Adiaŭo al Armiloj
| A Farewell to Arms | |||||
|---|---|---|---|---|---|
_cover.jpg)
| |||||
| literatura verko | |||||
| Aŭtoroj | |||||
| Aŭtoro | Ernest Hemingway | ||||
| Lingvoj | |||||
| Lingvo | angla lingvo | ||||
| Eldonado | |||||
| Eldondato | 1929 | ||||
| Ĝenro | militromano | ||||
| |||||
Adiaŭo al Armiloj (angle A Farewell to Arms) estas romano de Ernest Hemingway, publikigita en 1929 de Charles Scribner's Sons en Novjorko. La romano rakontas historion de amo kontraŭ la fono de la Unua Mondmilito. [1]
Kiel lia debuta romano The Sun Also Rises, Adiaŭ al Armiloj temas pri la t.n. " La Perdita Generacio ". La romano ankaŭ estis priskribita kiel duonaŭtobiografia romano - Hemingway servis ĉe la itala fronto (d:Q659745), estis vundita kaj enhospitaligita en Milano, kie li havis amaferon kun flegistino Agnes Kurowski.
Ĝia titolo estas prenita de verso de la 16ajarcenta poeto George Peele.
La 1-an de januaro 2025, la romano fariĝis publika havaĵo. [2]
Intrigo
[redakti | redakti fonton]La rakonto estas rakontita en la unua persono, la ĉefrolulo estas usonano, Frederiko Henriko, kiu longe loĝas en Italio kaj parolas la italan. La agado okazas dum la kulmino de la Unua Mondmilito sur la itala fronto, dum la iu el la bataloj de Isonzo en la soĉa valo. Henriko servas kiel komandanto de la transportsekcio de la medicina unuo kun la rango de leŭtenanto. En Gorizia, li pasigas tempon kun konatoj kaj, interalie, renkontas anglan flegistinon, Katerina Barkley, al kiu li evoluigas simpation. Barkley antaŭe estis edziĝonta, sed ŝia fianĉo mortis en la milito. La itala armeo antaŭeniras, sed dum artileria barpafado sur la fronto, Henriko estas vundita en ambaŭ kruroj kaj finas en la hospitalo.
Henriko pasigas plurajn monatojn en hospitalo en Milano, ĉar liaj vundoj estas gravaj kaj li spertas genuoperacion. Dum ĉi tiu tempo, li fine proksimiĝas al Katerina. Ĉe la fino de sia restado for de la fronto, li ekscias, ke ili havos infanon, sed li estas devigita forlasi Katerinan kaj reveni al Gorizia. Tamen, la aŭstra-germana ofensivo komenciĝas ĉe la fronto, kaj Henriko kaj tri ambulancoj eniras la fluon de aŭtoj kaj ĉaroj irantaj al la malantaŭo en Udine. Survoje, ili turniĝas sur kamparan vojon por atingi la urbon preterirante, sed rezulte, Henriko perdas ĉiujn aŭtojn kaj siajn kunulojn, kaj li mem preskaŭ estas pafita de italaj armepolicanoj kune kun aliaj oficiroj, kiuj forlasis siajn unuojn malgraŭ la evidenta vaneco de batalado en la antaŭa defenda linio. Frederiko saltas sur moviĝantan trajnon kaj decidas dizerti, kredante, ke li sufiĉe havis de la milito. Li ekscias, ke Katerina foriris al Stresa.
En Stresa, Frederiko reunuiĝas kun Katerina. Eksciinte de trinkejisto, ke li scias, ke li estos arestita, li kaj Katerina fuĝas al neŭtrala Svislando, velante nokte sur boato laŭlonge de la Lago Maggiore de Stresa al Brissago. Tie, ili kredas, ili trovos savon de la krueleco de la mondo kaj sensencaj murdoj.
Frederiko kaj Katerina ekloĝas en vilaĝo apud Montreux, kie ili pasigas la vintron. Komence de la printempo 1918, ili translokiĝas al Laŭzano, kie estas hospitalo. Sed la ŝajna feliĉo estas mallongdaŭra. Katerina komencas naskodolorojn, sed post dolora nasko kaj cezara sekco, ilia infano estas mortnaskita, kaj ŝi mem mortas en la hospitalo.
Analizo
[redakti | redakti fonton]Kiel lia debuta romano (Kaj) la suno ankaŭ leviĝas, Adiaŭ al la armiloj ankaŭ estis tre grava en multaj kampoj. La romano informis multajn homojn pri kion milito signifis por tiuj, kiuj estis senditaj kaj iliaj spertoj en la milito, kiuj persekutus ilin por la cetero de iliaj vivoj rilate al kaj fizika kaj mensa sano. Kiel la romano En okcidento nenio nova de Erich Maria Remarque, la romano fariĝis unu el la plej gravaj bildigoj de la Unua Mondmilito el la perspektivo de du ĉeestintoj. Kune kun la " rakontoj de Nick Adams " (d:Q1215179), Adiaŭ al la armiloj estas laŭ multaj manieroj ia aŭtobiografio de Ernest Hemingway, kie la leganto ricevas komprenon pri li kaj komprenas multajn aspektojn de li pli bone. La romano ankaŭ estis tre grava en la renovigo de amliteraturo kaj ofte estas priskribita kiel amromano ankaŭ por viroj.
Adiaŭ al Armiloj estas unu el du romanoj (la alia estas La suno ankaŭ leviĝas de 1926), kiujn Ernest Hemingway verkis pri "La Perdita Generacio". Ĉi tie li priskribas, kia estis la vivo ĉe la fronto por la junaj soldatoj, kiuj oferis sian junecon en kruela, sanga kaj, laŭ Hemingway, sencela milito inter nacioj. Malgraŭ danĝeroj kiel pafado, obusoj kaj epidemioj, partopreno en la milito ŝajnis al multaj junuloj pli bona alternativo ol foriro kaj aliaj restadoj for de la tranĉeoj, kie la penso pri reveno intensigis la timon pri morto. La romano baziĝas sur la propraj spertoj de Ernest Hemingway kiel ambulancŝoforo dum la Unua Mondmilito. Richard Attenborough vidis la libron kiel aŭtobiografian, kaj en sia filmadapto En Amo kaj Milito li tial anstataŭigis la ĉefrolulojn per Agnes von Kurowsky kaj Ernest Hemingway mem.
Listo de roluloj
[redakti | redakti fonton]- Frederiko Henriko estas la ĉefrolulo, usona volontulo
- Katerina Barkley kiel flegistino
- Rinaldi estas itala milita kuracisto
- Flegistino Fergusson estas amikino de Katerina Barkley
- Regimenta armea pastro - pastro kiu ĉeestis ĉe la fronto kun Frederiko Henriko.
Filmadaptiĝoj
[redakti | redakti fonton]- 1932 - Adiaŭ al Armiloj - filmo de Frank Borzage, 2 Oskar-premioj.
- 1957 - Adiaŭ al Armiloj - filmo de Charles Vidor, nomumita por Oskaro.
- 1966 - Adiaŭ al Armiloj - serio de Rex Tucker.
- 1970 - Adiaŭ al Armiloj! - filmo-prezentado de Aleksandr Belinskij.
- 1996 - In Love and War (En Amo kaj Milito) - filmo de Richard Attenborough. Chris O'Donnell kiel Ernest Hemingway kaj Sandra Bullock kiel Agnes von Kurowsky.
En popola kulturo
[redakti | redakti fonton]- En la videoludo Grand Theft Auto: Vice City Stories, la fina misio de González nomiĝas "Adiaŭ al Armiloj" rilate al la romano.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Wagner-Martin, Linda. (2000) “Ernest Hemingway 1899–1961: A Brief Biography”, A Historical Guide to Ernest Hemingway. New York: Oxford University Press, p. 31. ISBN 0-19-512151-1.
- ↑ Public Domain Day 2025. Duke's Center for the Study of the Public Domain.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Hemingway Arkivo ĉe la John F. Kennedy Biblioteko