Elizabeth Bishop
Elizabeth BISHOP (la 8-an de februaro 1911 en Worcester, Masaĉuseco ; la 6-an de oktobro 1979 en Bostono, Masaĉuseco) estis usona poeto kaj verkisto, eseisto, tradukisto kaj instruisto.
Ŝi estis distingita kiel Poeto Laureato de Usono (1949-1950) kaj Premio Pulitzer por Poezio en 1956. En 1976, ŝi fariĝis la unua virino kiu ricevis la Internacian Literaturpremion de Neustadt.
Kariero
[redakti | redakti fonton]Bishop estis universitata preleganto dum multaj jaroj. Ŝi estis profesorino ĉe la Universitato de Vaŝingtonio dum mallonga tempo, antaŭ ol instrui ĉe Universitato Harvard dum sep jaroj. Li ankaŭ instruis ĉe la Universitato de Novjorko, antaŭ ol alveni ĉe la Masaĉuseca Instituto de Teknologio. Ŝi kutime pasigis siajn somerojn ĉe sia hejmo en Majno, sur insulo nomata Norda Haveno.
Bishop ofte verkis artikolojn por The New Yorker, kaj en 1964 verkis la nekrologon de Flannery O'Connor en The New York Review of Books.
Verkado
[redakti | redakti fonton]La ekstreme lakonaj kantotekstoj de Bishop, vivantaj, laŭ ŝia formulo, per la "arto de disiĝo" (poemo One Art, "Unu Arto"), distingiĝas per ekstrema sinregado kaj interna forto, konscio pri neevitebla soleco kaj, samtempe, spirita libereco, pureco kaj ekvilibro de lingvaĵo, virtuoza majstrado de poeziaj formoj, inkluzive de antikvaj kaj maloftaj (rondelo). La preskaŭ senpasia klareco de la priskriboj de Bishop pri geografiaj kaj mensaj vojaĝoj ĉiam kondukas al punkto de neatendita turnopunkto kaj kompreno [1].
Krom kvar libroj de poezio:
- North and South (Norda kaj Suda, 1946)
- Poems: North and South — A Cold Spring (Poemoj: Norda kaj Suda — Malvarma Fonto, 1955)
- Questions of Travel (Demandoj pri Vojaĝado/Problemoj de Vojaĝado, 1965)
- Geography III/ (Geografio, parto tria, 1977),
Bishop estas la aŭtoro de aŭtobiografia prozo, memuaroj de M. Moore, tradukoj el O. Paz, Cl. Lispector, J. Cabral de Melo Neto, C. Drummond de Andrade. Ŝi konstante turnis sin al pentrado, kvankam ŝi neniam prenis siajn verkojn serioze.
Literatura stilo kaj karakterizaĵoj
[redakti | redakti fonton]Dum multaj el ŝiaj samtempuloj enigis intimajn detalojn de siaj privataj vivoj en grandajn partojn de ilia poezio, Bishop preskaŭ tute evitis tion. Kontraste al ilia nuda kaj konfesia stilo, Bishop havis malsaman kaj unikan stilon. Ŝi estas konata pro sia verkado, kiu ĉiam inkluzivas detalan priskribon de detaloj, kaj estas stiligita kun objektiveco kaj fakteco. Plej ofte en siaj poemoj, ŝi priskribas kazojn ne kiel observanto, sed kiel klarigon de la situacio, kiun ŝi legas, sen persona perspektivo. La unua novelo, kiun ŝi verkis, "En la Vilaĝo", ankaŭ priskribas ŝian fruan infanaĝon kaj la luktojn de ŝia patrino kontraŭ ŝia mensmalsano, kaj estas verkita en la tria persono, do tiuj, kiuj ne konas la spertojn de Bishop, malfacile komprenos, ke ĉi tio estas persona rakonto. Malgraŭ ŝia fakteca kaj simpla stilo, kiu preskaŭ ĉiam priskribas la fizikan mondon laŭ tre trankvila maniero, Bishop inkluzivis multajn mesaĝojn en siaj poemoj, kiuj ĉefe traktis la lukton de la individuo por senti senton de aparteno en la socio, same kiel sentojn de malĝojo kaj sopiro. Malgraŭ esti finance sendependa, kio permesis al ŝi grandan liberecon en ŝia vivo, Bishop enfokusigis multon de sia verkado sur la laborista klaso, kampara vivo, okupataj fabrikoj kaj la natura mondo. Bishop estis tre perfektisma pri sia laboro, do ŝi ne multe verkis kaj preferis koncentriĝi pri polurado de siaj verkoj, kiuj estis malmultaj sed altkvalitaj, kaj havis signifan influon sur usonan kaj mondan literaturon. Bishop ankaŭ estis pentristino, kaj multaj kritikistoj deklaris ŝiajn verkojn unikaj kaj altkvalitaj, kvankam ŝi mem ne rekonis sian talenton kaj ne publikigis sian artaĵon. Kiel ŝia verkado, ŝiaj artaĵoj ankaŭ temas pri malgrandaj detaloj kaj la kaptado de scenoj, kaj estas karakterizitaj per tre simpla kaj naiva stilo.
Feminismo
[redakti | redakti fonton]Bishop estis poetino, virino, lesbanino, sed tra la jaroj ŝi evitis konveni en ŝablonojn. Ŝi rifuzis ofertojn de feminismaj asocioj, kaj neniam partoprenis projektojn por virinaj poeziolibroj kaj similaj. Pro la vojo, kiun ŝi elektis, multaj opiniis, ke ŝi favoras ŝovinismajn mondkonceptojn, kiuj reduktas kaj limigas virinojn kaj iliajn rajtojn rilate al viroj. Bishop sentis, ke la fakto mem trakti seksan malegalecon estis pruvo de ŝia forto, kaj tial ŝi ne parolis multe pri la temo; Tamen, en intervjuo en 1978 kun la literatura revuo " The Paris Review ", ŝi diris, ke malgraŭ ŝia insisto distancigi sin de la feminisma movado, ŝi konsideris sin forta feministino. La kialo de la distanciĝo, ŝi diris tiutempe, estis la kredo, ke aliĝinte al tiaj organizaĵoj, ŝi ne povus eviti difinojn kiel "virina poetino" aŭ "lesba poetino", kiuj metus ŝin en kadrojn kaj malhelpus homojn senpartiece taksi la kvaliton de ŝia verkado.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]Literaturo
[redakti | redakti fonton]- William Benton redaktis libron nomitan "Exchangeing Hats" (Interŝanĝante Ĉapelojn), publikigitan en 1996, kiu inkluzivis ŝiajn pentraĵojn.
- Nickowitz, Peter. Rhetoric and Sexuality: The Poetry of Hart Crane, Elizabeth Bishop, and James Merrill. Novjorko: Palgrave Macmillan, 2006.
- Colm Tóibín: On Elizabeth Bishop, Princeton University Press, 2015, (ISBN 9780691154114)
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]Arkivoj
[redakti | redakti fonton]- Elizabeth Episkopaj paperoj Arkivigite je 2021-06-14 per la retarkivo Wayback Machine Enarkivigita 14a de junio, 2021, ĉe la ĉe Specialaj Kolektoj, Vassar Altlernejaj Bibliotekoj
- John Malcolm Brinnin paperoj ĉe Specialaj Kolektoj, Universitato de Delavara Biblioteko
- Marianne Moore kolekto Arkivigite je 2020-05-10 per la retarkivo Wayback Machine ĉe La Rosenbach, Philadelphia
- Robert Lowell paperoj ĉe Houghton Biblioteko, Harvard
- Robert Lowell paperoj ĉe Harry Elaĉeta Centro, Universitato de Teksaso ĉe Austin
Aliaj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Profilo ĉe la Nacia Libra Fundamenta Poezio BlogoArkivigite je 2020-07-31 per la retarkivo Wayback Machine 31a de julio, 2020, ĉe la
- Profilo ĉe la Poezia Arkivo kun poemoj skribitaj kaj aŭdio
- Profilo kaj poemoj ĉe Poetoj.org
- Profilo kaj poemoj ĉe la Poezia Fundamento