Braĥiteloj
 | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Brachyteles arachnoides
| ||||||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||||||
Braĥiteloj, surloke muriki aŭ lanaranesimioj, estas la primatoj platirinoj apartenantaj al la genro Brachyteles.[1] Ili estas tre rilataj kun la aranesimioj kaj la lansimioj.[1] Ili estas la du specioj plej grandaj de platirinoj, kaj la norda specio estas unu de la plej minacataj. Ili vivas nur en la arbaroj de la atlantika marbordo en sudorienta Brazilo sur altitudoj kiuj gamas inter marnivelo kaj ĝis 1500 msm.
Taksonomio[redakti | redakti fonton]
Estas agnoskitaj du specioj en la genro, nome la suda murikio (Brachyteles arachnoides) kaj la norda murikiorteño (Brachyteles hypoxanthus).[1] La nomo muriqui devenas de vorto el tupia lingvo kiu signifas proksimume 'la plej granda simio'. Dekomence ili estis konsiderataj subspecioj de Brachyteles, nome B. a. arachnoides kaj B. a. hypoxanthus, sed ili estis altigitaj al kategorio de specio en 1995 bazita sur geografio kaj morfologiaj diferencoj. Ambaŭ specioj estas izolataj kaj la reproduktafo ne eblas inter ili.[2]
Priskribo[redakti | redakti fonton]
Ne estas evidenta seksa dimorfismo en ambaŭ specioj, kun averaĝa pezo de 9,6 kg ĉe maskloj kaj de 8,4 kg ĉe inoj. La distanco inter la kapo kaj la vostobazo estas de 48.6 cm ĉe inoj kaj de 49 cm ĉe maskloj.[2]
Notoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Groves, Colin (2005). Wilson, D. E.; Reeder, D. M., eld. Mammal Species of the World (3a eldono). Baltimore: Johns Hopkins University Press. p. 151. ISBN 0-8018-8221-4.
- ↑ 2,0 2,1 Cawthon Lang KA (Aŭgusto 2006). «Muriqui (Brachyteles) Taxonomy, Morphology, & Ecology». Primate Factsheets (en angla). Arkivita el la originalo la 4an de Majo 2009. Konsultita la 4an de Novembro 2012.