Socioniko
Socioniko (kofrovorto el socio kaj tekniko) estas psikologia teorio pri la klasifiko de homaj temperamentoj, kiu dum la jaroj post 1970 evoluis fare de la litovino Aŭŝra Aŭgustináviĉute en la tiama Sovetunio. La sistemo baziĝas sur la ekkonoj de Karl Gustav Jung pri "psikologiaj tipoj" kaj la teorio de Zigmund Frojd pri konscio kaj subkonscio.
La kernaj ideoj, per kiuj Aŭgustináviĉute provas klarigi la tipologion de Jung, fine fontas de la pola psikologo Antoni Kepinski, kiu evoluigis teorion, laŭ kiu ĉiu homo estas sistemo, kiu interŝanĝas informojn kun sia medio, per tio ke li aŭ ŝi perceptas, prilaboras kaj elsendas ilin laŭ specifa programaro.
La sistemo similas al la usona teorio MBTI - kvankam ambaŭ sistemoj evoluis tute sendepende. En orienta kaj centra Eŭropo ĝi inter psikologoj kaj aliaj intelektuloj estas almenaŭ tiom konata kiom MBTI en Usono, kaj aparte dum la 80-aj kaj 90-aj jaroj de la 20-a jarcento ankaŭ multaj anoj de la Esperanto-kluboj ekzemple de Kaŭnaso kaj Vilno, sed ankaŭ de aliaj urboj en orienta kaj centra Eŭropo, ŝatis analizi siajn konatojn per tiu tipologia teorio.
La Internacia instituto pri Socioniko (IIS) fondiĝis en 1991 kaj havas sian sidejon en Kievo, Ukrainio. Ĝia direktoro estas d-ro Aleksandr Bukalov.
Eksteraj ligiloj
greke Tre bonan superrigardon pri Socioniko en Esperanto ofertas la paĝaro de socioniko.net