Turkistano
|
Tiu ĉi artikolo temas pri la urbo Turkistano en Kazaĥio. Pri la regionego Turkestano vidu apartan artikolon. |
| Turkistano | |||
|---|---|---|---|
 .jpg) | |||
| urbo • urbego • setlejo | |||
| Administrado | |||
| Poŝtkodo | 080001–080019 | ||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||
| Demografio | |||
| Loĝantaro | 227 098 (2009) [+] | ||
| Loĝdenso | 1 157 loĝ./km² | ||
| Geografio | |||
| Geografia situo | 43° 18′ N, 68° 16′ O (mapo)43.30194444444468.269166666667Koordinatoj: 43° 18′ N, 68° 16′ O (mapo) [+] | ||
| Areo | 196,27 km² (19 627 ha) [+] | ||
| |||
| |||
|
| |||
| Alia projekto | |||
 Vikimedia Komunejo Turkistan (city) [+]
| |||
Turkistano (kazaĥe Түркістан, Türkistan, ruse Туркестан, Turkestan) estas urbo en Kazaĥio. Ĝi situas en la en la Turkistana provinco (antaŭe nomata provinco Suda Kazaĥio)[1] proksime de la riverego Sirdarjo kaj estas la plej grava pilgrimcelo de tiu ŝtato de Centra Azio. Tra la urbo kondukiĝas fervojo de Orenburg en Rusio al Taŝkento en Uzbekio.
Monda heredaĵo de Unesko[redakti | redakti fonton]
La plej elstara historia kaj kultura monumento de Turkistano estas la Maŭzoleo de Khoja Ahmed Yasawi, kiu estas monda heredaĵo de Unesko[2]. La maŭzoleo estas kronita per la plej granda kupola volbo iam konstruita en Centra Azio.
Nomo[redakti | redakti fonton]
Kvankam la urbo hodiaŭ nomatas Turkistan ("lando de la turkoj"), ĝi fondiĝis je la nomo Jasi. La persa titolo حضرت ترکستان (Hazrat-e Turkestan) signifas "sankta urbo de Turkestan", sed ankaŭ la alternativa nomo "benata urbo de Turkestano" estas uzata.
Historio[redakti | redakti fonton]
Unuaj spuroj de setlejo datiĝas de la 7-a jarcento. La loĝloko probable jam estis grava komerca kaj religia centro antaŭ ol aperis Ĥoja Ahmed Jasavi, la sufisma ŝejĥo, kiu naskiĝis ĉirkaŭ la jaro 1103 en la proksima loĝloko Sayram. Jasavi en la aĝo de ĉirkaŭ 61 jaroj dediĉis sin al meditado - laŭ la legendo, li pasigis aliajn 61 jarojn en izoleco kaj meditado sub la tero. Lia malgranda tombo jam tuj post lia morto iĝis celo de pilgrimantoj, kaj aldone en la 1390-aj jaroj la reganto Timur tie ordonis la konstruon de maŭzoleon de Jasavi, kiu ankoraŭ nun konsideratas kiel unu el la plej gravaj konstruaĵoj en Kazaĥio. Antaŭ ol la maŭzoleo estis kompletigita, Timur mortis. La konstrulaboristoj forlasis Turkistanon kaj serĉis novan laboron en Samarkando kaj Buĥaro. Ĉe la enireja fasado de la maŭzoleo, la malnova skafaldo ankoraŭ videblas, kaj daŭre mankas la fasadaj tegoloj. Malgraŭ tiu nefiniteco de la maŭzoleo, la urbo nun estas la plej grava pilgrima centro de Kazaĥio. Oni diras ke tri pilgrimoj al ĉi tiu urbo estas ekvivalentaj je haĝo al Mekko.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ (en) Paolo Sorbello, Cheap materials raise questions over Kazakhstan's expensive new urban development, Global Voices, la 30-an de junio 2021.
- ↑ (en, fr) Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi, Listo de Monda Heredaĵo, Unesko