Ĉina Nacia Kosma Agentejo

Ĉina Nacia Kosma Agentejo
	国家航天局
kosmo-esplora registara organizaĵo • national bureau magaged by minister commissions of State Council • name externally reserved by institution • name externally reserved by institution • name externally reserved by institution
Komenco	11-an de aprilo 1993
Lando(j)	Popola Respubliko Ĉinio vd
Sidejo	Pekino
Tipo	Kosma agentejo
Membro de	Inter-Organizaĵa Kosmoruba Kunordiga Komitato • Konsulta Komitato por Kosmodatensistemoj vd
Estr(ar)o	Zhang Kejian (ekde 2018)
Buĝeto	11 miliardoj da usonaj dolaroj
Retejo	www.cnsa.gov.cn
	v • d • r

La Ĉina Nacia Kosma Agentejo (ĈNKA, ĉine 国家航天局, pinjine : Zhōngguó Guójiā Hángtiānjú, signifante Nacia Kosma agentejo, internacie konata laŭ ĝia anglalingva akronimo CNSA) estas ĉina agentejo responsa pri la ĉina kosma programo. La sidejo estas en la distrikto Haidian, Pekino. Ĝi estis kreita en 1993 ^[1].

Tianŭen-1 (ĉine 天问一号, pinjine: tiānwèn yīhào; laŭvorte: "Demando al la ĉielo 1") estas la unua marsa kosmosondilo de la Ĉina Nacia Kosma Agentejo, disvolvita kaj konstruita de la Ĉina Aerokosma Scienca kaj Teknologia Korporacio (internacie konata laŭ ĝia anglalingva akronimo CASC), la ĉefa fabrikanto de kosma industrio de Ĉinio ^[2].

Historio[redakti | redakti fonton]

Kvankam la ĉina kosmoprogramo ekzistis jam en 1956, CNSA estas relative juna agentejo kiu estis establita la 22-an de aprilo 1993 kiam la Ministerio de Aeronaŭtika Industrio de Ĉinio dividiĝis en du grupojn: CNSA kaj la Ĉina Kosma Teknologia Korporacio (CASC) ^[3]. CNSA respondecis pri politiko kaj CASC respondecis pri efektivigo ^[4]. Tamen, la du organizaĵoj estas esence unu granda organizaĵo ĉar la dungitoj de la organizaĵoj dividas la samajn dungitojn kaj la samajn administrantojn. Kiel parto de la reorganizado de la organizaĵoj, en 1998 CASC estis dividita en plurajn registarajn firmaojn ^[5].

Programoj[redakti | redakti fonton]

Shenzhou-programo[redakti | redakti fonton]

La Shengzhou-a programo estas la unua ĉina kunhoma kosmoprogramo lanĉita en 1999 kun la lanĉo de Shengzhou 1, sekvita de tri pliaj senpilotaj eksperimentaj kosmoŝipoj (Shengzhou 2 havis bestojn). La 15-an de oktobro 2003, Shenzhou 5 estis lanĉita, kun la unua ĉina tajkonaŭto, Yang Liwei, tiel igante Ĉinion la tria lando en la mondo por sendi viron en la kosmon (la unua estis Sovetunio, sekvita de Usono). La programo daŭris kun Shenzhou 6 kaj Shenzhou 7 misioj kaj daŭros kun Shenzhou 8 misioj (2011), kaj Shenzhou 9 kaj 10 misioj (2012).

Ĉina kosmostacio[redakti | redakti fonton]

Tiangong 1 (ĉine 天宫一号, kun la signifo : Ĉiela Palaco) estas la nomo de kosmostacio kiu estis konstruita en Ĉinio kiel parto de la pilotata kosmoprogramo de Ĉinio, kaj por montri la funkciadon de teknologioj necesaj por la estontaj kosmostacioj de Ĉinio. La kosmostacio havas komplekson de vivaj kaj laboraj spacoj, konektitaj al la propulsunuo uzata en kosmoŝipo de la tipo Shenzhou. Tiangong 1 estis sukcese lanĉita en la kosmon je 21:16 (ĉina tempo) la 29-an de septembro 2011 uzante la lanĉilon CZ-2F/G, al orbito kun perigeo de 200 km kaj apogeo de 347 km. Ĝi tiam uzis la surŝipe. propulssistemoj por atingi orbiton la finalon

Luna esplorado[redakti | redakti fonton]

La 24-an de oktobro 2007, CNSA lanĉis la sondilon Chang'e 1 kiu eniris orbiton ĉirkaŭ la Luno kaj studis ĝin dum 1 jaro kaj 4 monatoj. La 1-an de oktobro 2010 Ĉinio lanĉis Chang'e 2, kiu estas antaŭvidita funkcii ĝis la fino de 2012. Chang'e 3, kiu inkluzivas esplorveturilon kiu alteriĝos sur la lunon, estis lanĉita la 1-an de decembro 2013. La esplorado veturilo alteriĝis en la "maro de ĉielarkoj" sur la luno la 14-an de decembro. La sondiloj estas parto de la Ĉina Luna Esplora Kosma Programo (CLEP), kies celo estas surterigi tajkonaŭtojn sur la lunon ne pli frue ol 2020.

Marsa esplorado[redakti | redakti fonton]

La 8-an de novembro 2011, Ĉinio lanĉis la sondilon Yinghu-1 (Firefly-1) aldone al la rusa Phobos-Grant- sondilo. La celo de la sondilo estis ĉirkaŭiri Marson dum du jaroj kaj studi la tersurfacon, la atmosferon, la jonosferon kaj la magnetan kampon de Marso. Baldaŭ post la lanĉo de la du enketoj, Phobos-Grant laŭsupoze elfaris du motoraktivigojn kiuj lanĉus la du enketojn direkte al Marso, sed la motoroj ne estis ŝaltitaj kaj la du enketoj restis en orbito ĉirkaŭ la Tero. La 17-an de novembro 2011, Ĉinio sciigis ke la misio estis difinita kiel fiasko.

La 23-an de julio 2020, alia kosmoŝipo estis lanĉita al Marso, Tianŭen-1.

Organizo[redakti | redakti fonton]

Emblemo[redakti | redakti fonton]

La emblemo de la organizaĵo similas al la emblemo de la Ĉina Kosma Teknologia Korporacio ^[6]. La sago en la mezo similas la ĉinan karakteron 人 kiu signifas "viro" aŭ "homoj", por deklari ke homoj estas la centro de ĉiu kosmoesploro. La tri samcentraj elipsoj reprezentas tri specojn de eskapa rapideco kiuj estas mejloŝtonoj de kosmoesploro. La dua ringo estas desegnita per grasa linio, por indiki ke Ĉinio pasis la unuan fazon de esplorado (la Tero) kaj moviĝas al la dua etapo (la sunsistemo). La karaktero 人 staras super la tri ringoj por emfazi la kapablon de la homaro lanĉi kaj esplori. Olivbranĉoj estis aldonitaj por indiki ke la kosmoesploro de Ĉinio estas paca en naturo.