Valencio

	Valencio
	hispane Valencia, katalune València
	urbo
	Fotomontaĵo
Flago	Blazono
	Oficiala nomo: Valencia
Ŝtato	Hispanio
Duoninsulo	Iberio
Regiono	Valencilando
Provinco	Provinco de Valencio
Parto de	Costa del Azahar
Najbaras kun	Mediteraneo
Memorindaĵoj	Katedralo de Valencio, Turoj de Serranos, Toreejo de Valencio
Muzeoj	Urbo de la artoj kaj sciencoj, Muzeo de Belartoj
Rivero	Turia
Situo	Valencio
- alteco	15 m s. m.
- koordinatoj	39° 28′ 30″ N 00° 22′ 36″ U / 39.47500 °N, 0.37667 °U (mapo)
Areo	134,65 km² (13 465 ha)
Loĝantaro	809 267 (2010)
Denseco	6 010,15 loĝ./km²
Botanika ĝardeno	Botanika ĝardeno
Fondo	138 a.K.
Urbestro	Joan Ribó i Canut
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	46000-46080
ISO 3166-2:ES	ES-V
	Loko de Monda heredaĵo de UNESKO
Nomo	Varborso de la Silko
Tipo de heredaĵo	kultura heredaĵo
Jaro	1996 (#20)
Numero	782
Regiono	Eŭropo
Kriterioj	i, iv
Okazejo	Fallas festo
	Situo enkadre de Hispanio Situo enkadre de Hispanio
	Situo enkadre de Valencilando Situo enkadre de Valencilando
	Vikimedia Komunejo: Valencia
	Retpaĝo: www.valencia.es

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Valencio (apartigilo)

Koordinatoj: 39° 28′ 30″ N 00° 22′ 36″ U / 39.47500 °N, 0.37667 °U (mapo)

Valencio (hispane Valencia, katalune València) estas la tria plej granda urbo de Hispanio. Ĝi estas la ĉefurbo de la Valencia Regiono. Ĝi situas ĉe la rivero Túria. Antaŭe la rivero trairis la urbon, sed post pluraj inundoj oni apartigis ĝin, kaj oni konstruis diversajn parkojn en la antaŭa fluejo.

Ĝia loĝantaro estas de ĉirkaŭ 800.000 homoj; se oni konsideras la aglomeraĵon, la tuto estas preskaŭ 1.600.000.

Valencio estas konata pro la festo de Les Falles, kie oni bruligas monumentajn figurojn faritajn el ligno kaj papero, je la 19-a de marto.

Historio[redakti | redakti fonton]

Kun loĝantoj en la pratempo, la urbo tamen fariĝis grava post la araba konkero en 711.

Fine de la 11-a jarcento, ĝin rekonkeris la fama hispana eposheroo El Cid, kiu tie mortis en 1099, sed baldaŭ la araboj ĝin denove prenis. La lasta ŝanĝo de dominado okazis en 1238, post la batalo de Jakobo la 1-a de Aragono.

Dum la 15-a jarcento ĝi havis fortan disvolvon.

Valencio estis la ĉefurbo de la respublikana flanko dum granda parto de la Hispana Intercivitana Milito.

Vidindaĵoj[redakti | redakti fonton]

Servoj[redakti | redakti fonton]

Provinco[redakti | redakti fonton]

Valencio estas ĉefurbo de la samnoma provinco, kun ĉirkaŭ 2.300.000 loĝantoj. Ĉefaj urboj: Alzira, Sagunt, Burjassot, Cheste (Xest), Gandio, Cullera kaj Torrent.

Regiono (Komunumo aŭ Lando)[redakti | redakti fonton]

Valencio estas la nomo de aŭtonoma komunumo de Hispanio. Vidu artikolon Valencilando.

Sporto[redakti | redakti fonton]

En 1995 la Federacia Pokalo (nova nomo ekde septembro 2020 Pokalo Billie Jean King), la plej grava konkurso pri naciaj virinaj naciaj teamoj de teniso, okazis en Valencio.

Esperanto en Valencio[redakti | redakti fonton]

Valencio estis historie kaj plu estas unu el la centroj de la hispana Esperanto-movado. Tie havis sian sidejon dum multaj jaroj la Hispana Societo por la Propagando de Esperanto, komence de la 20-a jarcento, kaj tie fondiĝis en la 40-aj jaroj la Hispana Esperanto-Federacio.

En Valencio okazis en 1934 Kongreso de SAT kaj la 13-a Hispana Kongreso de Esperanto okazis en 1952 ankaŭ en Valencio.

Ankaŭ tie okazis la Universala Kongreso de 1993.

Valencio estas la naskiĝurbo de diversaj famaj esperantistoj, inter kiuj Luis Hernández Lahuerta, Andrés Piñó Alegret kaj Antonio Guinart.