Balia lingvo

Balia lingvo
Basa Bali
lingvo • moderna lingvo
Malayo-Sumbawan
Regiono	Balio, Nusa Penida, Lombok kaj Javo, Indonezio
Parolantoj	3,9 milionoj (de 2 001)
Skribo	Latina, Balia
Lingvistika klasifiko
Aŭstronezia Malajo-polinezia Balio-sasaka lingvo Balia
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
ISO 639-2	ban
ISO 639-3	ban
Glottolog	bali1278
Angla nomo	Balinese
Franca nomo	balinais

La Balia Lingvo estas Okcident-malajopolinezia lingvo parolatata de 3.9 milionoj da homoj (en 2001) sur la Indonezia insulo Balio, kaj ankaŭ norda Nusa Penida, okcidenta Lombok kaj orienta Javo. Plejo da parolantoj de la balia ankaŭ scipovas la indonezian lingvon.

La kavia lingvo estas parenca sacerdota lingvo.

Klasifiko

La balia lingvo estas parto de la austronezia lingva familio, kaj estas proksime parenca al la sasaka kaj la sumbaŭa lingvoj.

Fonologio

Vokaloj

	Antaŭa	Centra	Dorsa
Alta (ferma)	i		u
Meza	e	ə	o
Malalta (aperta)		a

Konsonantoj

		Bilabialo (dulipa)	Alveolaro (alveola)	Palatalo (palata)	Velaro (vela)	Glotalo (glota)
Halto aŭ afrikato	Senvoĉa	p	t	tʃ	k	ʔ
	Voĉa	b	d	dʒ	ɡ
Frikativo (frota)			s			h
Nazalo (naza)		m	n	ɲ	ŋ
Lateralo (flanka)			l
Trilo			r
Duonvokalo		w		j

Gramatiko

Reĝistroj (ĝenroj)

Balia lingvo havas malsamajn registrojn dependantajn sur la interrilato kaj statuso de la interparolantoj: malalta (basa ketah), mezo (basa madia), kaj alta (basa singgih). Basa singgih enhavas multajn pruntvortojn de Sanskrito kaj Java lingvo.

Skribsistemo

La balia lingvo estas skribata per du malsamaj skribsistemoj:

• la Balia skribsistemo, kaj en modernaj tempoj
• la Latina alfabeto.

Balia skribsistemo

Bazaj signoj de la Balia lingva skribsistemo

La Balia skribsistemo (Carakan) estas abugido, kiu devenas finfine de la Brāhmī skribsistemo de Barato. La plej fruaj konataj surskriboj datiĝas de la 11-a jarcento p.K.

Hodiaŭ nemultaj homoj estas familiaraj kun la Balia lingva skribsistemo.

Latina alfabeto

Lernejoj en Balio hodiaŭ instruas formon de la Latina alfabeto, nomata Tulisan Bali, por skribi la balian lingvon.

Referencoj

• . Omniglot. Alirita 2007-03-07.
• Gordon, Raymond G., Jr. (ed.) - Gordon, Raymond G., Jr. (ed.). (2005) “Bali - Balio”, Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition - Ethnologue: Lingvoj de la Mondo, Dek-kvina redakcio. Dallas, Tex.: SIL International - SIL internacia.