Ĵumeken Naĵimedenov
Ĵumeken Naĵimedenov | ||
---|---|---|
Persona informo | ||
Naskiĝo | 28-an de novembro 1935 en Kurmangazy District | |
Morto | 22-an de novembro 1983 (47-jaraĝa) en Almato | |
Lingvoj | rusa • kazaĥa vd | |
Ŝtataneco | Sovetunio vd | |
Alma mater | Literatura instituto Maksim Gorkij vd | |
Profesio | ||
Okupo | poeto komponisto Aŝiko vd | |
Aktiva dum | 1956– vd | |
En TTT | Oficiala retejo vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Ĵumeken Sabiroviĉ Naĵimedenov (kazaĥe en cirila alfabeto Жұмекен Сабырұлы Нәжімеденов, latinlitere Jūmeken Sаbyrūly Näjımedenov) estis kazaĥa verkisto kaj komponisto. La samtempuloj konsideris lin "Aŝiko", do tradicia popola poeto kaj kantisto en Kazaĥio kaj Kirgizio (Aşık).
Mallonga biografio
[redakti | redakti fonton]Li naskiĝis en la 28-an de novembro 1935 jaro en Gurjeva (nuntempe Atiraŭa) provinco, en Tengiza (nuntempe Kurmangazia) regiono en aŭlo (vilaĝo) Aŝak.
Kreskis kaj edukis ĉe lia avo je patro - Naĵimeden Stamgazijev. Li donis al knabo amon al vorto, hejmlanda historio, kaj ankaŭ al tradicioj de kazaĥa popolo, ke efektis influon al ĝia formado kiel individuo. Avo rakontis al sia nepo pri iliaj eminentaj gepraavoj - Kartpanbet-ĵiraŭ (praavo en sesa genuo) kaj lia aĝa fratino Kosuan (patrino de Maĥambet Utemisov).
En la jaroj 1956-59 lernis en Kazaĥa Ŝtata konservatorio (nun Kazaĥa Nacia konservatorio de nomo de Kurmangazi). Poste laboris kiel redaktoro de eldonejo «Ĵazuŝi» (Verkisto), fakestro de ĵurnalo «Leninŝil ĵas» (Lenina junularo), literatura konsilisto de Verkista Unio de Kazaĥstano, redaktoro de Ŝtata Komitato de Eldonejoj, fakestro de eldonejo «Mektep» (Lernejo).
En jaro 1961 aperis unuan lirikan aron de Ĵumeken Naĵimedenov «Jegis» (Grenkampo). Post kvar jaroj aperis lian vican aron «Nej, malpermesite forgesi». Tute dum vivo de Ĵ. Naĵimedenov estis publikita dek versaroj kaj tri romano – «Ak ŝagil» («Blankaj sabloj») (1973 j.), «Kiŝkentaj» («Malgranda») (1975 j.), «Dank pen dakpirt» («Famo kaj disfamo») (1978 j.).
Ne vivinte ses tagojn ĝis lia 48-jariĝo Ĵumeken Naĵimedenov mortis en la 22-an de novembro 1983 jaro. Post morto de la verkisto enmondiĝis ankoraŭ dek arojn, en kiaj eniris nepublikitaj dum lia vivo versojn, poemojn, novelojn, romanojn, artikolojn, tradukojn kaj naŭ kiujo. Liaj verkoj estis tradukita kaj publikita en multaj lingvoj. Liavice Ĵumeken Naĵimedenov enkazaĥigis la verkojn de Andrej Voznesenskij, Jevgeni Jevtuŝenko, Nazim Hikmet kaj A. Faizi.
Ĵumeken Naĵimedenov estas aŭtoro de vortoj de ĉi-tempa himno de Respubliko Kazaĥstano. La teksto de «Menin Kazakstanim» estis skribita en komence de lia krea vojo en 21-a jara aĝo.
En la 11-an de januaro 2006 jaro la kanto Meniñ Qazaqstanım (Mia Kazaĥio) unue elsonis kiel Ŝtata himno de lando sub volbo de ĉefurba rezidejo «Akorda» dum prezidanta inaŭgurado de Nursultan Nazarbajev.
Ĉefaj verkoj
[redakti | redakti fonton]- Poemaro «Kjuj kitabi» (Kjuja libro)
- Poemaro «Aŝik aspan» (Klara ĉielo)
- Poemaro «Menin topiragim» (Mia lando)
- Romano «Ak ŝagil» («Blankaj sabloj»)
- Romano «Kiŝkentaj» («Malgranda»)
- Romano «Dank pen dakpirt» («Famo kaj disfamo») ktp.
- Aŭtoro de teksto ĉi-tempa Himno de Respubliko Kazaĥstano.