Challans

Ĝemelurboj
	Saronno vd

Challans
komunumo en Francio
Flago	Blazono
Administrado
Statuso	Komunumo
Lando	Francio
Regiono	Luarlandoj
Departemento	Vendeo
Arondismento	Les Sables d'Olonne
Kantono	Challans
Ĝemelurboj
	Saronno vd
INSEE kodo	85047 [+]
Poŝtkodo	85300
En TTT	Oficiala retejo [+]
Politiko
Urbestro	S-ro Serge RONDEAU
Demografio
Loĝantaro	22 494 (2021) [+]
Loĝdenso	347 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	46° 51′ N, 1° 53′ U (mapo)46.845833333333-1.8791666666667Koordinatoj: 46° 51′ N, 1° 53′ U (mapo) [+]
Alto	1 m [+]
Areo	64,84 km² (6 484 ha) [+]
Horzono	UTC+01:00 [+]
	Challans (Francio) Challans
	Situo de Challans
	Challans (Francio) Challans
	Situo de Challans
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Challans [+]
	v • d • r

Por samtitola artikolo vidu la paĝon Challans (stacidomo).

Challans estas franca komunumo situanta en la nordokcidenta parto de la departemento Vendeo. Kun 19.000 loĝantoj Challans estas la dua plejgranda urbo de la departemento. Ĝi situas je 15 kilometroj de la marbordo.

Historio[redakti | redakti fonton]

La originoj de Challans datumas de la Prahistorio kiel tion atestas la menhiro eltrovita en la vilaĝeto "La Vérie". La nomo de la urbo devenas el la antaŭhindoeŭropa vorto "kal" kiu signifas "rifuĝejo", "rifuĝkelo". La 16-an 1956, en la loko "Les Villates", la kaŝejo de bronzepoka gisisto estas eltrovita kaj ties trezoro kiu konsistas el 298 pecoj, nuntempe estas ekspoziciata en la Nacia Muzeo de Antikvaĵoj situanta en Saint-Germain-en-Laye. Dum la merovida epoko kiu sekvas la romia okupado, Challans estas evangelizita ĉefe sub la influo de la monaĥo Sankt-Filiberto.

Je la 12-a kaj 13-a jarcento, la komercfoiroj kontribuas al nova prospero por la vilaĝo kiu tiam troviĝas sub la aŭtoritato de la Baronlando de Commequiers. Daŭre de la 17-a jarcento, reĝa ordo translokas la feudan administracion el Commequiers al Challans, donante tiel ĝian unuan kreskon al tio kio estas tiam nur vilaĝo.

Dum la Franca Revolucio de 1789, la novaj administraj dividoj deciditaj de la Nacia Asembleo, plifortigas Challans en ĝia rolo de loka ĉefurbo en nordokcidenta parto de la tutnova departemento Vendeo. Je Marto 1793, kore de la vendea kontraŭrevolucia ribelego, la urbeto estas la kialo de multaj bataloj inter la "bluaj" respublikaj soldatoj kaj la "blankaj" vendeaj ribelantoj. La 6-an de Junio 1794, sub la ordoj de la estroj Stofflet kaj Charette, la ribelantoj atakas la urbon sed la "bluaj" rezistas kaj eĉ finvenkas ilin en loko nomita "Le calvaire" (esperante : la kalvario).

Je la Resurtronigo, la kreado de multaj novaj vojoj donacas al la urbo daŭran kreskon ĉar Challans fariĝas efektive grava vojkruciĝo inter la heĝkamparo kaj la maro.

Dum la Tria Respubliko, La nova fervojo de Nanto al la vendea marbordo (Saint-Gilles), pligrandigas la kreskon de la urbo. La prospero de Challans manifestiĝas ankaŭ tra la konstruo de nova preĝejo (1897) kaj de nova urbodomo (1913).

Post la dua mondmilito, Challans fariĝas dinamika industria urbeto danke al la iniciativoj de ĝiaj lokaj entreprenistoj.

Geografio[redakti | redakti fonton]

Situanta en la Nordokcidenta parto de Vendeo, ĉefurbo de la Bretona Marĉo (france : Marais Breton), Challans profitas de ĝia privilegia geografia posicio. Je la vojkruciĝo de ok gravaj vojoj, Challans trudiĝis kia la turnplato de la Bretona Marĉo. Nuntempe, la kresko de la vendea vojreto garantias al Challans radiadon kiu etendiĝas de la atlantika marbordo al la regiona ĉefurbo Nanto.