Saltu al enhavo

Franca kino

Pending
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Jean Gabin, Louis de Funès, Jeanne Moreau, Alain Delon, Brigitte Bardot, Jean-Paul Belmondo, Isabelle Huppert, Jean Dujardin, Gérard Depardieu.
Reklamafiŝo de la Fratoj Lumière.

Francio estis tre influa lando en la disvolvigo de la kinarto kiel distra amaskomunikilo je tutmonda nivelo. La Fratoj Lumière estas konsiderataj inventistoj de kino ĉar ili enkondukis la kinematografon kaj realigis grandan kvanton de filmoj kiuj plisolidigis fundamenton por la kinindustrio.

La plej gravaj reĝisoroj de la historio de la franca kino estas Jean Renoir, Marcel Carné, François Truffaut kaj Jean-Luc Godard. Aliaj menciindaj reĝisoroj estas René Clair, Jean Cocteau, René Clément, Robert Bresson, Jacques Demy, Claude Chabrol, Jean-Pierre Melville, Bertrand Tavernier, Claude Sautet, Eric Rohmer, Agnès Varda, Maurice Pialat, Bertrand Blier, André Téchiné kaj François Ozon.

Catherine Deneuve en 1966.

La franca kino populariĝis kaj enlande kaj internacie pere de geaktoroj kiuj plenumis gravan influon en la kinhistorio: kiel ekzemple en la 1930-aj kaj 1940-aj jaroj: Jean Gabin, Raimu kaj Michel Simon, Louis Jouvet, Pierre Fresnay kaj Gaby Morlay; post la Dua Mondmilito kaj ĝis la 1960-aj jaroj: Danielle Darrieux, Michèle Morgan, Simone Signoret, Marina Vlady; Jean Marais, Gérard Philipe, Bernard Blier, Charles Vanel, Fernandel, Bourvil; en la 1960-aj jaroj kaj la 1970-aj jaroj: helpitaj de aliaj amaskomunikiloj (gazetaro, televido ktp.) Jean-Paul Belmondo, Alain Delon, Brigitte Bardot, Jeanne Moreau, Catherine Deneuve, Romy Schneider kaj Annie Girardot. Krome menciindas la aktoroj Michel Piccoli, Jean Rochefort, Philippe Noiret, Jean-Pierre Cassel, Yves Montand, Jean-Pierre Léaud, Gérard Depardieu, Patrick Dewaere, kaj la aktorinoj Stéphane Audran, Anna Karina, Claude Jade, Françoise Dorléac, Marlène Jobert, Miou-Miou, Isabelle Huppert, Nathalie Baye kaj Isabelle Adjani. Aparte menciendas komediaj aktoroj kiel Louis de Funès kaj Pierre Richard. En la 1980-aj jaroj kaj 1990-aj jaroj ekelstaris Bernard Giraudeau, Juliette Binoche, Emmanuelle Béart,Lambert Wilson, kaj ekde la 2000-aj jaroj Marion Cotillard, Vincent Cassel, Léa Seydoux kaj Louis Garrel, inter multaj aliaj.

Krom sia propra disvolvigo, la franca kino ebligis paralelajn karierojn de nombraj artistoj kaj de Eŭropo kaj de la cetera mondo. Famaj reĝisoroj kiel Krzysztof Kieślowski, Walerian Borowczyk, Andrzej Żuławski, Gaspar Noé, Edgardo Cozarinsky, Alexandre Alexeieff, Anatole Litvak, Michael Haneke, Paul Verhoeven, Otar Iosseliani, John Berry, Roman Polanski, kaj Maria Koleva, estas nefrancaj reĝisoroj kies verkaro influiĝis per stiloj de la franca kino. Inverse, francaj gereĝisoroj kiel Jean Renoir, Jacques Tourneur, Jean-Jacques Annaud, Jean-Pierre Jeunet, Olivier Dahan, Luc Besson, Francis Veber, Agnès Varda, Julie Delpy, Claire Denis, ktp., atingis sukcesajn karierojn je internacia nivelo.

Nova Ondo

[redakti | redakti fonton]
François Truffaut.

En la revuo pri kinkritiko Cahiers du cinéma, fondita de André Bazin, kritikistoj kaj kinŝatantoj diskutis pri kino kaj pri kiel ĝi funkcias. La moderna kinteorio tie naskiĝis. Krome, la dekomence kritikistoj de Cahiers kiel Jean-Luc Godard, François Leront, François Truffaut, Claude Chabrol, ktp., decidis rekde realigi filmojn, kreante tion kio nun estas konata kiel Nouvelle Vague. Kelkaj de la unuaj filmoj de tiu nova ĝenro estis À bout de souffle (1960) de Jean-Luc Godard, ĉefrolulita de Jean-Paul Belmondo kaj Les Quatre Cent Coups (1959) de Truffaut ĉefrolulita de Jean-Pierre Léaud. Ekde 1959 ĝis 1979 Truffaut uzis la rolulon de Léaud, nome Antoine Doinel, kiu enamiĝas de Christine Darbon (Claude Jade de Topaz de Hitchcock) en Baisers volés, edziniĝis al li en Domicile conjugal kaj li separiĝas de Christine en la lasta filmo Post-Nov-Onda L'amour en fuite.

Festivaloj

[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Bibliografio

[redakti | redakti fonton]
  • [1995] Pierre Billard, L'âge classique du cinéma français: du cinéma parlant à la Nouvelle Vague, Paris, Flammarion, 1995, 725 pp., 24 cm (ISBN 2-08-066138-8, OCLC 1023939288, BNF 35750570, SUDOC 003559394).
  • [1995] Jean-Michel Frodon, L'Âge moderne du cinéma français: De la Nouvelle Vague à nos jours, Paris, Flammarion, coll. «Histoire du cinéma français», 1995, 920 pp., 24 cm (ISBN 2-08-067112-X, OCLC 1015429040, BNF 35750568, SUDOC 00355936X).
  • [2000] Elizabeth Ezra (dir.) kaj Sue Harris (dir.), France in focus: film and national identity, Oxford (GB), Berg Publishers (en), 2000, 238 pp., 24 cm (ISBN 1-85973-368-9, OCLC 45339957, BNF 38858594, SUDOC 087620588).
  • [2003] Jean Cluzel, Propos impertinents sur le cinéma français, Paris, Presses universitaires de France (repr. 2013) (1a eld. 2003), 219 pp., 22 cm (ISBN 2-13-053991-2 et 978-2-13-062431-8, OCLC 469415302, BNF 39084618, SUDOC 075023059).
  • [2004] Laurent Creton, Frédérique Berthet, Jean-Pierre Bertin-Maghi kaj François Garçon, Histoire économique du cinéma français: Production et financement 1940-1950, Paris, CNRS Éditions / Cyberlibris, coll. «Cinéma et audiovisuel» (repr. 2013) (1a eld. 2004), 345 pp., 24 cm (ISBN 2-271-06224-1 et 978-2-2710-7724-0, OCLC 892725702, BNF 39189024, SUDOC 181099578).
  • [2010] Marie-France Briselance kaj Jean-Claude Morin, Grammaire du cinéma, Paris, Nouveau Monde, coll. «Cinéma», 2010, 588 pp. (ISBN 978-2-84736-458-3).
  • [2010] Jean-Michel Frodon, Le Cinéma français, de la Nouvelle Vague à nos jours, Paris, Cahiers du cinéma, 2010, 1182 pp., 19 cm (ISBN 978-2-8664-2603-3, OCLC 717651577, BNF 42338353, SUDOC 148222382).
  • [2011] Florence Lévy-Hartmann (préf. Jean-François Chaintreau), Une mesure de la diversité des marchés du film en salles et en vidéogrammes en France et en Europe, Paris, Département des études, de la prospective et des statistiques, coll. «Culture méthodes (ISSN 1968-3774) no 1/2011» (repr. 2015) (1a eld. 2011), 16 pp. (ISBN 978-2-1113-9797-2, OCLC 929716825, SUDOC 189313285).
  • [2014] Dimitri Vezyroglou, Laurent Creton, Sébastien Denis (1973-) kaj Pauline Gallinari (préf. Maryvonne de Saint-Pulgent), Le cinéma: une affaire d'État, 1945-1970, Paris, La Documentation française, coll. «Travaux et documents - Comité d'histoire du Ministère de la culture (ISSN 1272-4947) no 35», 2014, 283 pp., 24 cm (ISBN 978-2-11-009706-4, OCLC 879330337, BNF 43802434, SUDOC 178154792).
  • Actes des journées d'études du 23 et 24 janvier 2013, tenues à l'Institut national d'histoire de l'art (INHA), organisées par le Comité d'histoire du Ministère de la culture et de la communication et l'Université de Paris I.
  • [2020] Philippe Pallin, Denis Zorgniotti kaj Ulysse Lledo (préf. Jean-Pierre Jeunet), Une histoire du cinéma français: 1930-1939, t. I, La Madeleine, Édition Lettmotif, 2020, 345 pp., 24 cm (ISBN 978-2-36716-261-4, OCLC 1196079243, BNF 46594487, SUDOC 249125919).