Johan Browallius
| Johano Brovalo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Hortus Cliffortianus, 1737
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 30-a de aŭgusto 1707 en Västerås,  Svedio
| ||||
| Morto | 25-a de julio 1755 en Åbo/Turku, tiam Svedio, hodiaŭ  Finnlando
| ||||
| Tombo | Katedralo de Turku vd | ||||
| Religio | luteranismo vd | ||||
| Etno | svedoj vd | ||||
| Lingvoj | latina • sveda vd | ||||
| Ŝtataneco | Svedio • Finnlando vd | ||||
| Alma mater | Akademio de Åbo Universitato de Upsalo Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | fizikisto • biologo • pastro • teologo • botanikisto • universitata instruisto • tradukisto vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | Betänkande om vattuminskningen vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Johannes BROWALLIUS (1707-1755) estis sveda kuracisto, botanikisto, fizikisto, esploristo, naturalisto, kaj episkopo de Åbo (finne Turku, hodiaŭ Finnlando), amiko de Karolo Lineo (1707-1778) kaj Pehr Kalm (1716-1779)[1], vico-kanceliero de la Reĝa Akademio de Åbo ĝis sia morto kaj membro de la Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj.
Brovalo avertis la junan Lineon por fini siajn studojn eksterlande, kaj poste edziĝi al riĉa virino -- malgraŭ ke ĉi tiu jam estis kompromitita kun Sara Liza Moraea. Efektive, Lineo travintris en Lejdeno inter 1737-1738, kaj poste vojaĝis al Francio. Dum eksterlande, li ricevis novaĵojn ke "lia plej bona amiko B." faris uzon el lia foresto kaj flatis al Sara Liza, kaj li estus sukcesinta konvinki ŝin, se ŝia fianĉo ne estus reveninta Svedion. Malgraŭ ĉio, la amo de la episkopo ne prosperis. Sara Liza kaj Lineo geedziĝis en 1739.
En la ĉefteksto pri la Browallia grandiflora de la Botanika Magazino (1831), William Curtis (1746-1799) raportas jene[2]:
- "La intima kaj sinsekva amikecorompo inter Brovalo kaj Lineo estis memorfestitaj de la botaniko pere de tri plantogenroj: Browallia elata"" esprimas la gradon de ilia unuiĝo; Browallia demissa, ilia amikecorompo, dum la ambigua nomo de la tria specio, Browallia alienata"", malgraŭ ke ĝi esprimas kelkajn necertajn kvalitojn de la planto, tio ankaŭ elmontras la duflankajn diferencojn."
Selektita verkaro[redakti | redakti fonton]
- De foederibus Christianorum cum infidelibus meletema philosophicum...' Stokholmo 1730
- Oskyldig mål-ro, eller, förnöjliga samtal om hwarjehanda lärda och nyttiga saker. Them ro-älskandom til roande på lediga stunder, Horat. de arte poët. Stokholmo 1731
- Förnuftigt och nöjsamt samtal goda wänner emellan om allhanda saker. 1732
- Discursus de introducenda in scholas et gymnasia praecipue vero in gymnasium Arosiense historiae naturalis lectione, ad generosissimum Dalekarliae gubernatorem, lib. bar. de Reuterholm, et reverendissimum Arosiensem episcopum doct. Andr. Kalsenium Leiden 1737
- Examen epicriseos in Systema plantarum sexuale Cl. Linnaei, Anno 1737 Petropoli evulgatae, auctore Jo. Georgio Siegesbeck 1739
- Tankar öfwer naturkunnigheten, och huru then bör drifwas wid en academia. Stockholm, tryckte hos Peter Jöransson Nyström. Stokholmo 1737
- Oratio de necessitate peregrinationum intra patriam ejusque elenchus ..., 1743, Carl von Linne, Johannes Browallius, Johann Gesner
- Specimen botan. de convallariae specie, vulgo lilium convallium ..., Volume 1, 1744, Johannes Browallius, Henricus H. Lilius
- Försök, rön ock anmärkningar angående arseniken och i synnerhet des metalliska natur, framgifne. Stokholmo 1744
- Diss. grad. de usu, quem ex scientia naturali in exercitio potestatis suae ..., 1744, Johannes Browallius, Sven Ringh
- Observatiunculae circa artem antiquarum gentium celebriorum numismata ..., 1745, Johannes Browallius, Hermannus Carling
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- WorldCat Identities
- Nordisk familjebok
- CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific ..., Volume 1, Umberto Quattrocchi
- America's Curious Botanist: A Tercentennial Reappraisal of John ..., Volume 249, Nancy Everill Hoffmann, John C. Van Horne
- Early American Nature Writers: A Biographical Encyclopedia, Daniel Patterson, Roger Thompson, J. Scott Bryson
- Carl Linnaeus 144 Success Facts - Everything you need to know about Carl ..., Evelyn Benjamin
- Scandinavia in the Age of Revolution: Nordic Political Cultures, 1740-1820, Pasi Ihalainen, Michael Bregnsbo
- A Comet of the Enlightenment: Anders Johan Lexell's Life and Discoveries, Johan Sten
- The Life of Sir Charles Linnæus ...: To which is Added, a Copious List of ..., Dietrich Johann Heinrich Stöver
- Curtis's Botanical Magazine Or Flower-garden Displayed, William Curtis, John Sims
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
.png)
.jpg)
.jpg)
.png)
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ America's Curious Botanist: A Tercentennial Reappraisal of John ..., Volume 249, Nancy Everill Hoffmann, John C. Van Horne
- ↑ Harrison, Mary. Plant History: Expanding the Horizons of a Small Garden.. Arkivita el la originalo je 2010-08-01. Alirita 2015-03-25.
