Venecio

	Venecio
	itale: Venezia, venecie: Venesia, venecie: Venexia
	urbo
	Vido al Venecio
	Oficiala nomo: Venezia
Ŝtato	Italio
Duoninsulo	Apenino
Regiono	Veneto
Provinco	Provinco de Venecio
Historiaj regionoj	Venecia respubliko, Itala reĝlando
Akvovojo	Granda Kanalo de Venecio
Konata loko	Baziliko de sankta Marko
Laguno	Laguno de Venecio
Situo	Venecio
- alteco	2 m s. m.
- koordinatoj	45° 26′ 15″ N 12° 20′ 09″ O / 45.43750 °N, 12.33583 °O (mapo)
Areo	414,57 km² (41 457 ha)
Loĝantaro	270 660 (30.04.2009)
Denseco	652,87 loĝ./km²
Fondo	5-a jarcento
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	30100
Telefona antaŭkodo	041
ISTAT	027042
	Loko de Monda heredaĵo de UNESKO
Nomo	Venecio kaj ties lagunoj
Tipo de heredaĵo	kultura heredaĵo
Jaro	1987 (#11)
Numero	394
Regiono	Eŭropo
Kriterioj	i, ii, iii, iv, v, vi
Patrono	Sankta Marko la evangeliisto
Festa tago	25-a de aprilo
	Situo de Venecio enkadre de Italio Situo de Venecio enkadre de Italio
	Vikimedia Komunejo: Venezia
	Retpaĝo: www.comune.venezia.it

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 15 aŭg. 2013, estis bazita sur ĉi tiu versio.

Koordinatoj: 45° 26′ 15″ N 12° 20′ 09″ O / 45.43750 °N, 12.33583 °O (mapo)

Venecio (itale Venezia [venecja]) estas la ĉefurbo de la itala regiono Venetio (itale Veneto [veneto]). Ĝi enhavas 309.000 loĝantojn (laŭ la UNO en 2000).

Historio

En la 5-a kaj 6-a jarcentoj, en la epoko de la barbaraj invadadoj, la enloĝantoj de la romia urbo Aquileia fuĝis al la enmarĉa vilaĝeto Rialto ['rjalto]. Kvankam la nova komunumo estis laŭnome parto de la Bizanca imperio, la venecianoj estis fakte sendependaj jam en la 9-a jarcento.

Sub la regado de la doĝoj la Venecia respubliko etendiĝis ĝis la riĉa Oriento (orienta marbordo de la Adriatiko, Peloponezo, Cipro, kvartaloj en Konstantinopolo kaj en la Latinaj Ŝtatoj de Sirio kaj Palestino.

Kontinenten la Respubliko atingis la limojn de la Ŝtato de Milano, de la Papaj Ŝtatoj kaj de la Aŭstra imperio.

En 1797 la Serenissima (Tre Serena Respubliko) perdis sian sendependecon pere de Aŭstrio.

En 1923 en la paskaj tagoj okazis la Internacia Konferenco por Komuna Komerca Lingvo en Venecio.

Geografio

La koro de Venecio estas la 3800-metrojn-longa Canal Grande (Granda Kanalo), kiu trafluas la tutan urbon S-forme. De la Kanalo admireblas vico da belegaj palacoj (Palazzo Vendramin-Calergi, Palazzo Contarini-Pisani, la Ca' d'Oro [Ora Domo], Ca' da Mosto, Palazzo Grassi, Palazzo Corner, kaj tiel plu) kaj pontoj (kiel la Ponte di Rialto).

La Placo de Sankta Marko estas aŭtentika majstraĵo de la eŭropa arkitekturo. Oni ĝin nomas la loĝoĉambro de la venecianoj. La bizanca Baziliko de sankta Marko gastigas la mortrestaĵon de la patrono.

Ĉe la dekstra flanko de la baziliko staras la Palazzo Ducale [pa'latco du'ka:le] (Doĝa Palaco).

Inter la aliaj preĝejoj troviĝas la Salute (Savo [de la pesto]), San Giorgio [saη 'ĝorĝo] (en la insuleto San Giorgio), i Frari (la Monaĥoj).
Inter la multaj muzeoj troviĝas Guggenheim kaj Correr.

Allogas ankaŭ kelkaj aparte situantaj insuletoj, kiel ekzemple Murano. Sur aparta insuleto estas la tombejo San Michele.