Francisco Morazán
| Francisco Morazán | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 3-an de oktobro 1792 en Tegucigalpo, Comayagua Intendancy, | ||||
| Morto | 15-an de septembro 1842 (49-jaraĝa) en San-Joseo, Free State of Costa Rica | ||||
| Mortis pro | mortpuno | ||||
| Mortis per | pafvundo | ||||
| Tombo | Cemetery of Distinguished Citizens (en) | ||||
| Religio | katolikismo vd | ||||
| Lingvoj | hispana vd | ||||
| Ŝtataneco | Hispanio (–1821) Honduro Unuiĝintaj Provincoj de Centra Ameriko Salvadoro | ||||
| Subskribo | |||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | María Josefa Lastiri (en) | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | politikisto verkisto soldato | ||||
| Laborkampo | politiko | ||||
| Aktiva dum | 1826– vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
José Francisco MORAZÁN Quezada (naskiĝis la 3-an de oktobro 1792 en Tegucigalpo ; mortis la 15-an de septembro 1842 en San José ) estis hondura generalo kaj politikisto kiu estis la gvidanto de pluraj centramerikaj ŝtatoj en diversaj tempoj dum la turbula periodo de 1827 ĝis 1842. Kiel ŝtatisto kaj armea gvidanto en Mezameriko, li servis kiel prezidanto de la Centra Amerika Federacio, kaj en diversaj tempoj prezidanto de Honduro, Salvadoro, kaj Kostariko.
Francisco Morazán estis la plej grava kaj polemika prezidanto de la Centramerika Konfederacio dum ĝia mallonga ekzisto. Li batalis por konservi la koloniepokan unuecon de Centrameriko kaj por establi modernan, demokratian kaj federacian ŝtaton bazitan sur la principoj de la Franca Revolucio kaj la Usona Konstitucio. Dum iuj daŭre adoras lin kiel ĉampionon de centramerika unueco, demokratio kaj jurŝtato, aliaj konsideras lin politika fanatikulo, kies senkompromisa sinteno respondecis pri dek kvin jaroj da preskaŭ seninterrompa milita konflikto kaj, finfine, pri la falo de centramerika unueco.
En la politika areno, Francisco Morazán estis agnoskita kiel viziulo kaj granda pensulo, kaj li celis transformi Centramerikon en grandan kaj progreseman nacion. Li realigis plurajn liberalajn reformojn en la nova Federacia Respubliko de Centra Ameriko, inkluzive de gazetara, parollibereco kaj religiolibereco. Morazán ankaŭ limigis la potencon de la eklezio per sekularigado de geedzeco.
Li malsukcese provis haltigi la disfalon de la federacio per perforto. Li estis kaptita kaj ekzekutita. Nacia heroo de Honduro.[1]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ The Americas, Time, Time.com Guide, Monday, Sep. 21, 1942. Retrieved January 17, 2010.

