Al-Kaida
| Al-Kaida | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
|
| |||||
| |||||
| terorisma organizaĵo • armita organizaĵo | |||||
| Komenco | 1988 vd | ||||
| Ideologio |
Ŭahabismo • Salafi jihadism • Qutbism • Tut-Islamismo • antikomunismo • Kontraŭcionismo • antisemitismo • islamismo | ||||
| Fondinto(j) | Usama bin Laden vd | ||||
| Ĉefestro(j) | Ajman az-Zaŭahiri • Usama bin Laden vd | ||||
| |||||
Al-Kaida, ankaŭ Alkaido[1][2] (arabe القاعدة, al-Qāʿida "la Bazo") estas islamisma terorisma grupo, kiu verŝajne respondecas pri miloj da mortigoj, kiuj plej fame inkluzivas la viktimojn de la atakoj en Novjorko/Vaŝingtono en septembro de 2001 kaj en Madrido en marto de 2004.
La fondinto kaj estro de al-Kaida estas Usama bin Laden. Unu el la celoj de la grupo estas restarigo de islama imperio sub kalifo. La iraka gvidanto estis Abu Musab az-Zarqawi.
La grupo konsistas plejparte el restaĵoj de iamaj partizanoj, kiuj en Afganio batalis kontraŭ Sovetio tiam subtenataj de Usono per trejnado kaj militmaterialo. Pri la origino de ĝia nomo estas diversaj legendoj; laŭ iuj la nomon "al-Kaida" kreis Richard A. Clarke; laŭ brita eksministro Robin Cook ĝi estas araba traduko de "la datenbanko", nome la datenbanko de la afganiaj partizanoj. Laŭ aliaj la nomon elektis la grupo mem. Alia opinio estas ke la vorto devenas de la vorto por "la bazo" Name Al-Qaeda.
Ĉefaj atencoj atribuitaj al al-Kaida [3][redakti | redakti fonton]
- 26-a de februaro 1993. Ses personoj mortiĝas pro eksplodo de aŭtobombo ĉe subtera aŭtohaltejo de World Trade Center de Novjorko, Usono. Laŭ usonaj sekretservoj tiu estis la unua atenco de la reto de Usama bin Laden.
- 25-a de junio 1996. Kamionbombo mortigas 19 usonajn soldatojn kaj vundas preskaŭ 400 personojn ĉe militakademio en Ĥobaro, Saŭdarabio. Post tio, Usama bin Laden el Afganio deklaras militon kontraŭ Usono, ĉar tiu okupas sanktajn teritoriojn de Islamo.
- 7-a de aŭgusto 1998. Duobla atenco per kamionbomboj kontraŭ usonaj ambasadoj en Najrobio, Kenjo, kaj Dar es Salaam, Tanzanio. Mortiĝas 224 personoj, inter ili 12 usonanoj. La tiama usona prezidento Bill Clinton ordonis reprezalie bombardadon kontraŭ kampadejo de al-Kaida en Afganio kaj industrio en Sudano.
- 12-a de oktobro 2000. Atako per bomboj kontraŭ usona militŝipo Cole ĉe Adeno, Jemeno. Mortiĝas 17 usonaj soldatoj.
- 11-a de septembro 2001. Atenco kontraŭ la ĝemelaj turoj per du pasaĝeraviadiloj. Okazas 2976 mortoj. Alia aviadilo falas en Pensilvanio kaj alia sur la Pentagono. La 7-a de oktobro Usono eniras en la milito de Afganio.
- 11-a de aprilo 2002. Kamionbombo kontraŭ la sinagogo Ghriba en insulo Ĝerbao, Tunizio. 21 personoj mortiĝas, ĉefe eksterlandanoj, kaj estas 30 vunditoj.
- 12-a de oktobro 2002. Atenco kontraŭ dancejo en Bali, Indonezio. Mortiĝas 202 personoj, ĉefe turistoj. Atribuiĝas pri la atenco la grupo Jemaho Islamijaho, ligita al al-Kaida.
- 11-a de marto 2004. Dek eksplodoj en kvar trajnoj ĉe Madrido kaŭzas 192 mortojn kaj 1,800 vunditojn. Atenco atribuita al maroka grupo ligita al al-Kaida.
- 9-a de novembro 2005. Obla atenco kontraŭ tri hoteloj en Amano, Jordanio. 57 mortoj.
- 7-a de julio 2005. Kvar teroristoj memmortigaj en metroo kaj buso en Londono, Britio. 52 mortoj kaj 700 vunditoj.
- 11-a de decembro 2007. Atenco kaŭzas 41 mortojn ĉe oficejoj de UN en Alĝero, Alĝerio.
Aliaj estroj de la reto[4][redakti | redakti fonton]
- Ajman az-Zaŭahiri
- Abu Jahjo el Libia
- Ĥalid al-Habib
- Adnan el Ŝukrijumah
- Atiyah Abd al-Rahman
Organizoj[redakti | redakti fonton]
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
Notoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ https://esperanto.lucaslarson.net/
- ↑ English-Esperanto-English Dictionary (2010 Edition), J.C WELLS.
- ↑ "Los principales atentados de Al Qaeda", El País, 3a de majo de 2011, paĝoj 6a kaj 7a.
- ↑ "Los otros líderes de Al Qaeda", El País, 3a de majo 2011, paĝoj 6a kaj 7a.
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- http://www.guardian.co.uk/terrorism/story/0,12780,1327904,00.html
- http://cfrterrorism.org/groups/alqaeda.html Arkivigite je 2006-01-25 per la retarkivo Wayback Machine
- http://memritv.org/Search.asp?ACT=S5&P1=139 Arkivigite je 2006-02-16 per la retarkivo Wayback Machine
- http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/1551100.stm