Universitato Utrecht
La Universitato Utrecht (UU) estas Nederlanda universitato en la urbo Utrecht. Ĝis meze de la 90aj jaroj ĝi nomiĝis Regna Universitato Utrecht (RUU). Kun proksimume 29 000 studentoj (kaj ĉiujara influo de 6 500 novaj studentoj) la UU estas la plej granda universitato de Nederlando. Ĉe la universitato laboras proksimume 8 000 dungitoj, el kiuj 640 profesoroj. Estas 48 bakalaŭraj studoj, 122 kromstudoj kaj 198 magistraj studoj. La UU havas sep fakultatojn kaj buĝeton de proksimume 650 milionoj da eŭroj.
Historio
La malfermo de la Universitato Utrecht okazis la 26an de marto 1636. La malferman parolon faris la tiam influhava profesoro pri teologio Gisbertus Voetius; la unua universatestro estis profesoro pri juro kaj matematiko Bernardus Schotanus [1]. Ĉe la malfermo la universitato havis kelkajn dekojn da studentoj kaj laboris sep profesoroj ĉe kvar fakultatoj: la filozofa, kiu donis bazan studon al ĉiuj studentoj, kaj la tri plej altaj fakultatoj, la teologia, la jura kaj la medicina.
Utrecht prosperis en la 17a jarcento, malgraŭ la konkurenco de la plej malnovaj universitatoj de Leiden (1575), Franeker (1585) kaj Groningen (1614) kaj de la famaj lernejoj de Harderwijk (1599, ekde 1648 universitato) kaj Amsterdam (1632). Precipe Leiden estis forta konkurencanto de Utrecht. Tial necesis fari kelkajn investojn. Aperis botanika ĝardeno sur la defendejo Sonnenborgh kaj la Smeetoren ricevis observatorion.
La universitato venigis multajn eksterlandajn studentojn, ĉefe germanoj, angloj kaj skotoj. Ili ĉeestis intelektan kaj teologian batalon kiun batalis la anoj de la nova filozofio (René Descartes dum kelka tempo vivis en Utrecht) kontraŭ anoj de la konservema teologiisto Voetius, la unua profesoro de la universitato.
Komence de la 19a jarcento la universtitato fartis malpli bone. Dum la franca tempo (1806-1813) la universitato eĉ oficiale malsupreniĝis al 'école secondaire' (mezlernejo).
Post la starigo de la Reĝlando de la Nederlandoj en 1813 la universitato rericevis siajn antaŭajn rajtojn. Leiden, Groningen kaj Utrecht estis la tri Regnaj universitatoj de la nova ŝtato. Leiden ricevis la titolon 'unua' altlernejo. Utrecht ĉefe rolis en la prospero de la Nederlanda naturscienco. Ĉirkaŭ 1850 formiĝis la tiel nomata 'Utrechta skolo' pri la natursciencoj, kies ĉefuloj estis la profesoroj Harting, Mulder, Buys Ballot kaj Donders. Ili enkondukis la edukadlaboratorion en Nederlando kiel praktikejo por iliaj studentoj.
La Universitato Utrecht reprezentiĝas en la Stichting Academisch Erfgoed, fondaĵo kies celo estas konservi universitatajn kolektojn kaj kulturaĵojn.
Fakultatoj
La konstruaĵoj de la Universitato Utrecht troviĝas dise en la urbo. Plejparto de la fakultatoj troviĝas en la Uithof, areo oriente de la urbo kaj sude de De Bilt. Granda fakultato (Juro) kaj granda subfakultato (Literaturo) troviĝas en la urbcentro.
La sep fakultatoj de la UU estas:
- Animaj sciencoj
- Jura scienco, Ekonomio en Rega kaj organiza scienco
- Teraj sciencoj
- Medicino - rilatas kun la Universitata medika centro Utrecht
- Besta medicino
- Sociaj sciencoj
- Natursciencoj
Krom la fakultatoj estas en la UU tri aliaj edukadorganizoj:
- University College Utrecht
- Roosevelt Academy (en kunlaboro kun la Hogeschool Zeeland)
- Interfakultata instituto por intruistedukado, edukadevoluo kaj Studlerteco (IVLOS)
Krome la UU loĝigas la Katolikan Teologian Universitaton.
La fakultato Natursciencoj
La fakultato Natursciencoj stariĝis en novembro 2004 kaj konzistas el la sekvaj subfakultatoj:[2]
- Subfakultato Farmaciaj scienco
- Subfakultato Fiziko kaj Astronomio
- Subfakultato Biologio
- Subfakultato Ĥemio
- Subfakultato Komputilscienco
- Subfakultato Matematiko
Ejoj
La universitato elektis investi grandan parton de ĝia buĝeto por moderna arĥitekturo sur la Uithof. Tial nun staras inter aliaj Educadorium de Rem Koolhaas, studentejo de Rudy Uytenhaak kaj librejo de Wiel Arets. Tiel la universitatejo venigis multajn vizitantajn arĥitekturstudentojn.
Famaj diplomiĝintoj kaj dungitoj
Kelkaj famuloj estas diplomiĝintoj, kiaj Pieter Boddaert, kaj (antaŭaj) dungitoj de la UU, el kiuj kelkaj nobelpremiitoj.
La Utrechtaj nobelpremiitoj:
- Nico Bloembergen, fizikisto
- Jacobus van 't Hoff, ĥemiisto
- Gerard 't Hooft, fizikisto
- Wilhelm Röntgen, fizikisto
- Lavoslav Ruzicka, ĥemiisto, profesoro 1926-1929
- Martinus Veltman, fizikisto