Christiaan Cornelissen
Christiaan Cornelissen | |
---|---|
Persona informo | |
Naskiĝo | 30-an de aŭgusto 1864 en 's-Hertogenbosch |
Morto | 21-an de januaro 1942 (77-jaraĝa) en Domme |
Lingvoj | franca • nederlanda |
Ŝtataneco | Reĝlando de Nederlando |
Familio | |
Amkunulo | Lily Rupertus (en) |
Okupo | |
Okupo | ekonomikisto sindikatisto verkisto ĵurnalisto tradukisto |
Christiaan Gerardus Cornelissen (naskiĝis la 30-an de aŭgusto 1864 en 's-Hertogenbosch, mortis la 21-an de januaro 1942 en Domme, Dordogne) estis nederlanda sindikatisma verkisto, ekonomikisto, maksisto, anarkiisto kaj sindikatano.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Cornelissen estis la dua el kvin filoj de Johannes Cornelissen, ĉarpentisto en Den Bosch, kaj Mechelina van Wijk. Li iĝis bazlerneja instruisto en Middelburg. En la malfruaj 1880-aj jaroj li komencis labori por Recht voor Allen (esperante Justeco por Ĉio), la organo de la Socialdemokrata Ligo (SDB). Plej proksime al Ferdinand Domela Nieuwenhuis, li baldaŭ iĝis gvidanto en la SDB, membro de la centra komisiono kaj kapo de la internacia sekretariejo. Li restis en la SDB, kiu estis renomita al Socialista Ligo, dum la elrompiĝinto de la Socialdemokrata Laborista Partio. Cornelissen partoprenis la duan kongreson de la Dua Internacio en Bruselo, kaj kiel speciala korespondanto de Recht voor Allen kaj kiel delegito de la sindikato de la nederlandaj fervojlaboristoj kontribuante al kontraŭmilitisma rezolucio de la maldekstra flanko ĉe la kongreso.
En 1891, li tradukis la Komunistan Manifeston al la nederlanda. En 1893, li estis unu el la fondintoj de la Nationaal Arbeids-Secretariaat. La sekvan jaron, li konis la francan anarkiiston kaj sindikatanon Fernand Pelloutier kaj li apogis la anarkiistojn forpelitajn de la Zurika kongreso en 1893 de la Dua Internacio.
La kreskanta influo de socialdemokratoj ene de la Socialista Ligo igis Cornelissen moviĝi al Parizo en 1898. Tamen, li restis en kontakto kun la sindikatisma movado en Nederlando kaj kun daŭra verkado por Het Volksblad kaj pluraj anarkiismaj periodaĵoj. En Francio, li laboris kun multe de la anarkiistoj kiujn li konis en Zuriko. Ĉar li parolis kaj la germanan kaj la anglan aldone al la franca kaj la nederlanda, li estis precipe utila kiel tradukisto. Li kontribuis al La Voix du peuple kaj La Bataille syndicaliste sub la pseŭdonimo "Rupert" (referenco al lia edzino Elisabeth Katharina Frederike (Lilian) Rupertus kun kiu li geedziĝis en oktobro 1899), kiam li timis deportadon, liaj anarkiismaj agadoj devis iĝu publikaj.
En 1903, Rupertus naskis la filon de la paro, nome Fred.
La internaciaj kontaktoj de Cornelissen ankaŭ estis utilaj en organizado de la Internacia Anarkiista Kongreso de Amsterdamo de 1907, kiu helpis establi rilatojn inter anarkiistoj tutmonde. De 1907, li redaktis la Bulletin international du mouvement syndicaliste. Li ankaŭ ludis gravan rolon en organizado de la Unua Internacia Sindikatisma Kongreso de 1913 en Londono.
Dum la Unua Mondmilito, Cornelissen aktive subtenis la Union sacrée, patriotan armisticon inter la franca ŝtato kaj la socialisma movado. Li skribis plurajn kontraŭ-germanajn broŝurojn en subteno de la milito, kaj estis subskribinto de la Manifesto de la Dekses. Lia subteno por la milito fremdigis Cornelissen de multaj el liaj sindikatismaj kaj anarkiismaj kamaradoj. Post la milito, li ĉefe dediĉis sin al siaj ekonomikaj studoj. En 1944, lia Traité général de science économique (esperante Ĝenerala Traktaĵo pri ekonomia scienco), pliprofundigis sur Théorie de la valeur (esperante Teorio de valoro), apogante kiun li estis publikiginta en 1903, por refuti la laborteorion de valoro, kio kaj la klasikaj ekonomikistoj kaj Marx estis, estis publikigintaj. Li mortis en 1942 en Domme, Dordonjo.
Verkoj
[redakti | redakti fonton]- Kritiek van een Radicaal op Karl Marx. La Haye, Liebers, 1891.
- Les diverses tendances du parti ouvrier international. A propos de l’ordre du jour du Congrès international ouvrier socialiste de Zürich (1893). Bruxelles, éd. de la Société nouvelle, 1893.
- Le communisme révolutionnaire. Projet pour une entente et pour l’action commune des socialistes révolutionnaires et des communistes anarchistes. Bruxelles, éd. de la Société nouvelle, 1896.
- En marche vers la société nouvelle. Principes, tendances, tactique de la lutte de classes. Paris, Stock, 1900, coll. Bibliothèque sociologique n° 29 ”.
- Op Weg naar de nieuwe Maatschappij, 1902.
- Theorie der waarde. Kritiek op de theorieën van Rodbertus, Karl Marx, Stanley Jevons en Von Böhm-Bawerk. Amsterdam, H.J.W. Becht, 1903.
- Directe actie-zelf doen. Amsterdam, Wink, 1904.
- Bulletin International du Mouvement Syndicaliste, 1907.
- Über die Evolution des Anarchismus. Tubingen, Moww, 1908.
- Les dessous économiques de la guerre. Les appétits allemands et les devoirs de l’Europe occidentale. Vorwort von Charles Andler, Paris-Nancy, Berger-Levrault, 1915.
- Les conséquences économiques d’une paix allemande. Paris, Berger-Levrault, 1918.
- Über die theoretischen und wirtschaftlichen Grundlagen des Syndikalismus. Leipzig, Verlag von C. L. Hirschfeld, 1926, In: Forschungen zur Völkerpsychologie und Soziologie, Band II: Partei und Klasse im Lebensprozeß der Gesellschaft, 1926.
- Les générations nouvelles. Essai d’une éthique moderne. Paris, Mercure de France, 1935.
- Théorie du salaire et du travail salarié. Paris, Giard et Brière, 1908.
- Théorie de la valeur. Avec une réfutation des théories de Rodbertus, Karl Marx, Stanley Jevons et Boehm-Bawerk. Paris, Giard et Brière, 1913.
- Traité général de science économique. Paris, Marcel Giard, 1926.
- Les générations nouvelles. Essai d’éthique moderne. Paris, Mercure de France, 1935.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- Lorry, Anthony: Cornelissen, Christian (1864-1942). Retrieved September 5, 2007.
- nederlande Christianus Gerardus Cornelissen in Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland (BWSA)
- Archief Christiaan Cornelissen. International Institute of Social History. Retrieved September 5, 2007.