Albeta
| Albeta | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| municipo en Hispanio | |||
|
|
| ||
| Flago | Blazono | ||
| Administrado | |||
| Poŝtkodo | 50... | ||
| Demografio | |||
| Loĝantaro | 141 (2023) [+] | ||
| Loĝdenso | 53 loĝ./km² | ||
| Geografio | |||
| Geografia situo | 41° 50′ N, 1° 30′ U (mapo)41.8272224-1.492677Koordinatoj: 41° 50′ N, 1° 30′ U (mapo) [+] | ||
| Alto | 412 m [+] | ||
| Areo | 2,652905 km² (26 5.2 905 ha) [+] | ||
| Horzono | UTC+01:00 [+] | ||
| |||
| |||
|
| |||
| Alia projekto | |||
 Vikimedia Komunejo Albeta [+]
| |||
Albeta [alBEta] estas municipo de Hispanio, en la centra parto de la komarko Campo de Borja kies ĉefurbo estas Borja, en la okcidento de la Provinco Zaragozo (regiono Aragono). La loknomo Albeta deriviĝas el araba kun signifo "domaro".[1]
Geografio[redakti | redakti fonton]
Albeta estas malgranda municipa teritorio en la centra parto de la komarko Campo de Borja, kie ĝi okupas teritorion inter tiuj de Borja norde kaj de Bureta sude. La municipa teritorio limas kun Borja, Magallón, Alberite de San Juan, Bureta kaj Ainzón. Krom la rivero Huecha estas la kanaleto Marbadón kaj la fonto Fuente del Ojo de sulfur-magneza akvo, konata ekde la antikveco.
La loĝloko Albeta mem estas je 60 km nordokcidente de Zaragozo, provinca kaj regiona ĉefurbo, kaj je nur 3 km de Borja, proksime de la rivero Huecha, kiu fakte fluas laŭ la vojo inter Ainzón kaj Magallón. Ĝi estas sur 412 msm, alirebla ĉefe el Bureta kaj Borja.
Historio[redakti | redakti fonton]
Estus jam romia setlejo, ĉar en la industria zono La Gorrona oni trovis romian vilaon kun termo. Poste la araboj lasis irigacian reton kaj loknomon. La konkero de Tarazona fare de Alfonso la 1-a en 1119 ebligis, ke ankaŭ Albeta estus konkerita de kristanoj ĉirkaŭ tiu jaro. La loĝantaro post la kristana konkero en la loko restis parte de mudeĥaroj kaj poste de moriskoj, kies forpelo en 1610 rezultos en enorma demografia kaj ekonomia krizo.
Albeta demografie kreskiĝis nur ekde la dua duono de la 19-a jarcento, ĉefe pro la epidemio de filoksero en Francio. Sed poste tamen preskaŭ ĉiuj loĝlokoj de la areo perdis loĝantaron laŭlonge de la 20-a jarcento, kaj ankaŭ en Albeta oni malaltiĝis el 310 loĝantoj en 1910 ĝis nunaj 144 loĝantoj.
Ekonomio[redakti | redakti fonton]
Tradicia bazo de ekonomio estis agrikulturo (olivarboj, migdalarboj, vitejoj kaj cerealoj) brutobredado (ŝafoj, bovoj, porkoj), kaj sekva nutrindustrio (ĉefe vino), krom ekstera dungado. Nune gravas ankaŭ natura, kultura kaj rura turismo.
Inter vidindaĵoj menciindas la preĝejo, romia arkeologia kuŝejo, naturaj lokoj kaj pejzaĝo.
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ POCKLINGTON, Robert (2016). «Lexemas toponímicos andalusíes (I)». Alhadra. Revista de la cultura andalusí 2. ISSN 2444-5282.