniaj gepatroj) |
| leviĝanta | จัตวา | หนา | nǎː | naː˨˩˧ | dika |
Vokaloj
Monoftongoj
.png)
| Antaŭa | Malantaŭa | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| malronda | malronda | ronda | ||||
| mallonga | longa | mallonga | longa | mallonga | longa | |
| Fermata | i -ิ |
iː -ี |
ɯ -ึ |
ɯː -ื |
u -ุ |
uː -ู |
| Fermata-Meza | e เ-ะ |
eː เ- |
ɤ เ-อะ |
ɤː เ-อ |
o โ-ะ |
oː โ- |
| Malfermata-Meza | ɛ แ-ะ |
ɛː แ- |
ɔ เ-าะ |
ɔː -อ | ||
| Malfermata | a -ะ, -ั |
aː -า |
||||
Paroj de Longaj kaj Mallongaj Monoftongoj
| Longa | Mallonga | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Siama | IFA | Signifo de la ekzemplo | Siama | IFA | Signifo de la ekzemplo | ||
| –า | aː | fǎːn | 'tranĉi' | –ะ | a | fǎn | 'sonĝi' |
| –ี | iː | krìːt | 'tondi' | –ิ | i | krìt | 'ponardo' |
| –ู | uː | sùːt | 'enspiri' | –ุ | u | sùt | 'plej malantaŭa' |
| เ– | eː | ʔēːn | 'kliniĝi' | เ–ะ | e | ʔēn | 'ligamento' |
| แ– | ɛː | pʰɛ́ː | 'venkiĝi' | แ–ะ | ɛ | pʰɛ́ʔ | 'kapro' |
| –ื | ɯː | kʰlɯ̂ːn | 'ondo' | –ึ | ɯ | kʰɯ̂n | 'leviĝi' |
| เ–อ | ɤː | dɤ̄ːn | 'marŝi' | เ–อะ | ɤ | ŋɤ̄n | 'arĝento' |
| โ– | oː | kʰôːn | 'faligi' | โ–ะ | o | kʰôn | 'viskoza' |
| –อ | ɔː | klɔːŋ | 'tamburo' | เ–าะ | ɔ | klɔ̀ŋ | 'skatolo' |
Diftongoj
.png)
| Longa | Mallonga | ||
|---|---|---|---|
| Siama | IFA | Siama | IFA |
| –าย | aːj | ไ–*, ใ–*, ไ–ย | aj |
| –าว | aːw | เ–า* | aw |
| เ–ีย | iːa | เ–ียะ | ia |
| – | – | –ิว | iw |
| –ัว | uːa | –ัวะ | ua |
| –ูย | uːj | –ุย | uj |
| เ–ว | eːw | เ–็ว | ew |
| แ–ว | ɛːw | – | – |
| เ–ือ | ɯːa | – | – |
| เ–ย | ɤːj | – | – |
| –อย | ɔːj | – | – |
| โ–ย | oːj | – | – |
Triftongoj
| Siama | IFA |
|---|---|
| เ–ียว | iow |
| –วย | uɛj |
| เ–ือย | ɯɛj |
Konsonantoj
| Bilabiala | Labiodenta | Alveola | Postalveola | Palatala | Velara | Glota | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nazala | m ม |
n ณ,น |
ŋ ง |
|||||||||||
| Ploziva | p ป |
pʰ ผ,พ,ภ |
b บ |
t ฏ,ต |
tʰ ฐ,ฑ*,ฒ,ถ,ท,ธ |
d ฎ,ฑ*,ด |
k ก |
kʰ ข,ฃ,ค,ฅ,ฆ |
ʔ อ** | |||||
| Frikativa | f ฝ,ฟ |
s ซ,ศ,ษ,ส |
h ห,ฮ | |||||||||||
| Afrikata | tɕ จ |
tɕʰ ฉ, ช, ฌ |
||||||||||||
| Trila | r ร |
|||||||||||||
| Aproksimanta | j ญ,ย |
w ว |
||||||||||||
| Flanka aproksimanta | l ล,ฬ |
|||||||||||||
Referencoj
- * ฑ prononciĝas kiel tʰ aŭ d, depende de la vorto.
- ** La glota plozivo impliciĝas post mallonga vokalo sen finiĝo, aŭ per la silenta อ antaŭ vokalo. Oni atentu, ke tiu simbolo uziĝas ankaŭ por la longa vokalo /ɔː/ -อ.