Francisco de Sá de Miranda
| Sá de Miranda (1481-1558) | ||
|---|---|---|
 Portugala filozofo, historiisto, helenisto, latinisto kaj poeto de la Renesanco.
| ||
| Persona informo | ||
| Naskiĝo | 28-a de Aŭgusto 1481 en Koimbro, Regno de Portugalio kaj Algarves | |
| Morto | 17-a de Majo 1558 en Amares, Regno de Portugalio kaj Algarves | |
| Tombo | Monastery of Santa Cruz vd | |
| Lingvoj | hispana vd | |
| Ŝtataneco | Reĝlando Portugalio vd | |
| Alma mater | Universitato de Lisbono Universitato de Koimbro | |
| Profesio | ||
| Okupo | poeto • verkisto • dramaturgo vd | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Francisco de Sá de Miranda (1481-1558) estis portugala filozofo, helenisto, latinisto kaj poeto de la Renesanco, kiu enkondukis la soneton kaj la "novan dolĉastilon" (stilon kiu konsistis en la imitado de la grekaj kaj romiaj klasikuloj)[1] en la portugala literaturo. Li estis frato de Mem de Sá tria ĝenerala guberniestro de Brazilo.
Biografio[redakti | redakti fonton]
Li pasis sian infanaĝon en la marĝenoj de la rivero Mondego, konsiderata inspirfonto al multaj poetoj. Li plenumis siajn studojn pri la Greka, Latina kaj Filozofio en la Monaĥejo de Sankta Kruco kaj en 1505 li doktoriĝis pri juro en la Universitato de Lisbono. Post restado da ses jaroj en Italio, li enkondukis en Portugalion la italajn sistemojn pri poezifarado. En 1521, li faris vojaĝon al Italio, kie li kontaktiĝis kun la tiamaj humanistoj tiaj kiaj Vittoria Colonna (1492-1547) (kiu estis lia parencino), Pietro Bembo, Jacopo Sannazaro (1458-1530) kaj Ludoviko Ariosto. Reveninte hejmen, en 1526, li vizitis Hispanion, kie li kontaktiĝis kun Juan Boscán kaj Garcilaso de la Vega.
Denove in Portugalio, li vizitadis la portugalan kortegon kie li amikiĝis al la reĝo Johano la 3-a kaj aliaj nobeluloj. Elreviĝita pri la kortego kaj portugala socio, li izoliĝis en la Minho, kie li akiris posedaĵojn.
Sá de Miranda forte influis la poetojn de sia generacio. Li imitis Dante kaj Petrarkon en la uzado de la dekunusilabo kaj akceptis la modelojn de la klasika kulturo, kiuj eniris en Portugalion pere de sia personeco, de saĝulo kaj veturanto, kiu asimilis la poezian tiaman etoson kaj la italecon hegemonian. Li verkis sonetojn, eklogojn, kantojn kaj elegiojn, ĉefe en kampara ripozo, kio havigas al lia verkaro pejzaĝemon kaj naturon; temas pri melankoliaj tekstoj, ne superaj al tiuj de Gil Vicente kaj Bernardim Ribeiro.
Verkaro[redakti | redakti fonton]
- Comédia dos Vihalpandos 1560[2]
- Comédia dos Estrangeiros 1561
- As obras do doctor Francisco de Saa de Miranda 1614
- Comedias famosas portuguesas 1622
- Comedias famosas portuguesas, 1622
- Satyras de Francisco de Saa de Miranda 1626
- Obras do doutor Francisco de Saa de Miranda 1632
- Obras do doctor Francisco de Sá de Miranda, 1784
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- Obras do doctor Francisco de Sá de Miranda 1784
- As obras do doctor Francisco de Saa de Miranda 1614
- As bases da literatura brasileira: histórias, autores, textos e testes
- O Lyma
- História Da Literatura Portuguesa
- Lições elementares de eloquencia nacional
- O Lyma, Diogo Bernardes
- História Da Literatura Portuguesa
- Antologia de poesia portuguesa, século XVI: Camões entre seus contemporâneos
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
- Pietro Bembo (1470-1547)
- Vittoria Colonna (1492-1547)
- Jacopo Sannazaro (1458-1530)
- Juan Boscán (1492-1542)
- Garcilaso de la Vega (1501-1536)
- Gil Vicente (1465-1536)