Bruligo de libroj
Bruligo de libroj estas ceremonio, en kiu homoj intence bruligas iujn librojn, kiel signo de kompleta abomeno pri ĉi tiuj libroj kaj kian kulturon ili reprezentas. Ĉi tio eble ŝuldiĝas al religiaj aŭ politikaj motivoj, kaj estas konsiderata tre ekstrema ago kontraŭ la kulturo kaj kontraŭ la grupo kies libroj estas bruligitaj.
Foje libroj ankaŭ estas sekrete detruitaj, ago kondukanta al ilia malapero, sed la spito per publika fajro ne okazas. Kun la disvolviĝo de teknologio, simila paŝo estas iam farata al aliaj rimedoj por disvastigi informojn, kiel diskoj, vidbendoj, poŝaj kaj saĝaj telefonoj.
Kelkaj okazoj de bruligo de libroj estas aparte malbone memorataj en la mensoj de homoj, ĉu pro la kompleta malapero de la bruligitaj libroj, ĉu ĉar la bruligo de la libroj simbolas la esencon de la despoteco, kiu kondukis al la plenumo de la bruligo.
Bruligo de libro tra la historio[redakti | redakti fonton]
Antikva tempo[redakti | redakti fonton]
Konataj okazoj de bruligado de libroj en antikvaj tempoj estas la bruligo de libroj kaj entombigo de la akademiuloj de la Konfuceismo en Ĉinio en la tria jarcento a.K. dum la dinastio Qin, kaj la detruo de la Biblioteko de Aleksandrio.
La mezepoko[redakti | redakti fonton]
La fajro de vanteco de la dominikana monako Girolamo Savonarola, rezultis en ekbrulo la 7-an de februaro 1497. Savonarola kaj liaj sekvantoj kolektis de pordo al pordo spegulojn, kosmetikaĵojn, bildojn, paganajn librojn, ludtabulojn, belajn vestaĵojn, la verkojn de malmoralaj poetoj (laŭdifine) kaj eĉ artaĵojn. Ĉio estis bruligita en la centro de Florenco. Tamen ĉi tiu operacia reĝimo ne estis inventita de Savonarola, kaj en la sama jarcento Bernardino de Siena ekbruligis similan ĝojfajron.
Nazia Germanio[redakti | redakti fonton]
Rimarkinda evento en la dudeka jarcento estis publika brulado de libroj okazinta la 10an de majo 1933 en la Operplaco (Opernplatz, ekde la falo de Nazia Germanio kaj Babilona Placo) en Berlino, Nazia Germanio. SA-membroj, kune kun studentoj, bruligis ĉirkaŭ 20 000 librojn de verkistoj de juda deveno kaj tiujn malpermesitajn de la nazia reĝimo. Dum la dua mondmilito, la nazioj okazigis dekojn da ceremonioj, en kiuj centoj da miloj da libroj estis forbruligitaj kaj rabitaj de multaj bibliotekoj kaj privataj kolektoj.
Kultura revolucio[redakti | redakti fonton]
Dum la Kultura Revolucio fare de Mao en Ĉinio, multaj libroj estis bruligitaj - plejparte budhanaj kaj islamaj religiaj libroj - kiel parto de pli vasta klopodo detrui ĉiun restaĵon asociitan kun antikva ĉina kulturo.
Literaturaj referencoj[redakti | redakti fonton]
En sia alegoria teatraĵo "Almansor" (1820), Heinrich Heine skribis: "Loko, kie libroj estas bruligitaj, kie finfine homoj ankaŭ estos bruligitaj." Sur la intriga nivelo de la teatraĵo, la frazo rilatas al la bruligado de la Koranaj libroj fare de kristanoj en la 16-a jarcento en Hispanio, sed ĝi rilatas al la bruligado de libroj, kiuj estis konsiderataj "kontraŭgermanaj", okazinta en Wartburg, Germanio en 1817. La aferoj evidentiĝis profetaj, kiam kelkajn jarojn post brulado de libroj en Nazia Germanio, la kremaciejoj en la ekstermejoj komencis sisteman ekstermadon de la juda popolo.
- En fikcio, Miguel de Cervantes, en la ĉapitro sesa de la romano Donkiĥoto, montras elekton de kavaliraj libroj, konsideritaj kaŭzo de la "frenezeco" de Donkiĥoto kaj sekva bruligado organizita de la loka pastro kun helpantoj en epizodo konata kiel "donoso escrutinio", fokuse al la detala elektado pli grava ol la bruligado mem.
- En la fina epizodo de la romano La nomo de la rozo de Umberto Eco estas bruligita la nura biblioteko kie troviĝas originalaj verkoj de Aristotelo.
- Literatura esprimo por librobruliganta societo estas donita en la libro de Ray Bradbury (kiu ankaŭ fariĝis plenlonga filmo) "Fahrenheit 451".